Aardrijkskunde

Bodemonderzoek

Thema: Krachten der aarde

Les 3: Aardrijkskunde 

We starten deze les door naar een afbeelding met geluid te gaan kijken. Hierbij gaan de kinderen dus eerst luisteren/ nadenken wat ze horen en zien. Vervolgens vertellen ze wat ze denken gezien/gehoord te hebben (hierbij is niks goed of fout, want het is een gedachte). 

Nadat een aantal kinderen aan de beurt zijn geweest vertel je dat je hier een grondboor ziet.

Dit ga je doen:

- Je zoekt uit hoe die grond daar is gekomen.

- Je zoekt uit wat voor landschap er bij die grondsoort hoort.

Daarmee ontdek je ...

- Welke grondsoorten Nederland heeft en hoe die daar zijn

   gekomen.

Tijdens deze les gaan de kinderen onderzoeken hoe die grondsoort terecht is gekomen op die plek in Nederland. Ook gaan de kinderen kijken naar wat voor landschap er dan bij die grondsoort hoort. Hiermee ontdekken de kinderen welke grondsoorten Nederland heeft en hoe die daar zijn gekomen. 

Potgrond

Zand

Klei

Eerst gaan we de voorkennis van de kinderen nog even naar boven halen. Vraag hierbij aan de kinderen wat ze ook alweer voor proefje hadden gedaan bij het Meeuwenven! Wanneer ze hier antwoord op hebben gegeven kun je ook nog doorvragen door aan ze te vragen welke soort grond liet uiteindelijk ook alweer het meeste water door en waardoor kwam dat ook alweer? 

Mochten ze het zijn vergeten dan vertel je het zelf het volgende: Bij een grote korrelgrootte heeft het water veel ruimte om langs de korrel te bewegen. De doorlaatbaarheid is daardoor hoog en het water kan dan snel naar beneden stomen. 

Verwijs bij deze dia ook nog even terug naar de eerste les. 

Weten jullie nog dat Nederland niet altijd op dezelfde plek heeft gelegen en zich heeft verplaatst. En in de tijd dat Nederland zich heeft verplaatst is de bodem steeds dikker geworden doordat er steeds een laag boven op kwam. In deze afbeelding hierlangs zie je ook duidelijk dat de bodem dus steeds dikker is geworden en dat er verschillende aardlagen zijn ontstaan. Op de foto zie je ook dat iedere aardlaag een andere kleur heeft. Wat we verder aan deze aardlagen zien is dat we de drie laatste ijstijden en de warmere periodes duidelijk terug kunnen vinden. Hierbij zijn de ijstijden lange periodes geweest , dit is ook in de bodem te zien doordat deze lagen dikker zijn dan die van de warmere tussen periodes tussen de ijstijden in (die lagen zijn dus wat dunner, aangezien deze periodes dus ook minder lang duurde). 

Bij deze les staat er ook een onderzoeksvraag centraal, namelijk: welke grondsoorten zijn er in Nederland. De kinderen gaan proberen hierop antwoord te geven . Vertel hierbij dat niks goed of fout is, want het is wat je denkt dat het is. Wanneer het nu blijkt dat echt niemand iets weet te zeggen geef dan een tipje en vertel aan de kinderen kijk naar het plaatje, misschien dat je dan ergens op komt. 

Tot slot om misconcepten te voorkomen vertel aan de kinderen dat aardgas, aardolie en steenkool geen grondsoort zijn, maar een grondstof. 

Mini-onderzoek

Duinlandschap

Zeekleilandschap

Heuvellandschap

Rivierlandschap

Laagveenlandschap

zandlandschap

Hoogveenlandschap

Je deelt de kinderen in in groepjes van 4. De kinderen mogen zelf een voorkeur voor een grondlandschap met de bijbehorende grondsoort aangeven (kan natuurlijk gebeuren dat niet ieder groepje zijn/haar nummer 1 krijgt). Vervolgens gaan de kinderen met behulp van een digitale grondsoorten kaart de grondsoorten/landschappen bekijken waar allerlei informatie te vinden is. Vertel tot slot nog aan de kinderen dat je antwoord wilt op de vragen die op de volgende dia staan, dat het de bedoeling is dat de kinderen gaan samenwerken, je hebt je chromebook erbij nodig en dat de mini-onderzoekjes uiteindelijk worden gepresenteerd. 

Gaat met je groepje op zoek naar:

- Welke grondsoort komt er voor bij je landschap

- Kenmerken van je landschap/grondsoort

- Informatie over je landschap/grondsoort

- Waar in Nederland komt het landschap/de grondsoort voor

> Informatie verwerk je met al je groepsleden op een blad

De vragen waarop je antwoord wilt van de kinderen. Ze krijgen hiervoor max 15 minuten de tijd en hierna mogen ze hun bevindingen gaan presenteren. 

Presentatie tijd!

Laat de kinderen vertellen wat ze hebben ontdekt over hun landschap (max 3 minuten per groepje)

Wat hebben jullie geleerd?
Zijn er nog vragen?

😒🙁😐🙂😃

Tot slot evalueren we de les nog even kort. Dit gebeurt door aan de kinderen te vragen wat hun hebben geleerd tijdens deze les. Ook laat je de kinderen nog hun laatste eventuele vragen stellen. En als allerlaatste vraag je aan de kinderen wat ze van de les vonden en klik je die smiley aan