1.3 en 1.4

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

1.3 Metalen

Stofsoorten

Stroomgeleiding

Roosters en bindingen

Stofsoorten

• Metalen
• Zouten
• Moleculaire stoffen

Hoe verschillen deze qua samenstelling en stofeigenschappen?

Elektrische geleiding

	s	l	g	aq
Metaal	x	x
Zout		x		x
Molecuul	(x)

Opbouw van stofsoorten

Metaal: Metalen

Zout: Metaal (positief)

            + Niet-Metaal (negatief)

Moleculaire stof: Niet-Metalen

Niet altijd! Positieve ionen kunnen ook uit niet-metalen bestaan. Dit komt pas in hoofdstuk 4 aan bod ("samengestelde ionen")

Metaalbinding

• Metaal-atomen hebben 'te veel' elektronen in de buitenste schil (valentie-elektronen).
• Om de edelgas configuratie te bereiken kunnen ze elektronen 'weggooien' mits er iemand is om ze op te nemen.
• In metaalrooster bewegen valentie-elektronen vrij door metaalrooster.

Stoffen indelen

Geef binnen 10 seconden aan of we bij de volgende 10 stoffen te maken hebben met een:

Moleculaire stof, Metaal of Zout

waterstofcyanide, HCN

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

butaan, C4H10

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

zwaveldioxide, SO2

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

fluor, F2

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

natriumthiosulfaat, Na2S2O3

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

palladium, Pd

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

magnesium, Mg

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

loodnitraat, Pb(NO3)2

1. Moleculaire stof
2. Metaal
3. Zout

Metaalrooster

• Positieve atoomkernen netjes gerangschikt.
  
• Vrije elektronen bewegen vrij er doorheen
  = elektrische geleiding
• Aantrekking tussen atoomkernen en vrije elektronen = metaalbinding.

Metaalrooster

• Wanneer het vervormt, schuiven de lagen over elkaar heen
  (vervormbaar)

Metaalroosters 

Voorbeelden

(deze hoef je niet te leren)

Ionbinding

• Aantrekking tussen + en - ionen noem je de ionbinding.


• In zout zijn ionen gerangschikt in een ionrooster.

Ionbinding

Een zout bestaat uit positieve en negatieve ionen. Deze ionen samen vormen een ionrooster. De bindingen tussen de ionen heten ionbindingen. Een ionbinding is een zeer sterke binding.

Ionrooster

De ionen in een zout zijn regelmatig gerangschikt.

Dit noemen we een ionrooster.

1.4 Moleculaire Stoffen

Stroomgeleiding

Roosters en bindingen

Opbouw van stofsoorten

Metaal: Metalen

Zout: Metaal (positief)

            + Niet-Metaal (negatief)

Moleculaire stof: Niet-Metalen

Niet altijd! Positieve ionen kunnen ook uit niet-metalen bestaan. Dit komt pas in hoofdstuk 4 aan bod ("samengestelde ionen")

Systematische naamgeving

Systematische naamgeving

1. Nooit het telwoord mono- voor het eerste element, wel bij alle volgende

2. Alleen het laatste element heeft de uitgang -ide

 

CO

is koolstofmono-oxide, niet monokoolstofmono-oxide

CSO

is koolstofmonozwavelmono-oxide, niet koolstofmonosulfidemono-oxide

Vanderwaalsbinding 

Deze houdt moleculen bij elkaar. 

Alle moleculen hebben vanderwaalsbindingen

Zowel molecuulmassa als molecuuloppervlak
maken de binding sterker

Vanderwaalsbinding

hogere molmassa → sterkere binding (en dus hoger kookpunt)

Atoombinding in H₂

Meer atoombindingen

Ook hier geldt dus weer de octetregel!

Atoombinding

Gemeenschappelijk elektronenpaar:

2 gedeelde elektronen (van ieder atoom) vormen samen een covalente atoombinding.

Covalentie:

aantal bindingen dat (niet-metaal) atoom kan vormen

Structuurformules

Een streepje geeft het gedeelde elektronenpaar weer

Een streepje is dus een binding

Covalentie

4 3 2 1

Wat is de covalentie van stikstof?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Bij welke fase overgang(en) worden VanderWaals-bindingen verbroken?

1. Van vast naar vloeibaar
2. Van vloeibaar naar gas
3. Van vast naar gas
4. Van gas naar vloeibaar

Welke bindingen worden verbroken bij het koken van deze stof?

1. waterstofbruggen
2. waterstofbruggen en vanderwaals-bindingen
3. vanderwaals-bruggen
4. vanderwaals-bindingen.

Molecuulbinding

Wordt uitgebreid behandeld in 3.3
("Binding tussen Moleculen")

Bij moleculen spelen 3 bindingen een rol:

1.  Vanderwaalsbindingen

2.  dipool-dipoolbindingen

3.  waterstofbruggen