Tekstbegrip (verbanden)

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3,4

In hoeverre voel jij je vogelvrij?

Wanneer voel jij je vogelvrij?

voorkennis activeren

informeren

uitproberen

zelfstandig leren

Je bent actief leesvaardigheid aan het leren.

Werk de 3 blokken uit in je schrift. Je kunt straks actief nabespreken.

Werk individueel of in een tweetal aan de opdrachten,

Je hebt 4 minuten de tijd om de 

vragen te beantwoorden.

1) Hoe formuleer je een onderwerp en een hoofdgedachte van een tekst?

2) Wat is een kernzin?

1) Wat is het verschil tussen een redengevend tekstverband en een oorzaak-gevolg tekstverband?

2) Noem 3 typische functies van een inleiding.

Welke 3 onderdelen van leesvaardigheid vind jij nog lastig?

Welke 2 onderdelen wil jij deze week verbeteren?

Welke concrete vraag wil jij nu stellen?

Bereid je slim voor

Je moet de begrippen kennen

Om ze correct te kunnen herkennen en benoemen in oefenopgaven uit de module.

Daardoor kun je de theorie vervolgens met vertrouwen en op de juiste manier toepassen in een hele tekst.

Zodat je zowel binnen als buiten de lessen Nederlands meer begrijpt, beter begrepen wordt én meer invloed hebt.

Deze week:

Volg de module Examenvoorbereiding: tekstbegrip in ELO. 

Deze week maak je opdrachten 8 t/m 13

Let op: je vindt de teksten, opgaven en antwoorden in de jaarbijlage in SOM!

Ga stap voor stap van kennen naar kunnen.

Sleep de signaalwoorden naar de bijbehorende tekstverbanden.

Let op: leer de tekstverbanden goed 

opsommend

tegenstellend

tijdsvolgorde (temporeel)

oorzaak-gevolg

toelichtend / voorbeeld

redengevend

voorwaardelijk

een andere

hoewel

voordat

hierdoor

bijvoorbeeld

tenzij

namelijk

want

als

toch

daarnaast

zoals bij

zodat

totdat

echter

indien

Een goede manier om dierenleed te voorkomen, is enkele dagen per week vegetarisch te eten.

Als je je leven lang vegetarisch eet, worden gemiddeld 900 dieren niet voor jou geslacht.

Vegetarisch eten is beter voor het milieu. Zo stoot één koe net zoveel broeikasgassen uit als één auto die 1,5 keer rond de aarde rijdt.

De transitie naar meer plantaardig eten is voor sommigen lastig door onwetendheid over vleesvervangende maaltijden.

Plaats hier de tekstverbanden die niet in de tekstfragmenten voorkomen.

doel-middel

voorwaarde

oorzaak-gevolg

voorbeeld / toelichting

opsomming

chronologie / tijd

tegenstelling

Wat is de functie van alinea X ten opzichte van alinea Y?

Wat is een functie?

Waarom is het belangrijk om een functie te kunnen benoemen?

Waar let je op om de functie te kunnen herkennen?

Uit het onderzoeksrapport van de Inspectie van het Onderwijs blijkt dat scholen in het basis- en voortgezet onderwijs weinig aandacht besteden aan het Fries.

1. Aanleiding
2. Argument
3. Probleemstelling
4. Voorbeeld

De scholen zeggen dat leerlingen geen behoefte hebben om Fries te krijgen, maar uit het onderzoek blijkt dat 33% van de leerlingen Fries als moedertaal heeft en graag meer Fries onderwijs wil.

1. aanleiding
2. argument
3. probleemstelling
4. weerlegging

Functies

Als je weet wat de functie van een tekstgedeelte is, begrijp je de tekst beter.

Ieder tekstgedeelte heeft een eigen functie in de tekst.

Signaalwoorden helpen je om de functie te bepalen.

Vaak hebben teksten een vaste structuur.

Vandaag begint voor de meeste universiteiten het academisch jaar. Met plechtig ritueel openen de universiteiten het collegejaar. Op het programma staan tradities, lezingen, muzikale intermezzo’s en het uitreiken van prijzen.

Echter, sommigen zijn niet in de wieg gelegd om altijd maar door te studeren. Zij kunnen niet meedoen aan de studentenverenigingscultuur. Laatst zat ik in de trein met een medewerker van de NS. Hij was storingsmonteur en vertelde over de opleiding die hij had gedaan. Bij het opleidingsinstituut van de NS had hij geleerd hoe onderdelen van treinen vervangen moesten worden. Een mbo niveau twee opleiding.

Dit wordt in onze samenleving helaas te weinig onderkend. Als je niet zo ‘slim’ bent, moet je naar het (v)mbo of praktijkonderwijs. Zogenaamd ‘minderwaardige’ onderwijsvormen. Na die scholen word je immers ‘lager’ of ‘middelbaar’ opgeleid, en daarmee minder goed dan ‘hoger’ opgeleiden. Te vaak leeft onder de leerlingen en hun ouders het idee dat zij nooit succesvol zullen worden. Daarom streven ouders naar een havo- of vwo-opleiding voor hun kind, want dat is wél goed voor zijn of haar toekomst. Dit terwijl 71 procent van de beroepsbevolking lager of middelbaar opgeleid is. Is het niet verschrikkelijk dat we zo’n grote groep op deze manier wegzetten?

anekdote

conclusie

aanleiding

probleemstelling

voorbeeld

verklaring

argument

definitie

oplossing

weerlegging

Deze week:

Volg de module Examenvoorbereiding: tekstbegrip in ELO. 

Deze week maak je opdrachten 8 t/m 13

Let op: je vindt de teksten, opgaven en antwoorden in de jaarbijlage in SOM!

Ga stap voor stap van kennen naar kunnen.