1.4 Sedimentatie

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Welkom bij paragraaf 1.4

Weekplanning

Week 40	Week 41	Week 42	Week 43	Week 44	Week 45	Week 46
S.O. §1 t/m §3	H1 §4	H1 §5	Herfstvakantie	H1 §6	Toetsweek Rep H1	H2 §1

Herhaling 1.3

We gaan nu klassikaal een aantal herhalingvragen maken 

1 Het afslijten van gesteente door water, wind of ijs wordt ook wel........genoemd

1. Verwering
2. Erosie
3. Massabeweging
4. Sedimentatie

2 Hoe wordt een groot pakket van ijs in de bergen ook wel genoemd?

3 Een U-dal wordt gevormd door:

1. De wind
2. Een rivier
3. Een gletsjer
4. De zee

4 Door welke kracht ontstaan massabewegingen?

5 In welk klimaat vindt de meeste winderosie plaats?

1. Woestijn
2. Savanne
3. Steppe
4. Noord- en Zuidpool

Lesdoelen 1.4

- Je weet op welke manier zandbanken, duinen en delta's worden gevormd.

- Je begrijpt dat in een laagvlakte sedimentatie optreedt en dat uit samengeperste sedimenten na lange tijd sedimentgesteenten ontstaan.

- Je kunt met behulp van een foto de naam en een aantal kenmerken van sedimentsgesteente benoemen. 

Rivieren, afbraak & opbouw

3 zones van een rivier:

Bovenloop --> voornamelijk erosie

Middenloop --> voornamelijk transport. Afzetten van stenen

Benedenloop --> voornamelijk sedimentatie: grind, zand, klei 

0

Stroming van een rivier

Bovenloop: hier stroomt de rivier het hardst

Middenloop: hier stroomt de rivier minder hard

Benedenloop: hier stroomt de rivier langzaam

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

Delta

0

Bekijk de doorsnede van de rivier. Welke omschrijving hoort waar?

Veel erosie

Beetje erosie

Sedimentatie grote stukken

Sedimentatie kleine stukken

Delta

Sedimentatie 

Het neerleggen van zand, grind en klei door een rivier of zee

Erosie

Verwering

Sedimentatie

Bovenloop

Middenloop

Benedenloop

veel erosie

sedimentatie

Erosie

Erosie

Erosie

Sedimentatie

Sedimentatie

Sedimentatie

De delta bij Bangladesh

 Estuarium 

A Estuarium 

B Delta 

Delta 

1 Waaiervorm 

2 Sedimentatie 

3 Geen invloed eb en vloed

Estuarium 

1 Trechtervorm

2 Geen sedimentatie

3 Invloed eb en vloed 

De zee geeft en de zee neemt

De zee sedimenteert vooral bij aanslibbingskusten (Bordeaux). 

Foto aanslibbingskust

Afbraak en opbouw door de wind

Het lichtere stof kan enorm ver meegenomen worden door de wind. 

Er kunnen ook zandduinen gevormd worden als de zanddeeltjes ergens anders worden neergelegd. 

De vorm van de duin is afhankelijk van de vegetatie, ondergrond en de hoeveelheid zand.

De Amazone wordt bemest door Sahara-zand

1. Golven nemen zand mee naar het strand.

2. Door sedimentatie ontstaat er een zandbank.

Ontstaan duinen

3. Uiteindelijk komt de zandbank boven water uit.

4. De wind neemt het zand mee tot het een obstakel tegenkomt.

Ontstaan duinen

5. Bij het obstakel ontstaat een heuveltje.

6. Dit heveltje kan uitgroeien tot een metershoge duin.

Ontstaan duinen

Sedimentgesteente

Samenpersen sediment + tijd = Sedimentgesteente

Voorbeelden: Zandsteen en schalie

                                                                     sedimentgesteente 

Sedimentgesteente

Sedimentgesteente

Lagen van honderden meters dikke zand, klei en schelpen

worden door de enorme druk samengeperst.

1 Schelpen --> Kalksteen

2 Klei --> Schalie 

3 Zand --> Zandsteen 

Soms zitten er fossielen in de sedimentsgesteenten

Estuarium, kenmerken

Delta, kenmerken