Criminaliteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Wat gaan we doen?

1. Uitlegfilmpje criminaliteit

2. Bespreken crimininaliteit

3. Zelfstandig werken

Leerdoelen

• Je kunt in eigen woorden uitleggen wat criminaliteit is.
• Je kunt het verschil tussen een overtreding en een misdrijf uitleggen.
• Je kunt uitleggen waarom criminaliteit tijd- en plaatsgebonden is

Wat is criminaliteit?

Als je geen rekening met anderen houdt ben je asociaal bezig. Maar als je daarmee ook een wetsregel overtreedt ben je strafbaar. Je pleegt dan een delict = een strafbaar feit. 

Weet je het nog? Omdat we een rechtsstaat zijn moet iedereen zich aan de wet houden, ook de overheid.

Overtreding

Strafbare feiten die minder erg zijn.

Bijv. Zonder helm rijden: je krijgt wel een boete, maar hoeft niet naar de rechter en geen strafblad.

Misdrijf

Ernstige strafbare feiten.

Bijv. Stelen, mishandeling, drugshandel: Je wordt verhoord, krijgt vaak een zwaardere straf en een strafblad. 

Criminaliteit: alle misdrijven zoals die in de wet staan.

Tijdgebonden

Wat strafbaar is en wat niet verandert door de tijd heen.

Bijv. Vroeger was huiselijk geweld niet strafbaar, nu wel. 

Vroeger was .

Homoseksualiteit was vroeger strafbaar, nu niet meer

Plaatsgebonden

Wat in Nederland strafbaar is kan in een ander land toegestaan zijn. 

Bijv. wapenbezit is in de VS legaal, in Nederland niet. 

Gebruik van softdrugs is in Nederland toegestaan maar in veel andere landen niet.

Criminaliteit is afhankelijk van tijd en plaats

Gevolgen criminaliteit

Materiële gevolgen: schade die je kunt berekenen in geld. Bijvoorbeeld een vernielde winkelruit. 

Niet-materiële gevolgen: gevolgen die niet in geld zijn uit te drukken. Bijv. angst voor een nieuwe inbraak.

Oorzaken van criminaliteit

Er is vaak niet één bepaalde reden waarom mensen crimineel worden. Er zijn wel een aantal zaken die de kans op crimineel gedrag verhogen. 

1. Slechte opvoeding - (normen en waarden)
2. Groepsdruk - ("kom op, doe nou, jij durft vast niet - erbij willen horen)
3. Alcohol of drugsgebruik (geld nodig)
4. Spijbelen/schooluitval (verveling)

Let op: je kunt met al deze factoren te maken hebben, zonder de criminaliteit in te gaan!

Maatschappelijke omstandigheden

Naast de persoonlijke kenmerken spelen ook maatschappelijke omstandigheden een rol bij de kans op crimineel gedrag. 

1. Slechte leefomstandigheden: denk aan slechte wijken (achterstandswijken) met veel werkeloosheid.
2. Minder strenge normen dan vroeger: Sommige mensen vinden het nu eerder 'normaal' om iets terug te stelen als er iets van hen kwijt is.
3. Minder sociale controle: Mensen letten minder op elkaar. Hierdoor wordt de kans (pakkans) om iemand te grijpen voor de politie kleiner. 

Misdrijf of overtreding?

1. Misdrijf
2. Overtreding

 Misdrijf of overtreding?

1. Misdrijf
2. Overtreding

 Misdrijf of overtreding?

1. Misdrijf
2. Overtreding

misdrijf
of
overtreding?

1. misdrijf
2. overtreding

Misdrijf of overtreding?
Door rood rijden

1. Misdrijf
2. Overtreding

Overtreding of misdrijf?

1. Overtreding
2. Misdrijf

Het bezit van vuurwapens is in Nederland verboden. (Tenzij je een vergunning hebt om een vuurwapen te hebben, maar die hebben alleen politie mensen of mensen van een schietvereniging onder speciale omstandigheden.) Omdat je grote schade kan aanrichten met een vuurwapen is het een misdrijf om deze te dragen. Je moet dan altijd naar de rechter.