9/12 Test + herhaling woordsoorten 3m

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

Pak je laptop en spullen.

Log in op deze LessonUp.

Draai je laptop om of doe je hoes om het beeldscherm.

Ga in stilte lezen!

Woordsoorten

GRAMMATICA

Planning

• Voorlezen/kleuren
• Afwisselend testen, uitleg en oefenen 
• Werken
• Afsluiten

Schrijf drie dingen op die je
van de lessen woordsoorten hebt onthouden.

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• ken je de woordsoorten olw, blw, zn, bn , ww (h en z) en vz 
• kan je woordsoorten herkennen en benoemen olw, blw, zn, bn , ww (h en z) en vz 

Hoe heet het benoemen van woordsoorten?

1. Rekenkundig ontleden
2. Taalkundig ontleden
3. Redekundig ontleden
4. Taakkundig ontleden

Taalkundig ontleden

Hierbij bepaal je voor elk woord tot welke woordsoort het behoort.

Namen van woordsoorten zijn bijvoorbeeld lidwoord, werkwoord en zelfstandig naamwoord.

mensen, dieren, dingen, planten, namen en begrippen zijn:

1. zelfstandig naamwoorden
2. bijvoeglijk naamwoorden
3. werkwoorden
4. bezittelijk voornaamwoorden

Tot welke woordsoort behoort het woord 'ons' in de onderstaande zin?

In ons toekomstige onderwijs zal het contact tussen leerlingen en docenten niet verminderen, maar veranderen.

1. Tot de persoonlijke voornaamwoorden
2. Tot de bezittelijke voornaamwoorden
3. Tot de wederkerende voornaamwoorden
4. Tot de wederkerige voornaamwoorden

Ik ben nog nooit in Cuba geweest.

1. Deze zin heeft geen bijwoord.
2. Deze zin heeft een bijwoord.
3. Deze zin heeft twee bijwoorden.
4. Deze zin heeft drie bijwoorden.

Welk woordsoort herken je vooral in dit refrein?

1. Werkwoorden
2. Zelfstandig naamwoord
3. Bijwoord
4. Bezittelijk voornaamwoord

Lidwoorden

Bepaald: de, het

De: mannelijk of vrouwelijk

Het: onzijdig

Onbepaald: een

Plaats een bijvoeglijk naamwoord ertussen, 

• eindigt het op een 'e' --> de
• eindigt het niet op een 'e' --> het

Zelfstandig naamwoorden

Mens, dier, ding, plant, verschijnselen, namen

• Je kan voor mens, dier, ding, plant en verschijnselen een lidwoord plaatsen!
• Namen schrijf je met een hoofdletter.

Bijvoeglijk naamwoorden 

Zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

- Mooi/mooie

- Stoffelijk bijvoeglijk naamwoord: ijzeren, katoenen

- Aardrijkskundig bijvoeglijk voornaamwoord: Amsterdamse, Franse

Ik fietste vanmorgen naar school.
Fietste =

1. hww
2. zww

Jullie oefenen vandaag nog een keer met de woordsoorten.
oefenen =

1. hww
2. zww

Jullie hebben deze les hard gewerkt.
hebben =

1. hww
2. zww

Dat zouden zij wel graag gewild hebben.
hebben =

1. hww
2. zww

Hulpwerkwoorden

• Een hulpwerkwoord is een werkwoord dat samen met een zelfstandig werkwoord het werkwoordelijk gezegde vormt. 
• Een hulpwerkwoord staat dus nooit alleen in een zin. Het zegt iets over de tijd waarin de zin staat. 
• De hulpwerkwoorden hebben, zijn en worden vind je samen met een voltooid deelwoord. 
• Bij kunnen, willen, zullen, mogen, moeten en hoeven is dit het hele werkwoord (infinitief).

Hulpwerkwoorden en HWW in WWG

Voorbeelden hulpwerkwoord:

• Het pakje wordt morgen bezorgd.
• Ze zou gisteren haar boeken al ophalen.
• Mijn vader kan morgen helaas niet voetballen.

Hulpwerkwoord en werkwoordelijk gezegde

Hieronder zie je weer dezelfde zinnen als hierboven. Het werkwoordelijk gezegde is dik gedrukt . De hulpwerkwoorden zijn onderstreept:

• Het pakje wordt morgen bezorgd.
• Ze zou gisteren haar boeken al ophalen.
• Mijn vader kan morgen helaas niet voetballen.

Als je een zin gaat ontleden, zoek je eerst het onderwerp en de persoonsvorm. Het kan zijn dat de persoonsvorm een hulpwerkwoord is maar het kan ook een zelfstandig werkwoord zijn.

