Les 2. Zo werkt dat: instructies lezen en opvolgen

Vorige keer

• 3 communicatiedoelen 
• 4 manieren van lezen onderscheiden
• leesstrategie 
• doel, soort en vorm

Bij welke strategie kijk je naar de bron van een tekst?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen

Bij welke strategie let je op de signaalwoorden?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen

Bij welke strategie zorg je dat je alle woorden begrijpt?

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen

Welke instructieve teksten zijn er op je stage of werk?

De vorige keer

Ik heb geleerd dat:

• ik een woordenboek kan gebruiken en woordraadstrategie kan toepassen;
• ik voorbeelden kan geven van vormgeving in teksten;
• ik weet welke functie beeld in teksten heeft;
• ik kenmerken van instructies en gebruiksaanwijzingen kan benoemen.

Woordenboek

Woordraadstrategie

Alfabetische volgorde

Kost tijd

Meerdere betekenissen

Terug lezen, vooruit lezen

Plaatjes in de tekst

Deel van het woord herkenbaar

Wat hoort NIET bij de vormgeving van teksten

1. Aandacht van de lezer trekken.
2. Kleurvlakken
3. Zin begint met ww in ik-vorm.
4. Lay- out

Wat is de functie van beeld in teksten?

1. Verwarren
2. Verduidelijken
3. Vervagen
4. Aantrekkelijk maken

Wat kan ik benoemen als kenmerken van instructies en gebruiksaanwijzingen?

1. Gebruik van opsommingstekens
2. Poëtische taal
3. Filosofische concepten
4. Stapsgewijze uitleg

Lesdoelen

Aan het eind van de les:

• weet ik het verschil tussen schooltaal, algemene beroepstaal en vaktaal;
• kan ik de communicatiedoelen benoemen;
• weet ik de kernzin in iedere alinea te vinden;
• herken ik signaalwoorden voor tekstverbanden;
• kan ik 5 leesstrategieën benoemen.

2. Communicatiedoelen

• Lezer: ontvanger -> Schrijver: zender
  
  
  
• Informeren (nieuws)
• Instrueren (kookboek)
• Overtuigen (reclame)

5. Manieren van lezen

Waarom? Scheelt tijd en begrijpt tekst beter.

1. Oriënterend lezen
2. Globaal lezen
3. Intensief lezen
4. Kritisch lezen 

Oriënterend lezen

• Titel
• Tussenkopjes
• Illustraties
• Bron
• Inleiding
• Slot 

Globaal lezen

• Onderwerp
• Hoofdzaken
• Kernzinnen (begin/ eind alinea)
• Signaalwoorden (helpt je tekst te begrijpen)
• Samenvatting

Intensief lezen

• Tekst helemaal begrijpen
• Aandachtig lezen
• Leest informatie, standpunt, argumenten en voorbeelden
• Zoekt betekenis moeilijke woorden op
• Opbouw tekst
• Hoofdgedachte

Kritisch lezen

• Beoordeelt de tekst
• Leest vanuit de ogen van de schrijver
• Wat wil de schrijver met de tekst bereiken 
• Standpunt schrijver
• Argumenten

41. Alinea's en kernzinnen

• Alinea's witregel boven en onder of inspringen 
• Inhoud hoort bij elkaar, deelonderwerp,
  (hetzelfde gedachte-eenheid)
•  Kernzinnen: inhoudelijk belangrijkste zin van alinea (begin of eind)

42. Tekstverbanden en signaalwoorden 1

Tekstverband	Signaalwoorden
Tegenstelling	Maar, toch, echter, hoewel
Opsomming	En, bovendien, verder, ten eerste, ook, ten slotte, daarnaast, tevens
Samenvatting	kortom, al met al
Conclusie	dus, hieruit volgt, dan ook

42. Tekstverbanden en signaalwoorden 2

Tekstverband	Signaalwoorden
Vergelijking	zoals, evenals, net zo, als
Toelichting/ uitleg	zo, zoals, bijvoorbeeld, ter illustratie, met andere woorden
Voorwaarde	als, indien, mits, tenzij, wanneer
Tijd/ chronologie	vroeger, nu, eerst, later, nadat, inmiddels, daarna, dan, tijdens

42. Tekstverbanden en signaalwoorden 3

Tekstverband	Signaalwoorden
Oorzaak- gevolg	doordat, waardoor, daardoor, te danken/wijten aan, zodat
Reden- verklaring	omdat, daarom, want, namelijk, immers, aangezien
Doel- middel	om, daartoe, opdat, om te, met behulp van, door middel van