Immuunsysteem

• Verzorgende
• MBO
• Studiejaar 3

Immuunsysteem

DOEL VAN DE LES

• Je kunt benoemen wat de verschillende vormen van immuniteit zijn.
  
  
• Je kunt uitleggen hoe het immuunsysteem werkt.

INHOUD VAN DE LES

• Wat houdt het immuunsysteem in?
• Het verschil tussen specifieke en a-specifieke afweer.
•  De werking van granulocyten en macrofagen.
• De werking van B-lymfocyten en T-lymfocyten.
• Soorten immuniteit
• Auto-immuniteit
• Immuundeficiëntie 

Immuniteit

Wat is een andere naam voor witte bloedcellen?

1. Erytrocyten
2. Leukocyten
3. Trombocyten

Wat zijn granulocyten?

1. Witte bloedcellen die antistoffen maken
2. Witte bloedcellen die fagocytose toepassen
3. Witte bloedcellen die antistoffen maken en fagocytose toepassen

Wat is fagocytose?

1. Verteren
2. Vervoeren van zuurstof

Immuunsysteem

Afweersysteem tegen:

• Micro-organismen

• Lichaamsvreemde stoffen

Reactie vormen

• Direct: Aspecifiek = niet-specifiek

• Indirect: Specifiek

A-SPECIFIEK

• Uitwendig

• Inwendig

SPECIFIEK

• Lymfocyten

Wat is een voorbeeld kunnen zijn van aspecifiek immuunsysteem?

A-SPECIFIEK

UITWENDIG

• Slijmvliezen
• Hoornlaag
  
• Huidflora
• Trilharen
• Zuurgraad 
• Traanvocht
• Speeksel
• Maagzuur 
• Micro-organismen in darm

Wat bedoelen we met huidflora?

1. Micro-organismen waarmee in harmonie wordt geleefd
2. Pathogene micro-organismen
3. Huidschilfers
4. Groei-elementen van de huid

Wat is de zuurgraad van een gezonde huid?

1. Tussen 5,0 en 5,5
2. Tussen 6,0 en 6,5
3. Tussen 7,0 en 7,5
4. Tussen 8,0 en 8,5

Leg uit wat het verschil is tussen actieve en passieve immuniteit.

Passieve immuniteit

Actieve immuniteit

Ziekte doormaken

Covid-19 vaccin

Via de placenta of moedermelk

Tetanus prik

A-SPECIFIEK

INWENDIG

Fagocyten:

• Granulocyten

• Macrofagen = monocyten

GRANULOCYTEN EN MACROFAGEN

• Ze ontstaan uit pluripotente stamcellen van het beenmerg
  

• Ze kunnen de bloedbaan verlaten

• Ze ruimen beide door fagocytose indringers op

Macrofagen

• Kunnen overleven in slecht doorbloed gebied.
  
  
• Maken van necrotisch (dood materiaal) materiaal onder andere aminozuren en suikers.

INSTRUCTIES VAN SPECIFIEKE AFWEER

1. Beginnen al voor de geboorte, maar vooral in het 1e levensjaar.
2. Na contact met ziekteverwekkers en lichaamsvreemde stoffen ontstaan geheugencellen.
3. Er is heel veel samenwerking tussen de lymfocyten en de granulocyten en macrofagen.

SPECIFIEKE AFWEER

• B-lymfocyten

• T-lymfocyten 

• Ze ontstaan beide uit pluripotente stamcellen

B-LYMFOCYTEN

• Zijn voor verdere ontwikkeling afhankelijk van het beenmerg

T-LYMFOCYTEN

• Worden verder ontwikkeld in de borstklier

B-lymfocyten (B-cellen)

Antilichaamproductie

Humorale immuniteit

B-celgeheugen

Antilichaamproductie

B-cellen zijn verantwoordelijk voor de productie van antilichamen, ook wel immunoglobulinen genoemd. Deze antilichamen herkennen specifieke ziekteverwekkers, zoals bacteriën of virussen, en binden zich eraan om ze te neutraliseren.

Humorale immuniteit

• Immuniteit door stoffen in bloedserum
  
  
  
• Humor = vochtigheid/vloeistof
  
  
  
• B-lymfocyten veranderen in plasmacellen en die maken antistoffen 

B-celgeheugen

B-cellen kunnen veranderen in geheugen-B-cellen na blootstelling aan een ziekteverwekker. Deze geheugencellen "onthouden" de ziekteverwekker, waardoor het immuunsysteem snel kan reageren als dezelfde ziekteverwekker in de toekomst wordt aangetroffen

T-lymfocyten (T-cellen

CELLULAIRE AFWEER

Soorten T-lymfocyten:

• T-killercellen = cytotoxische cellen
• T-helpercellen
• T-geheugencellen
• T-supressorcellen

T-KILLERCELLEN

• Vernietigen sommige bacteriën en kankercellen.

• Spelen een rol bij vernietigen van lichaamscellen die door virussen zijn aangetast.

T-HELPERCELLEN

• Stimuleren de vermenigvuldiging van de T-killercellen

• Zorgen voor overgang van B-lymfocyten in plasmacellen

• Bij teveel activiteit kunnen te sterke afweerreacties ontstaan 

T-GEHEUGENCELLEN

• Spelen een rol bij het herkennen van antigenen (lichaamsvreemde stoffen)

• Spelen een rol bij de start van de cellulaire afweer 

T-SUPRESSORCELLEN

• Onderdrukken de vermenigvuldiging van T-killercellen en T-helpercellen

• Te weinig activiteit kan een te sterke afweer ontstaan 

AUTO-IMMUNITEIT

• Immuniteit tegen lichaamseigen eiwitten.
• Het evenwicht tussen T-helpercellen en T-supressorcellen is verstoord.
• T-helpercellen zijn te actief.
• T-supressorcellen zijn te weinig actief.

REUMATOIDE ARTRITIS

• Chronische ontsteking in de gewrichten, pezen, spieren en organen.
• Antistoffen tegen kraakbeen.
• Niet erfelijk.
• Niet te genezen.

Opdracht

Teken wat er in het lichaam gebeurd als er een bacterie via de luchtwegen het lichaam binnendringt.

Bekijk met elkaar welke overeenkomsten en verschillen jij en je medestudenten hebben.