Veilig handelen LKR

Hoe handel je kwaliteitsbewust in de kinderopvang?

Inhoud:

1. Kwaliteitsbewust handelen
2.  Veilig handelen
3. Respectvol en belevingsgericht handelen

Methodisch en hygiënisch handelen = vak verzorging

1. Kwaliteitsbewust handelen

Veilig handelen

Veilig handelen?

Permanente begeleiding.

Mag je de kinderen dan nooit alleen laten?

Risico-analyse

actielijst

https://www.kindengezin.be/nl/professionelen/sector/kinderopvang/kwaliteit-de-opvang/risicoanalyse

De 3 A’s van risicoanalyse 

3. Respectvol en belevingsgericht handelen

Wat zijn risicofactoren voor moeilijk/onaanvaardbaar gedrag?

1. Achtergrond
2. Omgevingskenmerken
3. Gezinskenmerken
4. Kindkenmerken
5. Opvoederkenmerken 

Achtergrond

• 1-oudergezin (ouders die gescheiden zijn, ...)
• Armoede
• Lage sociaal economische status (ouders hebben een laag inkomen)
• Lage opleiding ouders (ouders zijn vb. cognitief minder sterk)
• Laag beroepsniveau (ouders kunnen vb. geen chromebook kopen of              bijles betalen)
• Werkloosheid 

Omgevingskenmerken

2 om meer ingrijpende levensgebeurtenissen kunnen een grote impact hebben op het kind. Bijvoorbeeld: overlijden familielid, verhuis, krijgen van broertje of zusje...

Gezinskenmerken 

• Moeilijke relatie tussen de ouders die een invloed heeft op de opvoeding en ontwikkeling van het kind.  

Kindkenmerken

• Persoonlijkheid van het kind
• Karakter/temperament van het kind 
• Ligt niet in de verwachtingen van de ouders

Opvoeder-kenmerken

• Laag psychisch welzijn (depressie)
• Fysieke beperking
• Afwijzende ouder

Opvoedingsmiddelen bij moeilijk/onaanvaardbaar gedrag

1. Veiligheid bieden
2. Sensitief en responsief reageren
3. Goede communicatie
4. De ik-boodschap
5. Structuur en regels
6. Straffen en belonen 

Versterkers:

= voor wanneer we willen dat een bepaald gedrag meer voorkomt.

• Sociale versterker: schouderklopje, duim opsteken, compliment
• Materiële versterker: snoepje, koekje sticker, cadeautje
• Activiteitenversterker: gezelschapsspel, ravotten in de tuin, naar de zee of het pretpark
• Ruilversterker: het kind verzamelt punten/stickers                                                    om later in te wisselen voor iets leuks

Signalen die wijzen op nood aan hulpverlening

POS = problematische opvoedingssituatie

Het kind wordt:

• fysiek bedreigd
• verwaarloosd
• er is geweld in het gezin
• beperkt in ontwikkelingskansen (vb. niet kunnen studeren)
• verslavingsproblematiek/ziekte in het gezin

Crisissen en grensoverschijdend gedrag melden

IEDEREEN kan geconfronteerd worden met crisis of grensoverschrijdend gedrag.

Er dient steeds een procedure gevolgd te worden.

Dilemma cirkel

Crisis

= een acute noodsituatie waarbij de fysieke of psychische veiligheid van het kind in gevaar en waarbij er meteen hulp noodzakelijk is.

Een veilige omgeving voor een kind is van cruciaal belang voor hun ontwikkeling.

Een veilige omgeving omvat fysieke, sociale emotionele aspecten. 

Grensoverschrijdend gedrag

GOG is een situatie waarin een kind slachtoffer is, of dreigt te worden van bedreigingen of geweld van een persoon die aanwezig is in de opvang.

Gedrag

Gedrag waarmee schade op fysiek, mentaal of emotioneel vlak wordt toegebracht. Dit gedrag kan opzettelijk of onopzettelijk zijn. 

Persoon

Een persoon die aanwezig is in de kinderopvang:

• medewerkers
• ouders
• toevallige aanwezigen

Vormen van grensoverschrijdend gedrag:

• Mishandeling
• Verwaarlozing
• Misbruik 

Mishandeling

• Lichamelijke mishandeling: 

       Wanneer ouders, opvoeders of anderen een kind

       lichamelijke letsels toebrengen (vb. shaken infant syndroom)

• Emotionele mishandeling:

       Wanneer ouders/opvoeders inadequaat reageren op 

       emotionele behoeften van een kind (steun, veiligheid &

       geborgenheid)

Verwaarlozing

•  Lichamelijke verwaarlozing

         Wanneer ouder niet of onvoldoende ingaan op de basis-

          behoeften van een kind (kleding, voeding, slaap, medische

         verzorging, ...)

• Emotionele verwaarlozing

       Wanneer een kind geen gepaste aandacht of genegenheid 

        krijgt of getuige is van geweld.

Misbruik

Seksueel misbruik:

Wanneer een kind betrokken wordt in seksuele intimiteiten en activiteiten die de grenzen van zijn ontwikkeling en leeftijd overschrijden.

www.demorgen.be

Procedure

ondersteunt je bij het uitvoeren van handelingen waarbij stap voor stap wordt uitgelegd hoe je een bepaalde handeling moet uitvoeren. Het is een houvast bij onverwachte, gecompliceerde en stresserende situaties.

Procedures bij soorten crisissen:

• evacuatie (vb. brand)
• reanimatie (kind in levensgevaar)
• crisissituatie zonder reanimatie en evacuatie (vb. vermist)

Drie onderdelen voor procedure grensoverschrijdend gedrag:

1. preventie = voorkomen
2. detectie = opmerken
3. aanpak = reageren 

Agentschap Opgroeien

Elke crisis of situatie moet gemeld worden aan het Agentschap Opgroeien. 

Kleine ongelukjes dienen niet gemeld te worden.

www.kindengezin.be

Agentschap Opgroeien

•  Hoe melding maken?
• Aanpak bij verontrusting en grensoverschrijdend gedrag
• Communiceren bij een crisis

Neem de procedures door van het Agentschap Opgroeien en verwerk de informatie in een duidelijke presentatie (zie Google Classroom)

Op 16-01 is er geen les. Je neemt dan per groep de tijd om de presentatie uit te werken. Communiceer met je klasgenoten. 

Je brengt de presentatie op donderdag 23-01-2025. 

leerportaal.opgroeien.be

Interactieve oefening