3.3: De Oost en de VOC DEEL 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Door welke ontwikkeling werd Amsterdam een (belangrijke) zeehaven?

1. Oorlog met Spanje
2. Warmer worden van het klimaat
3. Ontstaan van het handelskapitalisme
4. Moedernegotie

Sleep naar de juiste plek:

Moedernegotie

Herengracht

Jordaan

Stapelmarkt

Amsterdamse beurs

Plek waar aandelen en goederen worden verhandeld.

Woonplaats ambachtslieden en arbeiders.

Woonplaats rijke mensen.

Belangrijkste handel voor Amsterdam / Republiek.

Producten opslaan om ze bij tekort voor veel geld te verkopen.

Wol importeren, verwerken en met winst verkopen is een voorbeeld van ...

1. Moedernegotie
2. Handelskapitalisme
3. De beurs
4. De stapelmarkt

Ontwikkeling van vlas voor touw is een typisch voorbeeld van ...

1. Handelskapitalisme
2. Stapelmarkt
3. Commerciële landbouw
4. Commerciële nijverheid

Je kan uitleggen welke gevolgen de Amsterdamse stapelmarkt had voor de Nederlandse landbouw en huisnijverheid.

3.3: De Oost en de VOC

Er wordt een zeeweg gevonden naar Indië. Om zoveel mogelijk winst te halen, wordt er samengewerkt en de VOC wordt opgericht. Om aan kapitaal te komen geven ze aandelen uit. Batavia wordt het handelsknooppunt van de VOC. Vanuit daar drijven ze handel met andere volken in Azië om zoveel mogelijk winst te maken.

Leerdoelen 3.3

3A: Je kan uitleggen waarom de V.O.C. werd opgericht.

3B: Je kan uitleggen hoe deze handelsmaatschappij werkte.

3C: Je kan uitleggen waardoor de positie van de V.O.C. vandaag de dag als dubbel wordt gezien.

Eigen zeeweg naar Indië (3A)

• Voorlopers: Portugezen
• Eerst Antwerpen stapelmarkt, later Amsterdam
• Rechtstreekse handel levert meer op, zoektocht naar eigen zeeweg.
• Nova Zembla en het Behouden Huys
• Cornelis de Houtman via Kaap de Goede Hoop

Oprichting VOC (3A)

• Kooplui werkte in voorcompagnieën samen
• Door ruzie en concurrentie daalde prijzen flink; slecht voor belastingopbrengst in oorlog!
• Van Oldenbarnevelt (raadspensionaris): Oprichting Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) in 1602
  

VOC (3B)

• Bestuur VOC: Heren Zeventien
  
• Zes afdelingen, enkel elite kon hier lid van worden
  
• Handelsmonopolie (alleenrecht op handel) in Azië voor Republiek, mochten oorlog voeren en verdragen sluiten namens Republiek.
  

Oorlog en handel (3B)

• Strategisch belang VOC: zeeroutes en handelsgebied van Spanje en Portugal afpakken (oorlog)
  
• Veel gevaren: Door het kanaal langs zeeroversstadje Duinkerken
  
• Kaapvaart: Zeeroverij als middel om oorlog te voeren
  
• Zowel Spanje als Nederland!
  

Wat heeft het spel Monopoly te maken met de VOC?

Aan de slag!

• Maken opdrachten paragraaf 3.3.
• Laptop of werkboek
• Huiswerk voor volgende week

Welk land was de voorloper in de zoektocht naar een zeeweg richting Indië?

1. Portugal
2. Spanje
3. Engeland
4. Frankrijk

Wat is de belangrijkste reden dat Hollandse kooplieden op zoek gingen naar een eigen zeeroute richting Indië?

1. Oorlog met Portugal
2. Kaapvaart tegen Spanje
3. Een kortere route naar Amerika vinden
4. Rechtstreekse handel was goedkoper

Wat betekent het begrip 'handelsmonopolie'?

1. Kapen van schepen
2. Alleenrecht op handel
3. Het opstapelen van goederen
4. Concurrentie tussen voorcompagnieën