SK_H7_zuren en basen_herhaling_H7.4

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Herhaling H7.4 zuur-base reacties

H7.4 Zuur-base reacties

Leerdoelen - wat leer je in deze paragraaf:

• een zuurbase-reactie herkennen
• in een reactievergelijking aangeven welk deeltje reageert als zuur of als base
• een onvolledige zuurbase-reactie afmaken en kloppend maken

Let op: je hebt een stencil gekregen dat de leerstof van H7.4 uit het boek vervangt!

H7.4 Zuur-base reacties

Let op: je hebt een stencil gekregen dat de leerstof van H7.4 uit het boek vervangt! Dit stencil kun je terugvinden op Magister in de studiewijzer scheikunde:

wat is de juiste notatie van een azijnzuuroplossing?

1. CH​3​​COOH(aq)
2. CH​3​​COO​−​​(aq)+H​+​​(aq)

wat is de juiste notatie van een zwavelzuuroplossing?

1. H​2​​SO​4​​(aq)
2. SO​4​2−​​(aq)+2H​+​​(aq)

wat is de juiste notatie van een ammoniakoplossing?

1. NH​3​​(aq)
2. NH​4​+​​(aq)+OH​−​​(aq)

 Zuur-basereacties

Bij een reactie tussen een zuur en een base 

geeft het zuur H⁺ af en de base neemt de H⁺ op

Je herkent een zuur-basereactie dus aan 

het verplaatsen van H+ ionen

Voorbeeld:

CH3COOH + OH- --> CH3COO- + HOH (=H2O)

Zuur-base reacties

Zuur-basereacties hoef je niet zelf op te kunnen stellen.

In een gegeven zuur-base-reactie moet je wel het zuur en de base kunnen benoemen.

Hierna volgen een aantal oefenopgaven.

Zijn de volgende reacties zuurbase reacties?
1.

2.

Na​3​​PO​4​​(s)−>3Na​+​​(aq)+PO​4​3−​​(aq)

4Al(s)+3O​2​​(g)−>2Al​2​​O​3​​(s)

1. alleen reactie 1
2. alleen reactie 2
3. ja, allebei
4. nee, geen van beide

uitleg

Zijn de volgende reacties zuurbase reacties?
1.

2.

K​2​​O(s)+H​2​​O(l)−>2K​+​​(aq)+2OH​−​​(aq)

HF+CH​3​​COO​−​​−>F​−​​+CH​3​​COOH

1. alleen reactie 1
2. alleen reactie 2
3. ja, allebei
4. nee, geen van beide

uitleg

Is de volgende reactie een zuurbase reactie?
Mg (s) + 2 H+ (aq) -> Mg2+ (aq) + H2 (g)

1. ja
2. nee

uitleg

Mg (s) + 2 H+ (aq) -> Mg2+ (aq) + H2 (g)

Er komt in deze reactievergelijking wel H+ voor, maar dit ion verplaatst niet van het ene deeltje voor de pijl (zuur) naar het andere deeltje voor de pijl (base). Mg neemt dit H+ ion niet op.

TIP: je herkent zuurbase reacties snel als je de formules van de zuren en de basen uit je hoofd kent (leren!)

uitleg

Mg (s) + 2 H+ (aq) -> Mg2+ (aq) + H2 (g)

Dit is wel een redoxreactie.

• Mg wordt Mg²⁺ en verandert dus van lading (= reductor)
• H⁺ wordt H en verandert dus van lading (= oxidator)
  

Hieronder staat de reactievergelijking voor de vorming van salmiak. Wat is het zuur en wat is de base?

NH​3​​(g)+HCl(g)−>NH​4​​Cl(s)

Wat is het zuur en wat is de base bij de reactie tussen bariumhydroxide en ammoniumchloride ?

Ba(OH)​2​​(s)+2NH​4​​Cl(s)−>BaCl​2​​+NH​3​​+2H​2​​O

Een oplossing van soda (Na2CO3) is basisch.
1. Geef de oplosvergelijking van soda
2. Laat met een tweede vergelijking zien dat dit een basische oplossing wordt

Welk deeltje is het zuur en welk deeltje is de base in de onderstaande reactie?

CO​3​​​2−​​+2CH​3​​COOH−>H​2​​CO​3​​+2CH​3​​COO​−​​

1. zuur: CH3COOH base: CH3COO-
2. zuur: H2CO3 base: CO3 2-
3. zuur: CH3COOH base: CO3 2-
4. zuur: H2CO3 base: CH3COO-

H2CO3 is koolzuur. Dit zuur is niet stabiel en valt uit elkaar. Welke twee stoffen ontstaan? Geef de formules

Koolzuur (H₂CO₃)

Als er bij een reactie H₂CO₃ ontstaat, krijg je ALTIJD CO₂ + H₂O

In de reactievergelijking wordt H₂CO₃ daarom vervangen door H₂O + CO₂

De volledig juiste reactievergelijking van de reactie tussen soda en azijn is dus:

CO​3​​​2−​​+2CH​3​​COOH−>H​2​​O+CO​2​​+2CH​3​​COO​−​​

NOTEER EN LEER

H7.4 Zuur-base reacties

Leerdoelen - wat leer je in deze paragraaf:

• een zuurbase-reactie herkennen
• in een reactievergelijking aangeven welk deeltje reageert als zuur of als base
• een onvolledige zuurbase-reactie afmaken en kloppend maken

Let op: je hebt een stencil gekregen dat de leerstof van H7.4 uit het boek vervangt!