14.2 voedsel produceren *

• Biologie
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Hoofstuk 14: 

Duurzaam leven

Leerdoelen

*Je leert waardoor boeren veel voedsel kunnen produceren

*Je weet wat voor soort agrarische bedrijven er zijn.

*Je kunt uitleggen waarom een gemengd bedrijf duurzaam is.

*Je weet welke regels er voor boeren zijn en waarom

*Je weet wat selectieve biologisch afbreekbare gewasbeschermingsmiddelen zijn

Begrippenlijst

-Akkerbouw-tuinbouw-veeteelt-gemengt bedrijf

-monocultuur- intensieve veehouderij/bio-industrie

-mest-mineralen-krachtvoer

-selectieve biologisch afbreekbare gewasbeschermingsmiddelen

-veredelen-fokken

-mestoverschot-overbemesting-waterbloei

-ammoniak-verzuring-mestinjectie

-gifophoping

wat verbruikt het meeste water? 

14.2 Voedsel produceren

Agrarische bedrijven

voedselproductie

grondstoffen voor voedsel of direct eetbare producten

kost veel ruimte

zoals tarwe voor brood

zoals aardappelen

meer dan de helft van de grond in Nederland wordt door boeren gebruikt

akkerbouw

tuinbouw

veehouderij

3 soorten agrarische bedrijven

welke producten maken ze?

Gemengd bedrijf

vroeger ander soort agrarisch bedrijf: gemengd: akkerbouw en veeteelt -> gesloten kringloop

waarom is dat duurzaam?

meer voedselproductie nodig voor toenemende bevolking en export

efficiënter werken en specialiseren

monocultuur en mineralen/mest toevoegen

intensieve veehouderij/bioindustrie en krachtvoer

Goedkope voedselproductie

Opbrengst verhogen

Monocultuur/Bio-industrie

Mest(mineralen in dierenmest of kunstmest)

Krachtvoer (extra mineralen en eiwit)

gewasbestrijding

Veredelen/fokken

Supergewassen en supervee

veredelen-fokken

rassen kruisen om betere eigenschappen te krijgen

bijvoorbeeld 1 plant met grotere vruchten, andere plant die sappiger is

kruisen zodat je grote en sappige vruchten krijgt

Overbemesting en uitspoeling

Mineralen uit meststoffen spoelen mee naar oppervlaktewater of komen in het grondwater terecht

Vermesting/eutrofiëring

overschot aan mineralen uit mest in de grond, gaat naar grondwater, komt in natuurgebieden en oppervlaktewater

gevolgen: 

in natuurgebieden zal ene plant beter groeien en gaan woekeren, andere verdwijnen want kunnen niet goed tegen mest, daarmee verdwijnen ook diersoorten

plaatje: heide maakt plaats voor hoog gras

in oppervlakte water ontstaat waterbloei: algen groeien snel waardoor sloot of plas dichtgroeit, sterven na een tijd, afgebroken door bacteriën waardoor zuurstoftekort ontstaat -> alle dieren gaan dood

Vermesting

Veel mineralen in water.
Voedselrijk , maar soortenarm

Verzuring

ammoniak in de bodem wordt door bacteriën omgezet in zure stof salpeterzuur

ammoniak reageert met zuurstof en water waardoor ook salpeterzuur ontstaat

gevolgen: verdwijnen planten en dieren

ammoniak is een gas in dierlijke mest

1. toename algen en kroos

2. water troebel.  Licht wordt tegengehouden. Bodemplanten sterven 

3. roofvissen kunnen prooi niet meer zien en sterven

4.  afname watervlo, toename algen

 5. algen leven kort en sterven.  Veel reducenten. Weinig zuurstof, veel CO2. Geen leven mogelijk

waterbloei

Ziekte en besmetting voorkomen

Gewasbeschermingsmiddelen tegen plagen

Goede hygiëne om besmetting te voorkomen

Gifophoping

in de bodem

opgenomen door planten

in voedselketen

Wat wil zeggen:
selectieve gewasbeschermingsmiddelen

1. alle organismen gaan dood
2. alle plaagorganismen gaan dood
3. Alleen insecten gaan dood, vogels niet

Welke stof zit in mest die bijdraagt aan de verzuring

1. salpeterzuur
2. ammoniak
3. koolstofdioxide
4. fosforzuur

Wat wil zeggen:
biologisch afbreekbaar gewasbeschermingsmiddelen

1. breekt biologische plagen af
2. breekt alle insecten af
3. wordt afgebroken door de schimmels en bacterien
4. Blijft in het milieu, niet af te breken

gemengd bedrijf

dat zou ook op grote schaal kunnen

is ook een duurzame oplossing

Huiswerk

De online opdrachten 14.2