Nederlands, hfd 6, WS , 4 mei

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

Nederlands, hoofdstuk 6

woordenschat

In deze les leer je:
 hoe je een woord moet opzoeken in een woordenboek

stappenplan moeilijke woorden

vaak is opzoeken in een woordenboek niet nodig. 

Je kan de betekenis achterhalen door de 5 stappen van het stappenplan te gebruiken. 
Dit hebben we geleerd in de hoofdstukken 1 tm 5.
En daarkomt hoofdstuk 6 bij.

Stap 1

Synomiem zoeken:
woorden die ongeveer hetzelfde betekenen.
bv: Scholier en leerling

Lees een stukje terug of verder en kijk of het woord/synoniem  in de tekst staat. 

stap 2

betekenis zoeken in de tekst:
1. de betekenis staat soms eerder in de tekst, dan moet je terug lezen en som verder in de tekst en dan moet nog een keer verder lezen.

2. Soms staat een betekenis tussen komma's in een zin.
"Je moet de woorden in de puzzel horizontaal, van links naar rechts, invullen"

Horizontaal betekent dus van links naar rechts.

stap 3

Voorbeelden zoeken
* Soms worden er voorbeelden van onbekende woorden genoemd;
"Tessa is dol op winterkost, boerenkool, erwtensoep, zuurkool".
                                je weet nu was oa winterkost betekent.

"Het openbaar vervoer, trein, bus, metro, is weer duurder geworden".

                     Ook hier weet je wat ze met openbaar vervoer bedoelen

Stap 4

Tegenstellingen zoeken.
Nieuwe games zijn vaak prijzig, maar in de uitverkoop zijn ze goedkoop.
door het woord goedkoop weet je ook wat prijzig betekend.

goedkoop = weinig geld
prijzig = veel geld
(tegenovergesteldevan goedkoop)

Stap 5

Kijk naar bekende stukjes in het woord. 

• Soms is een woord een samenstelling en kun je de betekenis uit de twee woorden afleiden. 
  
• Soms heeft een woord een voor- of achtervoegsel waarvan je de betekenis kent. 
  

Stap 6

Zoek de betekenis op in een woordenboek. 

Veel woorden hebben méér dan één betekenis. 

Lees alle betekenissen goed door en kies de betekenis die het beste in de tekst past. 

Alfabet en woordenboek

2 Een woordenboek gebruiken

Hoe gebruik je een woordenboek?

                 De woorden staan op alfabetische volgorde.

ook binnen een letter in het woordenboek staan ze op alfabetische volgorde, kijk naar tweede, derde letter ect.
Je zoekt op:
Het hele werkwoord, aanschaffen in plaats van aangeschaft;

enkelvoud, advies in plaats van adviezen;
korte vorm van het woord, creatief in plaats van creatieve

wat te doen bij meerdere betekenissen?

              Je zoekt naar de betekenis die het beste in de zin past.
voorbeeld: "Als je tandvlees bloedt tijdens het poetsen, is het meestal 

                          ontstoken".
Je zoekt bij "ontsteken" en In
deze zin betekent ontstoken:
 rood worden en opzwellen
door besmetting met
ziekteverwekkende bacteriën.

Wat vind je in een woordenboek:

                     Je vindt in een woordenboek:

• wat een woord betekent;
• hoe je het woord schrijft ;
• of het een de- of het- woord is;
• wat een uitdrukking betekent.

bij welk woord zoek je iets op in het woordenboek?

"bevond"zoek je bij

1. bevind
2. bevindt
3. bevinden
4. bevonden

Wat zijn na K de drie volgende letters in het alfabet?

1. H- I -J
2. L-M-O
3. P-Q-S
4. L-M-N

voorbeeld:

'Wil je in je nieuwe kamer behang met of zonder motief?

in het woordenboek zie je twee betekenissen. 

De zin gaat over behang.
welke betekenis heeft Motief dan?

1. reden waarom je iets doet
2. figuurtje dat regelmatig herhaald wordt

Zoek in je woordenboek op!

Waar zoek je werkwoorden op in het woordenboek?

1. stam
2. hele ww
3. voltooid deelwoord

Ik heb een goed ARGUMENT om te laat te komen

1. goed plan
2. goed idee
3. goede reden
4. goede manier

Mijn zus en haar vriendinnen fietsen AFZONDERLIJK naar school, ik ga gelukkig samen met mijn vrienden.

1. op een andere tijd
2. elk apart
3. alleen
4. gezamenlijk

Jos moet tegen de pijn de volgende DOSIS paracetamol innemen: 1000 milligram per keer.

1. hoeveelheid
2. tabletje
3. doosje
4. aantal

Ik eet geregeld vis in plaats van vlees.

1. vaak
2. meestal
3. bijna nooit
4. regelmatig

Hij is het niet eens met de ……. 'muziek maakt mensen blij', zijn mening is dat het meer te maken heeft met de soort muziek.

1. stelling
2. reden
3. oorzaak
4. uitspraak

Zelfstandig werken!

Je gaat maken in Magister van hoofdstuk 6,
woordenschat de opdrachten 1 tot en met 5

Wat vond je van deze les?
wat heb jij geleerd in deze les?