Poëzie les 2

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Gedicht

Poëzie en kunst

Thema: Vrijheid

Les 2

3VWO

Kenmerken van gedichten

Uiterlijke vorm:

- regels zijn kort

- veel wit om de regels heen

Kenmerken die je vaak tegenkomt:

- sommige woorden hebben meerdere betekenissen

- sommige worden herhaald

- opbouw in strofen

kenmerken die je soms tegekomt

- woorden aan het einde van de regels rijmen. 

- de klank is belangrijk. 

Strofebouw

Strofe = 

Een gedicht bestaat uit versregels. De versregels die in groepjes bij elkaar staan noem je een strofe. 

In andere woorden: alinea's van een gedicht. 

binnenrijm

Binnenrijm: Als woorden die in dezelfde regel staan op elkaar rijmen.

vb. Het is fijn om in de trein te zijn met Annemijn

eindrijm

Eindrijm: Als woorden die in aan het eind van een regel staan op elkaar rijmen.

vb. Het is leuk in de trein

 met mijn vriendin Annemijn

Rijmschema

Van het eindrijm kun je een rijmschema maken.

• Je geeft elke rijmklank een nieuwe letter. De klank in de eerste regel a, de volgende klank b, etc.

Rijmschema AAAA

(slagrijm)

strofevormen

Distichon is een strofe van twee versregels

Terzet is een strofe van drie versregels

Kwatrijn is een strofe van vier versregels

Het afbreken van een zin op een

niet-logische plek noemen we:

ENJAMBEMENT

Enjambement

Soms wordt een versregel op een opvallend punt afgebroken: op een
plaats waar in de zin juist geen pauze valt. De zin gaat dan door op de volgende regel. Dit noem je enjambement. 

Ik denk dat er ooit wel tijden

aanbreken waarin we vrienden

kunnen zijn.

Een dichter gebruikt enjambement om: 

• het laatste woord van de versregel – en soms ook het eerste woord
van de nieuwe versregel – meer nadruk te geven; 

• versregels van ongeveer gelijke lengte te schrijven;

• minder nadruk te leggen op eindrijm.

Waarom rijmen gedichten tegenwoordig niet?

Er zit vaak wel rijm in een gedicht, maar geen eindrijm.

Aan de slag!

Maak een gedicht tussen de 8 à 12 zinnen