Les 2: Ontstaan van het westers mensbeeld

• GMF
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Filosofie les 2

Ontstaan van het westers mensbeeld, lesdoel:

Je kan uitleggen wat de bepalende factoren zijn geweest in de geschiedenis van het westers mensbeeld.

Je kan uitleggen welke invloed het idee van een aardse versus hemelse werkelijkheid heeft op het mensbeeld van de westerse mens.

Bedenk een verschil tussen de moderne westerse mens en de middeleeuwer:

Waar beginnen we?

Griekse filosoof Plato (427-347 v. Chr.) ontwikkelde het dualisme: de mens bestaat uit een sterfelijk lichaam en een onsterfelijke ziel.

'Het lichaam hield de ziel gevangen: Er is een hogere werkelijkheid.'

Middeleeuwen (500-1500)

Christendom allesoverheersende levensbeschouwing.

Door het christendom geloofden mensen in een almachtige God.
De mens had een eeuwige ziel. Het leven was slechts een voorbereiding op de Hemel. Zij moesten zich houden aan een bovennatuurlijke orde.

Individu versus gemeenschap.

Hemel tegenover aarde.

Door goed te leven zou je ziel na de dood naar de hemel gaan.

Lagere aardse werkelijkheid, tijdelijke plaats.  Je hield je aan de 'natuurlijke' orde. Bovennatuurlijke orde en het uitzicht op het leven na de dood was overheersend.

Wat betekent dat; 'goed leven'?

In een wereld zonder God:
Waarom zou je goed leven?

Renaissance-Verlichting(16e-18e eeuw)

Na 1500 herontdekken westerlingen de Griekse klassieke oudheid waarin de mens meer centraal had gestaan: Renaissance.
Hier ontstaat het modern humanisme. 

Dit meer individuele denken loopt uit op De Verlichting. 
Men werd idealistisch: de mens kan de wereld beter maken. 

Je weet de rest: Wetenschap, techniek, maakten de wereld maakbaarder.
 De mens en zijn behoeftes gaat centraal staan. 

Ben jij idealistisch? Kan de mens de wereld (ver)beteren: het lijden verminderen?

😒🙁😐🙂😃

Immanuel Kant ( 1724-1804)

Wat betekent Verlichting?
Dat een mens zijn eigen verstand moet gebruiken. Een mens moet de dapperheid tonen om zonder leiding van een ander gebruik te maken van zijn verstand: 

'Durf te weten ! Heb de moed je eigen verstand te gebruiken! '

Vind jij dat de mens vooral kan vertrouwen op zijn eigen verstand?

😒🙁😐🙂😃

Aan de slag! / Huiswerk

Tijdsperiode: 

* Griekse Oudheid

* Middeleeuwen

* Renaissance

* Verlichting

* moderne periode 

( vanaf 1900)

Opdracht:

Maak een tijdslijn met de verschillende tijdsperioden.

Maak vervolgens een samenvatting van minstens 10 zinnen over het mensbeeld in die periode. 

Vermeld ook waar in die periode de nadruk op ligt: De hemelse werkelijkheid of de aardse werkelijkheid. 

Inleveren via inleverknop SOM voor de volgende les

Vragen?