Herhaling les 4, thema 4 klas 4

Herhaling les 4, thema 4 klas 4

Voeding en vertering

Wat gaan we doen

Steeds krijgen jullie een stukje uitleg waarna we de vragen samen gaan maken van het HW

Dit doen we via LessonUp, dus iedereen moet mee doen. 

Je mobiel mag je alleen gebruiken het moment dat je de vraag invult. Ben je klaar met de vraag dan leg je je mobiel weer neer. 

Aan het einde van de les is er een Exitvraag

1. Je kunt beschrijven welke rol bacteriën en schimmels spelen bij de voedselproductie en bij voedselbederf

Bacterie en schimmels zetten koolhydraten om in stoffen die nuttig zijn voor de voedselproductie

Bijvoorbeeld:

Yoghurt (melkzuurbacterien)

Alcohol (energierijke stoffen--> koolstofdioxide)

Brood (Gisting)

2. Je kunt de werking van enzymen beschrijven

Stoffen die worden omgezet in andere stoffen= (scheikundige) Reactie

Bijvoorbeeld: Verbranding, assimilatie en fotosynthese

Stoffen die helpen bij deze reacties= enzymen

1 Enzym doet maar 1 reactie!!

3. Je kunt manieren noemen waarop voedsel kan worden geconserveerd

Afb. 7, 

blz. 11

Voedsel conserveren door andere stoffen 

Kunstmatige conserveermiddelen, bvb sulfiet in frisdrank

Soms worden er extra stoffen toegevoegd om het eten aantrekkelijker te maken:

1. Geurstoffen
2. Kleurstoffen
3. Smaakstoffen

Dit zijn allemaal additieven, te veel is slecht voor je

4. Je kunt de functies van voedingsstoffen en voedingsvezels in voedingsmiddelen noemen

Er zijn vier hoofdgroepen voedingsstoffen.

1. Bouwstoffen
2. Brandstoffen
3. Reservestoffen
4. Beschermende stoffen. 

Voedingsvezels (of vezels)

Is een verzamelnaam voor stoffen uit planten die je lichaam NIET kan verteren 

Zitten vooral in groente, fruit, aardappelen, volkorenbrood, peulvruchten, noten en ontbijtgranen 

Ze zorgen voor een verzadigd gevoel

Nodig voor een goede darmontwikkeling

5. Je kunt zes groepen voedingsstoffen met hun functies en kenmerken noemen.

6. je kunt aangeven hoe glucose en zetmeel kunnen worden aangetoond met een indicator

Een voedingsmiddel kun je aantonen met een indicator.

Joodoplossing is de indicator voor zetmeel.

Zetmeel wordt blauw/paars als er joodoplossing op komt.

Hierna een filmpje van hoe dat werkt

7. Je kunt met behulp van de schijf van vijf adviezen voor een gezonde voeding en leefstijl geven

Adviezen voor gezond eten

Groen: vooral vitaminen

Geel: vooral vetten

Roze: vooral eiwitten

Oranje: vooral koolhydraten

Blauw: vooral water

Hoe groter de vak hoe meer je ervan moet hebben

8. Je kunt factoren noemen die van invloed zijn op de grondstofwisseling en op de verbranding in organismen

Het is belangrijk dat je genoeg eet en drinkt want je verbrand altijd zelfs als je niks doet!

= Grondstofwisseling

Afhankelijk van bouw, lengte, gewicht en temp van de omgeving

9. Je kunt omschrijven wat vertering is en de functie van verteringsappen en enzymen hierbij aangeven

Vertering gebeurt met verteringssappen. Die verteringssappen worden gemaakt in de verteringsklieren: zie afb. hiernaast

Veel verteringssappen bevatten enzymen, zijn stoffen die de reactie versnellen, voedingsstoffen worden sneller afgebroken. 

10. Je kunt beschrijven hoe de darmperistaltiek tot stand komt en de functies ervan noemen

In de wand van de darm zitten spieren

Lengte spieren, zitten in de lengte

Kringspieren zitten eromheen

Deze spieren samen vormen een 

peristaltische beweging 

11. Je kunt de delen van het verteringsstelsel noemen met hun functies en kenmerken

Maag

Maag kneed voedsel met maagsap

Maagportier 

Maagwand beweegt de hele tijd om het voedsel te kneden en te vermengen met maagsap

Lever, galblaas, twaalfvingerige darm en alvleesklier

In de twaalfvingerigedarm komen de sappen van de lever en de alvleesklier

De lever maakt gal aan, wordt opgeslagen in de galblaas

De alvleesklier maakt alvleeskliersap

Dunne darm

In de wand liggen darmklieren die darmsap maken. 

De voedselbrij in de dunne darm bevat veel water, hierin zitten voedingsstoffen en verteringsproducten opgelost

Deze worden opgenomen in het bloed (van de poortader naar de lever)

In de wand zitten darmplooien, deze maken het oppervlakte groter

De wanden zijn erg dun, zodat de stoffen er makkelijk doorheen kunnen

Blinde darm

De overgang van de dunne darm naar de dikke darm noemen we de blinde darm.

Bij een blinde darm ontsteking is het wormvormige aanhangsel ontstoken. De blinde darm heeft geen functie.

Dikke darm

• Dikke darm: haalt water uit de "voedselbrij"
  
• Wat gebeurt er als er te weinig water uit het eten wordt gehaald?

Endeldarm = verzamelplaats voor onverteerde voedingsresten

Anus = sluit endeldarm af

12. Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies

Speeksel bevat onder andere enzymen en het 

maakt de voedselbrij slijmerig.

Speeksel wordt gevormd in de speekselklieren

De enzymen in speeksel breken zetmeel af.

Ook is het speeksel bacteriedodend.

Emulgeren

Gal verdeelt grote vetdruppels in kleinere vetdruppels= emulgeren

De oppervlakte van de vetdruppels 

worden vergroot zodat de 

verteringssappen sneller 

kunnen werken

13. Je kunt de delen van de tand of kies noemen met hun kenmerken

14. Je kunt bij zoogdieren het verband aangeven tussen de voedselkeuze, de lengte van het darmkanaal en de kenmerken en functies van de tanden en kiezen

Herbivoor = planten eter

Omnivoor = alles eter

Carnivoor = vlees eter

15. Je kunt omschrijven wat tandplak en tanderosie is

Tandbederf: aantasting van het gebit door tandplak

- Een dun laagje aanslag dat iedere dag op je tanden blijft zitten

(Bestaat uit bacteriën)

--> die breken suiker af in zuur

--> aantasting van het glazuur

Tanderosie: aantasting door zuur

Maak een lijst met de belangrijkste punten van de les

Stuur dit mij