BS 3.2 De bloedsomloop 2V 2021

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Thema 3: de bloedsomloop

Welk deel van het bloed maakt ziekteverwekkers onschadelijk?

1. Bloedplaatjes
2. Bloedplasma
3. Rode bloedcellen
4. Witte bloedcellen

Iemand heeft een tekort aan hemoglobine, leg uit dat deze persoon snel kortademig is bij inspanning

BS 2 De bloedsomloop

Doel BS 2

* Je kunt drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies

* Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen

* Je kunt de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies

Begrippen BS 2

Bloedsomloop

Slagaders

Aders

Haarvaten

Bloedvatenstelsel

Poortader

Zuurstofrijk

Zuurstofarm

Kleine bloedsomloop

Grote bloedsomloop

Dubbele bloedsomloop

Bloeddruk

Kleppen

Spierpomp

Dekweefsel

Spierweefsel

Bindweefsel

Bloedvaten

Je hart pompt bloed door je lichaam via bloedvaten. 

De route die het bloed aflegt door je lichaam heet de bloedsomloop.

Je hebt drie typen bloedvaten: slagaders, haarvaten en aders.

Slagaders

Je hart pompt je bloed in de slagaders. 

De slagaders vertakken richting de verschillende organen. 

De slagader is bijna altijd genoemd naar het orgaan waar hij naartoe stroomt.

Bloed in slagaders stroomt altijd van het hart af.

Slagaders - bouw

De wand van de slagader is dik, gespierd en elastisch.

Hierdoor kunnen ze de bloeddruk waarmee het hart het bloed er in pompt weerstaan.

Als het hart het bloed er in perst zet de wand uit, daarna veert hij weer terug: je kunt de hartslag dus voelen. Vandaar de naam slagaders.

Slagaders liggen dieper in het lichaam beschermd.

Haarvaten

Ín de organen zitten de kleinste vertakkingen: de haarvaten. De wand van een haarvat is 1 cellaag dik.

In de haarvaten (dus in de organen) vindt de uitwisseling van stoffen plaats. Dit kan door die dunne wand van het haarvat.

De bloeddruk in een haarvat is laag.

Orgaanhaarvat uit - orgaancellen in

Orgaancellen uit - orgaanhaarvat in

CO2

O2

Voedings

stoffen

Afval

stoffen

Aders

Na de haarvaten verzamelt het bloed zich weer in aders. Bloed in de aders stroomt altijd naar het hart toe.

De bloeddruk in een ader is laag.

De ader is bijna altijd genoemd naar het orgaan waar hij vandaan komt.

Aders - bouw

De wand van aders is dunner, minder elastisch en minder gespierd dan die van slagaders.

Aders liggen meer aan de oppervlakte.

In aders zitten kleppen om terugstromen van het bloed te voorkomen (zwaartekracht).

Spierpomp

Naast de kleppen in de aders zorgen de skeletspieren (spannen en ontspannen) ervoor dat het bloed in de aders de goede kant op stroomt.

Het bloedvat dat bloed van de lever naar het hart vervoert heet

1. Het leverbloedvat
2. De leverader
3. De leverslagader

Het bloedvat waardoor bloed van het hart naar de nieren stroomt heet

1. Het nierbloedvat
2. De nierader
3. De nierslagader

Zuurstof

De longslagader stroomt van het hart naar de longen. In het bloed zit weinig zuurstof: zuurstofarm.

In de haarvaten van de longen verlaat CO₂ het bloed en komt er zuurstof in. 

De longader stroomt terug naar het hart en is zuurstofrijk.

Zuurstof

Het zuurstofrijke bloed wordt door het hart naar de rest van het lichaam gepompt.

Het zuurstofarme bloed wordt vanaf de organen verzameld en richting het hart vervoerd.

Kleine en grote bloedsomloop

De bloedsomloop van hart naar longen terug naar het hart = de kleine bloedsomloop.

De bloedsomloop van hart naar de rest van het lichaam terug naar het hart = de grote bloedsomloop.

Het bloed wat naar de linkerlong stroomt maakt deel uit van de

1. Kleine bloedsomloop
2. Grote bloedsomloop

Dubbele bloedsomloop

Kleine en grote bloedsomloop samen = dubbele bloedsomloop.

Het bloed komt per omloop twee keer door het hart.

Voedingsstoffen

Voedingsstoffen komen bij je darmen je bloed in.

Van daaruit gaat er een bloedvat van je darmen naar je lever: de poortader.

De lever kan nu eerst controleren wat er allemaal binnen is gekomen. De voedingsstoffen gaan daarna via de leverader naar de rest van het lichaam.

Wat is de samenstelling van het bloed in de leverader?

1. Weinig voedingsstoffen, weinig zuurstof
2. Weinig voedingsstoffen, veel zuurstof
3. Veel voedingsstoffen, weinig zuurstof
4. Veel voedingsstoffen, veel zuurstof

Bouw bloedvaten

(Slag)aders: Dekweefsel aan de binnenkant, dan spierweefel dan bindweefsel. 

Haarvaten: alleen dekweefsel. 

Doel BS 2

* Je kunt drie typen bloedvaten noemen met hun kenmerken en functies

* Je kunt in het bloedvatenstelsel van de mens slagaders en aders benoemen

* Je kunt de kleine en grote bloedsomloop onderscheiden met hun functies

Ik heb de lesdoelen gehaald

1. Ja
2. Deels
3. Nee

Huiswerk

Opdracht 1 t/m 10 van BS 2

Opdracht 5 is de samenvatting, die lever je in via Classroom.