HAVO 3 par 7.4 de overheid ruilt over tijd

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Paragraaf 7.4

De overheid ruilt over tijd

Lesdoel

• wat is de rijksbegroting en miljoenennota
• hoe komt de overheid aan haar geld
• wat is een begrotingstekort of overschot

Lesdoel 1

wat is de rijksbegroting

Rijksbegroting & Miljoenennota

Rijksbegroting en Miljoenennota

De Rijksbegroting is een overzicht van alle inkomsten en uitgaven die de rijksoverheid in het jaar verwacht.

De miljoenennota is een samenvatting van de rijksbegroting

Lesdoel 2

hoe komt de overheid aan haar geld

Inkomsten voor het Rijk

• Directe belastingen
• Indirecte belastingen
• Sociale premies
• Niet-belasting ontvangsten (aardgas, boetes)

Directe en indirecte belasting

Sociale verzekeringen

Werknemersverzekeringen:

Deze zijn alleen voor mensen die in loondienst werken of hebben gewerkt.
  

De belangrijkste: WW voor werklozen en WIA voor arbeidsongeschikten

Volksverzekeringen:

Hier hebben alle inwoners van Nederland recht op.

De belangrijkste: AOW voor ouderen en ANW voor de achterblijvende partner na overlijden.

Lesdoel 3

begrotingstekort- of overschot

Begrotingstekort & -overschot

• Begrotingstekort =    uitgaven > inkomsten
   
• Geld lenen
• Bezuinigen
• Belastingen verhogen

• Begrotingsoverschot =    uitgaven < inkomsten
   
• Schuld aflossen
  
• Meer uitgeven
  

Samenvatting

• wat is de rijksbegroting en miljoenennota
  
• hoe komt de overheid aan haar geld
• wat is een begrotingstekort of overschot

Aan de slag

Maak  uit je boek (blz 196) de vragen 28, 31, 33 en 36

Maak de vragen in deze Lesson Up

Oefenen

Lees de theorie goed door

Maak de vragen in deze Lesson Up

De miljoenennota is een:

1. uitkering
2. toelichting op de financiële begroting
3. toelichting op de rijksbegroting
4. een briefje van 1 miljoen

Wat doet de overheid niet om een begrotingstekort op te vangen?

1. Bezuinigen
2. Belastingen verhogen
3. Lenen
4. Staatsschuld aflossen

Juist of onjuist?
De miljoenennota is een toelichting op de rijksbegroting.

1. Juist
2. Onjuist

Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven voor het komende jaar.

1. Rijksbegroting
2. Miljoenennota

Bereken directe belasting inkomsten als percentage van totale inkomsten van het rijk.

1. 61,2%
2. 30,6%
3. 30,5%
4. 30,7%

Bij welke sociale verzekering hoort de WW (werkloosheidswet) ?

1. volksverzekering
2. sociale voorzieningen
3. werknemersverzekering
4. AOW

Wat is het verschil tussen sociale verzekeringen en sociale voorzieningen?

1. Sociale verzekeringen worden betaald uit premies en sociale voorzieningen worden betaald uit belastingontvangsten
2. Sociale verzekeringen zijn voor alle inwoners en sociale voorzieningen alleen voor mensen in loondienst
3. Sociale verzekeringen bestaan uit werknemersverzekeringen en sociale voorzieningen uit volksverzekeringen
4. Sociale verzekeringen gaan uit van het solidariteitsbeginsel en sociale voorzieningen niet

Hoe worden de sociale verzekeringen betaald

1. premies die inghouden worden op het bruto loon
2. Deze worden betaald met de belastingen

Waaruit bestaat de sociale verzekeringen?

1. zorgverzekering
2. Werknemersverzekeringen en volksverzekeringen
3. Sociale voorzieningen en sociale verzekeringen
4. Verzorgingsstaat

Er zijn twee soorten sociale verzekeringen: werknemersverzekeringen en volksverzekeringen. Dit is:

1. Juist
2. Onjuist

SOCIALE VERZEKERINGEN WORDEN BETAALD MET

1. BELASTINGEN
2. UITKERINGEN
3. BOETES
4. PREMIES