Hulpwerkwoorden en HWW in WWG

Voorbeelden hulpwerkwoord:

• Het pakje wordt morgen bezorgd.
• Ze zou gisteren haar boeken al ophalen.
• Mijn vader kan morgen helaas niet voetballen.

Hulpwerkwoord en werkwoordelijk gezegde

Hieronder zie je weer dezelfde zinnen als hierboven. Het werkwoordelijk gezegde is dik gedrukt . De hulpwerkwoorden zijn onderstreept:

• Het pakje wordt morgen bezorgd.
• Ze zou gisteren haar boeken al ophalen.
• Mijn vader kan morgen helaas niet voetballen.

Als je een zin gaat ontleden, zoek je eerst het onderwerp en de persoonsvorm. Het kan zijn dat de persoonsvorm een hulpwerkwoord is maar het kan ook een zelfstandig werkwoord zijn.

Zelfstandig werkwoord

• Een zelfstandig werkwoord is een woord dat een handeling of actie in een zin aangeeft. 
• Ook geeft het aan in welke tijd de zin staat. 
• Het is een werkwoord met een eigen betekenis en kan in z'n eentje een werkwoordelijk gezegde vormen. 
• Als je het weglaat, krijg je een zin die niet te begrijpen is. 
• Het is het belangrijkste werkwoord in een zin.

Zelfstandig werkwoorden

Voorbeelden zelfstandig werkwoord

Hieronder vind je een paar voorbeelden. Het zelfstandig werkwoord is dik gedrukt.

• De hond luistert naar zijn baas.
• Ik fiets iedere dag.
• Het ijs smelt.

Zelfstandig werkwoord en hulpwerkwoord

Een zelfstandig werkwoord kan ook samen met een hulpwerkwoord in de zin staan en is dan een voltooid deelwoord of een infinitief (= hele werkwoord). Hieronder vind je een paar voorbeelden. Het hulpwerkwoord is onderstreept en het zelfstandig werkwoord is dik gedrukt.

• De hond heeft vandaag niet naar zijn baas geluisterd.
• Ik ben deze week iedere dag naar mijn werk gefietst.
• Het ijs is aan het smelten.

Maak een zin met een hww en een zww.

Benoem het hww en het zww.

Herhaling in het kort

Lidwoord: Kan voor de meeste zelfstandig naamwoorden geplaatst worden. Bepaald: de, het - onbepaald: een.

Zelfstandig naamwoorden: mens, dier, ding, plant, verschijnselen, namen.

Bijvoeglijk naamwoord: zegt iets over een zelfstandig naamwoord.

Hulpwerkwoord: hoort bij een zelfstandig werkwoord en kan nooit het enige werkwoord in de zin zijn.

Zelfstandig werkwoord: een woord dat een handeling of actie aangeeft en kan het enige werkwoord in een zin zijn.

Voorzetsel: geeft een plek, plaats of tijd aan. Kan je voor kast of feest plaatsen.

Voorzetsel 

Geeft een plek/plaats (of tijd) aan

Voorbeeld

- Plaats/plek: aan, met, op, in, onder, boven, naast…de tafel

- Tijd: tijdens, voor, na… de vakantie

Voorzetsel

• Voorzetsels staan meestal voor een lidwoord of een voornaamwoord met een zelfstandig naamwoord. (achter die kast, naast mij, onder de boeken). Ze kunnen ook achter een zelfstandig naamwoord staan, meestal geeft het dan een richting aan. (Ik viel de sloot in, hij liep de weg op. ) 

• Let op! Delen van scheidbare werkwoorden zijn geen vz. 
• Bv. opbellen. Hij belt mij op. op = geen vz

Eigenschappen voorzetsel

• Ze geven een plaats, tijd of reden aan.

Trucje:

• ... de kast (achter, op, voor)
• ... de vakantie (tijdens, na, gedurende)

Vaste voorzetsels

Veel werkwoorden hebben een vast voorzetsel: vertrouwen op, beschikken over, zich schamen voor.

Vast voorzetsel

De betekenis van het werkwoord verandert soms als er zo'n vast voorzetsel bij staat, of als je het voorzetsel verandert.

Bijvoorbeeld:

LACHEN NAAR 

betekent iets heel anders dan 

LACHEN OM

Werk voor deze les + huiswerk: 

Blz.82/83, opdracht 1, 2 en 3

+nakijken en verbeteren met een andere kleur

Klaar = in stilte lezen!

Lesdoel:

Aan het einde van deze les:

• heb je geoefend met het benoemen van de woordsoorten olw/blw/bn/zn/ww/vz

Ik weet wat olw, blw, zn, bn , ww (h en z) en vz zijn en kan deze woordsoorten herkennen, benoemen en gebruiken in zinnen.

😒🙁😐🙂😃

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?

Feedback
Wat vond je fijn/goed aan deze les?
Wat zou je liever anders willen zien?