Lezen en luisteren les 6

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 3

Lezen en luisteren

Centraal examen

Nederlands

Programma

- Datum examen lezen en luisteren
- Belangrijkste punten van de vorige les
- Bronnen zoeken en beoordelen

- Beeldspraak 

Datum examen lezen en luisteren

Zie het schema via de mail

Dinsdag 26 januari
Vrijdag 29 januari
Dinsdag 2 februari
Vrijdag 5 februari

Feiten en meningen

Feit --> Is iets wat waar of niet waar is. Het is altijd controleerbaar en bewijsbaar.

Mening --> Geeft aan wat iemand ergens persoonlijk van vindt. Het is staat niet vast en je kunt het onderbouwen met argumenten.  

Argumenten

Een argument is een verdediging of uitleg bij jouw mening of standpunt. 

Ik vind dat kinderen onder de 12 jaar geen telefoon mogen hebben. Uit een onderzoek van de universiteit van Leiden is naar voren gekomen dat kinderen niet leren communiceren met elkaar, omdat ze alleen maar online met elkaar praten.

In een tekst vind je argumenten vaak door te zoeken naar signaalwoorden, zoals
want, omdat, namelijk en immers. Achter deze signaalwoorden vind je vaak
argumenten die een bepaalde mening onderbouwen.

Argumenten kunnen ook zonder signaalwoorden in de tekst staan. 

Drogredenen

Niet elk argument is een goed argument. Sprekers kunnen onjuiste argumenten gebruiken

De onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Er wordt tussen twee zaken een oorzaak-gevolgrelatie gelegd, terwijl die er niet is.

Sinds er meer kikkers in de vijver zitten, is het water schoner. Dat moet dus wel aan de kikkers liggen. 

 De cirkelredenering

Bij een cirkelredenering herhaal je je standpunt, alleen anders geformuleerd.

Ik vind haar niet aardig, want ik mag haar niet.

De overhaaste generalisatie 

Op grond van een of een enkel voorval wordt er een conclusie getrokken die voor alle gevallen geldt.

Mijn opa dronk elke dag een paar glazen jenever en is 98 jaar geworden, alcohol drinken is dus helemaal niet ongezond. 

Werklozen zijn te beroerd om te werken, dat zie je wel aan mijn buurman.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. verkeerde vergelijking
3. cirkelredenering
4. generalisatie

Op basis van te weinig gegevens stelt iemand een algemene regel vast

https://www.youtube.com/watch?v=EBEZJm3ozIA 

Samenvatten

Op het centraal examen kun je vragen krijgen welke zin het beste de samenvatting weergeeft over een bepaalde tekst

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken --> echt belangrijke informatie

Bijzaken --> minder belangrijke informatie, zoals een voorbeeld of een extra uitleg

Hoe maak je een samenvatting?

Een samenvatting maak je in vier stappen.

Stap 1: benoem de tekstsoort en het tekstdoel.

Stap 2: bepaal de hoofdgedachte van de tekst op basis van de titel, het begin en het slot.

Stap3: formuleer de hoofdgedachte per tekstdeel.

Stap 4: schrijf de samenvatting.

Bronnen zoeken

Tips bij het zoeken:

Gebruik een goede zoekmachine (Google)

Wikipedia (basisinformatie)

Meer zoektermen intikken

Betrouwbaarheid bronnen

Betrouwbaar:

- boeken
- krantenartikelen
- woordenboeken
- Wikipedia

Kijk naar:

- Deskundigheid of de onafhankelijkheid van de schrijver
- Jaartal
- Wat is het doel van de website
- Hoe is de tekst geschreven?
- Staan er veel spelfouten in?
-  Beoordeel de samenhang binnen een tekst

Nepnieuws: informatie met een misleidende boodschap. Deze wordt verspreid om er geld mee te verdienen. Ook kun je hiermee de mening van mensen beïnvloeden, zoals bijvoorbeeld in de politiek.

Vormen nepnieuws

- Satire of parodie: bepaalde zaken uitvergroten of om te amuseren.

 

- Zelf bedachte informatie: nieuwe teksten ontwikkelen die volledig fout zijn

Voorbeeld

https://speld.nl/2020/12/14/onhandig-rutte-vergat-rollercoaster-tycoon-uit-te-zetten-tijdens-toespraak/ 

Phishing

Cybercriminaliteit 

Tien tips om dit herkennen

- Als er om persoonlijke informatie wordt gevraagd
- Je krijgt een bericht uit onverwachte hoek

Beeldspraak

Letterlijk taalgebruik

Figuurlijk taalgebruik: beeldspraak

Hij is een beer van een vent (vergelijking)

Na het sporten pompt mijn hart sneller: letterlijk

Er wordt een nieuw café geopend in hart van de stad: figuurlijk

Zelfstandig werken

Samenvatten
Theorie & verwerkingsopdrachten
Kijken en luisteren samenvatten
Theorie & verwerkingsopdrachten

Feiten, meningen en argumenten
Theorie & verwerkingsopdrachten

Deze week 

Bronnen zoeken en beoordelen: Theorie en verwerkingsopdrachten

Opdracht 6 mag je overslaan

Beeldspraak:
Theorie en verwerkingsopdrachten
Opdracht 4 mag je overslaan