B7

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Basisstof 7: De lever en nieren

Thema 14 gaswisseling en uitscheiding

B1 Een constant inwendig milieu

B2 De huid en het onderhuidse bindweefsel

B3 Het ademhalingsstelsel van de mens

B4 Inademen en uitademen

B5 Luchtkwaliteit en longaandoeningen

B6 Gaswisseling bij dieren

B7 De lever en de nieren

Leerdoel B7

- Je kunt de functies van de lever noemen.

- Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen met hun kenmerken en functies.

Bouw van de lever

Functies van de lever:

• Productie van gal (emulgeert vetten)
• Constant houden van het glucosegehalte in het bloed
• 
  
• Productie van fibrinogeen (bloedstolling)
• Afbraak van overschot eiwitten (ureum is de afvalstof)
• Afbraak van dode rode bloedcellen (galkleurstoffen is het afbraakproduct)

• Ontgifting van bloed (o.a. alcohol, drugs, medicijnen)
  

Hepatitis (leverziekte)

Hepatitis: virusziekte waarbij de lever ontstoken is.

(Hepatitis A,B,C en E)

Hepatitis B kun je krijgen door bloedcontact of onveilige seks met iemand die besmet is.

De ziekte kan ook chronisch worden en een leverontsteking veroorzaken. Door de ontsteking in de lever kunnen levercellen afsterven (levercirrose).

Ook is er een verhoogde kans op leverkanker.

Onder invloed van ......... slaat de lever glucose op

1. Glycogeen
2. Insuline
3. Langerhans
4. Bloedsuikerspiegel

Door insuline slaat de lever glucose op in de vorm van

1. Glycogeen
2. Vet
3. Langerhans
4. Bloedsuikerspiegel

Alvleesklier maakt ....

Alvleesklier maakt ....

insuline

glucagon

Nieren

Halen de afvalstoffen uit het bloed

Maar ook schadelijke stoffen en overtollig water en zouten

Dit noemen we urine

Nierschors en niermerg vormen urine.

In de nierbekkens wordt urine verzameld.

Samenstelling urine

Veel zouten --> donkere urine
Weinig zouten (veel water) --> lichte urine

Hieronder zie je een doorsnede van een nier. 

Zet de namen van de onderdelen op de juiste plaats.

nierbekken

nierschors

niermerg

urineleider

nierslagader

niersader

Welk geeft nummer 3 aan?

1. Urineleider
2. Nierschors
3. Niermerg
4. Nierbekken

De onderdelen van de nier zijn van buiten naar binnen:

1. Nierbekken; niermerg; nierschors
2. Nierschors; nierbekken ;niermerg
3. Niermerg ; nierschors; nierbekken
4. Nierschors; niermerg; nierbekken

Examenvraag 1

Noem een functie van de nieren.

Examenvraag 1

Noem een functie van de nieren.

Voorbeelden van een juiste functie:

• water / afvalstoffen uitscheiden

• bloed filteren

Examenvraag 2

Als je veel drinkt, moet je veel plassen. De kans om een blaasontsteking te krijgen is daardoor kleiner dan wanneer je weinig drinkt.

Leg uit dat veel plassen de kans op een blaasontsteking verkleint.

Examenvraag 2

Als je veel drinkt, moet je veel plassen. De kans om een blaasontsteking te krijgen is daardoor kleiner dan wanneer je weinig drinkt.

Leg uit dat veel plassen de kans op een blaasontsteking verkleint.

Door het plassen worden bacteriën uit de urinebuis / urineblaas weggespoeld.

Examenvraag 3

Bacteriën die een blaasontsteking veroorzaken, kunnen zich via een urineleider verder verspreiden.

Hoe heet het orgaan waarin bacteriën als eerste terechtkomen als ze zich vanuit de urineblaas verder verspreiden via een urineleider?

Examenvraag 3

Bacteriën die een blaasontsteking veroorzaken, kunnen zich via een urineleider verder verspreiden.

Hoe heet het orgaan waarin bacteriën als eerste terechtkomen als ze zich vanuit de urineblaas verder verspreiden via een urineleider?

Nier(bekken)

Oefenen

Maak online opdrachten 1 t/m 7 van 14.7

Opdracht 4 maak je in je boek 

De lesstof lees je in je boek op blz. 232 t/m 235

Eerste 5 minuten stil, daarna fluisterniveau

Klaar? Start met de test jezelf van 14.7

PO Mens in beweging

- Zelfstandig buiten lestijd afmaken

- Extra begeleiding mogelijk op elke maandag 14:30

- Ontbrekende meetgegevens: ga naar studiewijzer

- Deadline feedback 14 november via elo opdrachten

- Deadline inleveren 27 november via elo opdrachten

- Uitleg grafieken

Huiswerk morgen

14.6 en 14.7