les 1: 3.1 Het periodiek systeem

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

H3 Moleculen en atomen

3.1 Het periodiek systeem

Deze les:

- Molecuulmodel

- 3.1 Periodiek systeem

- DP: Stroomgeleiding van elementen

- DP: Natriun en kalium in water.

- maken 3.1 opdr 10 t/m 15 

- uitwerkingen H2 in TEAMS.

3.1 Het periodiek systeem

Het molecuulmodel

Het molecuulmodel heeft 4 uitgangspunten:

1. Elke stof bestaat uit moleculen.
2. Elke stof heeft zijn eigen soort moleculen.
3. Moleculen zijn altijd in beweging.
4. Moleculen trekken elkaar aan.

3.1 Het periodiek systeem

Niet-ontleedbare stoffen

• Waterstof en zuurstof zijn niet-ontleedbare stoffen, je kunt ze niet verder ontleden.

water (l) --> waterstof (g) + zuurstof (g)

Water kun je ontleden in waterstof en zuurstof.

3.1 Het periodiek systeem

Het atoomodel van Dalton

Met het molecuulmodel kun je de ontleding van water niet verklaren. Volgens dit model zijn moleculen de kleinste deeltjes van een stof.

• Dalton paste daarom in 1800 het molecuulmodel aan.
• Dalton nam aan dat moleculen uit nog kleinere deeltjes bestaan: atomen genaamd.

3.1 Het periodiek systeem

Het atoomodel van Dalton

Er zijn drie uitgangspunten voor het atoommodel van Dalton.

1. Moleculen zijn opgebouwd uit atomen.
2. Atomen zijn niet te vernietigen.
3. Alle atomen van niet-ontleedbare stoffen zijn aan elkaar gelijk.

Een molecuul bestaat uit een aantal met elkaar verbonden atomen.

3.1 Het periodiek systeem

Elementen

Je noemt niet-ontleedbare stoffen ook wel de elementen.

• Er zijn 118 verschillende elementen. 
• Een element wordt ook wel een atoomsoort genoemd.
• Elk element heeft een eigen symbool, dat uit 1 of 2 letters bestaat.
• De eerste letter is altijd een HOOFDLETTER.

3.1 Het periodiek systeem

Elementen

Een aantal symbolen moet je uit je hoofd leren.

3.1 Het periodiek systeem

Het periodiek systeem

3.1 Het periodiek systeem

DP Stroomgeleiding van twee elementen.

De docent onderzoekt de stroomgeleiding van de twee groepen elementen uit het Periodiek Systeem.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.

3.1 Het periodiek systeem

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.

3.1 Het periodiek systeem

3.1 Het periodiek systeem

DP1 Eigenschappen van natrium (en kalium).

De docent laat eigenschappen van natrium en kalium zien.

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 1: alkalimetalen, zeer reactief en reageren heftig met water.
• Bij reactie met water ontstaat waterstof, dat kan spontaan ontbranden en maakt de reactie heftiger.

3.1 Het periodiek systeem

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 17: halogenen (zoutvormers), zeer reactief.

3.1 Het periodiek systeem

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 17: halogenen (zoutvormers), zeer reactief.
• Halogenen vormen gemakkelijk verbindingen met metalen, bijvoorbeeld natrium en chloor wordt keukenzout.

3.1 Het periodiek systeem

Halogenen vormen gemakkelijk verbindingen met metalen, bijvoorbeeld natrium en chloor wordt keukenzout.

keukenzout

natriumchloride

3.1 Het periodiek systeem

De elementen in dezelfde groep (kolom) hebben overeenkomstige eigenschappen.

Groepen:

• Groep 18: edelgassen reageren niet met andere elementen en vormen dus geen verbindingen.

3.1 Het periodiek systeem

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).

3.1 Het periodiek systeem

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).
• Ze zijn makkelijk te vormen door smeden en walsen.

3.1 Het periodiek systeem

Eigenschappen van metalen

• Ze geleiden elektrische stroom.
• Ze zijn goede warmtegeleiders.
• Ze hebben in het algemeen een hoog smeltpunt (uitgezonderd kwik).
• Ze zijn makkelijk te vormen door smeden en walsen.
• Ze hebben van nature een glanzend uiterlijk.

3.1 Het periodiek systeem

AAN DE SLAG en HUISWERK

- maken 3.1 opdr 10 t/m 15

- leren figuur 3.2 

- lezen 3.2 Formule taal

- leren 2.1 t/m 2.4 (2.5 blokschema komt later)

3.1 Het periodiek systeem