2.3 De erfenis van de Verlichting - III

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.3 - De erfenis van de Verlichting - III

Wat gaan we doen vandaag:

- Herhaling vorige les

- Uitleg: Revolutiejaren 1830 en 1848

- Lezen en maken 2.3

- Afsluitende opdracht

De samenleving was veranderd door de industriële revolutie

In welke mate bepaalden Verlichtingsideeën de politieke cultuur in Europa (1813-1900)? 

Voeg het juiste jaartal bij de volgende gebeurtenissen:

Congres van Wenen

Herziening grondwet Nederlanden

Onafhankelijkheid België

Eerste grondwet Koninkrijk der Nederlanden

Eerste golf liberale revoluties

1815

1848

1839

1815

1830

Welke uitspraak klopt over de 19de eeuwse liberalen:

1. Ze waren tegenstanders van de nachtwakerstaat
2. Ze waren voorstanders van inmenging in de sociale kwestie
3. Ze vonden dat de macht van de koning beperkt moest worden door een grondwet
4. Ze streefden het Verlichte ideaal van gelijkheid in de samenleving na

Welk verband is er te noemen tussen industrialisatie en de groeiende politieke en economische macht van de burgerij?

Ontstaan van het nationalisme

Wat was de grondgedachte van het nationalisme?

1. recht op een soeverein
2. gelijkheid
3. strijden voor je landsheer
4. recht op een eigen staat

Welke filosoof heeft veel invloed op het nationalisme gehad?

1. Rousseau
2. Locke
3. Montesquieu
4. Kant

Redenen voor het ontstaan van het nationalisme, eigen staat voor een culturele eenheid:

- als tegenhanger van het rationalisme ( liberalisme, socialisme) ontstond de Romantiek. Rousseau: 'gevoel boven rede'

- de Franse revolutie & de veroveringen van Napoleon; de Fransen vochten als eenheid en overwonnen gebieden werden zich bewust van hun eigen identiteit

Beantwoord de onderstaande leerdoelen:

1 Je kunt aangeven wat de voornaamste doelen van het Congres van Wenen waren.

2 Je kunt uitleggen dat liberalisme, socialisme, nationalisme en feminisme ontstonden als reactie op de Restauratie, maar ook verband hebben met de industrialisatie en de sociale kwestie.

3 Je kunt de voornaamste uitgangspunten van het liberalisme, socialisme, nationalisme en feminisme benoemen.

4 Je kunt politieke gebeurtenissen als de eenwording van Italië en Duitsland, de afscheiding van België en de herziening van de Nederlandse grondwet koppelen aan politiek-maatschappelijke stromingen.

Beantwoord eerst 5 t/m 8! (als je dit nog niet afhebt)

Leg met de begrippen ‘individuele vrijheid’ en ‘economische vrijheid’ uit welke twee verlichte denkers de meeste invloed hadden op het liberalisme.

1. Locke en Smith
2. Locke en Rousseau
3. Rousseau en Smith
4. Rousseau en Montesquieu

Eenwording Duitsland

1815: Oprichting Duitse statenbond

1848: mislukte revolutie van het Frankfurter parlement; Pruisische koning weigerde de kroon uit handen van het parlement

1871: Na Duitse overwinning bij de Frans-Duitse oorlog werd het Duitse keizerrijk in Versailles uitgeroepen

Eenwording Italië tussen 1861 en 1870

Past de onafhankelijkheidsstrijd van België beter bij het liberalisme of bij het nationalisme? Leg uit waarom je dat vindt.

Waarom is het jaar 1848 belangrijk geweest voor Nederland?