MAVO 3 6.1

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Uitleg hoofdstuk 6 paragraaf 1

Formele sector:

• Betaald werk, waarover belasting en sociale premies wordt betaald
  

Informele sector:

• Grijs werk: onbetaald werk
  

• Zwart werk: betaald werk, zonder belasting en sociale premies te betalen. Dit is strafbaar!

Er is nog een verdeling in 2 sectoren naast de productiesectoren.

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

• Kapitaal
  

• Arbeid
  

• Natuur
  

• Ondernemerschap
  

Kapitaal:

alle kapitaalgoederen waarin je geld investeert en die je langere tijd bij de productie gebruikt, zoals machines, gebouwen en voertuigen.

Arbeid:

de lichamelijke en geestelijke inspanningen die de mensen bij de productie leveren

Natuur:

Alles wat de natuur levert. Bijvoorbeeld de grond zelf, grondstoffen, aardolie en aardgas

Ondernemerschap:

de activiteiten van de ondernemer, die het productieproces organiseert en leidt.

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Ondernemerschap

VERGOEDING

• huur, rente
  

• loon
  

• pacht
  

• winst
  

• In het verleden was het kano-bedrijf arbeidsintensief
• de productie  komt vooral door menselijke arbeid tot stand

arbeidsintensief:

bedrijven met hoge arbeidskosten, omdat de productie daar vooral tot stand komt door menselijke arbeid (vaak dienstverlenende bedrijven)

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

• Tegenwoordig is het kano-bedrijf kapitaalintensief
• er wordt naar verhouding meer gebruik gemaakt van kapitaalgoederen

kapitaalintensief:

bedrijven die in verhouding veel gebruik maken van kapitaalgoederen. Zij hebben ook hoge afschrijvingskosten

De investeringen in kapitaalgoederen worden elk jaar minder waard.

Afschrijving:

De jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

• Afschrijving per jaar =

• (aanschafwaarde -restwaarde)
•         aantal gebruiksjaren  

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

Van boom tot kano in de winkel

• Houthandel
  

• Kano-fabriek
  

• Groothandel
  

• Buitensportwinkel

• Houthakkers
  

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

Van boom tot kano in de winkel

• Houthandel
  

• Kano-fabriek
  

• Groothandel
  

• Buitensportwinkel

• Houthakkers
  

Bedrijfskolom

De bedrijven die na elkaar aan het product meewerken. (beperkte weergave!) 

• € 180
  

• € 95
  

• € 63
  

• € 28
  

6.1 Hoe wordt er geproduceerd

Van boom tot kano in de winkel

• Houthandel
  

• Kano-fabriek
  

• Groothandel
  

• Buitensportwinkel

• € 15
  

• Houthakkers
  

Toegevoegde waarde

De extra waarde van een product die ontstaat doordat een bedrijf het product bewerkt.

• € 13

• € 35

• € 32

• € 85

• € 15

Een voorbeeld van de productiefactor natuur uit het filmpje:

1. Chemicaliën die gebruikt worden
2. Medewerker die de broek opschuurt
3. 7.000 liter water per broek
4. Transport van de broeken

De productiefactor kapitaal bestaat uit machines, gebouwen en geld.

1. Waar
2. Niet waar

De medewerkers die met chemicaliën de wassing aanbrengen op de spijkerbroeken zijn een voorbeeld van de productiefactor:

1. Natuur
2. Kapitaal
3. Arbeid
4. Ondernemerschap

De toegevoegde waarde door de spijkerbroek fabrikant is:

1. 12 - 7 = 5 euro
2. 217 - 7 = 210 euro
3. 217 - 12 = 205 euro

De productie van spijkerbroeken is heel...

1. Kapitaalintensief
2. Arbeidsintensief

Afschrijving:

De jaarlijkse waardevermindering van kapitaalgoederen

Afschrijving per jaar =

(aanschafwaarde -restwaarde)

        aantal gebruiksjaren  

6.1 Hoe wordt er geproduceerd (deel 1)

Kapitaal

Arbeid

Natuur

Ondernemerschap

VERGOEDING

• huur, rente
  

• loon
  

• pacht
  

• winst