Wat jullie nog wilden leren

Onderwerpen in deze les:
- evolutie van de mens.
- wat was er eerst de kip of het ei?
Extra:
- word er nog steeds geëvolueerd?
- evolueren bacteriën nog?
- hoe hebben dieren zich aangepast om op het land te gaan leven?
- vind evolutie nog steeds plaats?
- evolutie bij dinosauriërs.

1 / 49
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 3

In deze les zitten 49 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Onderwerpen in deze les:
- evolutie van de mens.
- wat was er eerst de kip of het ei?
Extra:
- word er nog steeds geëvolueerd?
- evolueren bacteriën nog?
- hoe hebben dieren zich aangepast om op het land te gaan leven?
- vind evolutie nog steeds plaats?
- evolutie bij dinosauriërs.

Slide 1 - Tekstslide

Evolutie van de mens

Slide 2 - Tekstslide

Hoe denk jij dat de mens is ontstaan?
Hoe ziet de geschiedenis van de mens eruit?

Slide 3 - Open vraag

10 miljoen jaar geleden ontstonden de eerste mensapen.

Slide 4 - Tekstslide

A= de gemeenschappelijke voorouder van alle mensapen die zichtbaar zijn op deze afbeelding. Deze gemeenschappelijke voorouder leefde in de bossen. Door klimaatverandering veranderde de bossen in de savanne. Door middel van genetische variatie en natuurlijke selectie paste het lichaam van de
voorouder zich aan, naar de nieuwe klimaatomstandigheden.

Slide 5 - Tekstslide

Wat is natuurlijke selectie?

Slide 6 - Open vraag

Waarom is genetische variatie hier zo belangrijk bij?

Slide 7 - Open vraag

Weetje 1
Wetenschappers gaan ervan uit dat de mens door de tijd heen geevolueerd is door klimaatveranderingen. De best aangepaste organisme aan het klimaat overleefde.

Slide 8 - Tekstslide

Klimaat door de jaren heen:
Hierin zie je dat het klimaat erg veranderd door de jaren heen.

Slide 9 - Tekstslide

Op de savanne moest de voorouder ver kunnen kijken, om roofdieren aan te zien komen.  De bekken van de voorouder veranderde hierdoor en ze gingen rechtop lopen. 
De voeten werden ook geschikt om mee te lopen. 

Slide 10 - Tekstslide

We gaan nu verder kijken naar gemeenschappelijke voorouder D.

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Slide 13 - Tekstslide

Australopithecus afarensis
Dit was 3,5 miljoen jaar geleden de eerste mensachtige.
Lucy is een fossiel gevonden in 1974.
Lucy is een bewijs van dat deze
mensachtige bestaan heeft.
Deze soort was 1.20- 1.30 meter lang. 
herseninhoud van ongeveer 400 cc.

Slide 14 - Tekstslide

Slide 15 - Video

Weetje 2:
Lucy heeft haar naam gekregen, aangezien haar ontdekker op dat moment op hun bandrecorder het nummer hoorde van   Lucy in the Sky with Diamonds, een bekend nummer van The Beatles.

Slide 16 - Tekstslide

Weetje 3:
Lucy is waarschijnlijk om het leven gekomen, omdat ze uit een boom is gevallen.

Slide 17 - Tekstslide

Australopithecus afarensis is de gemeenschappelijke voorouder van homo erectus en homo habilis

Slide 18 - Tekstslide

homo habilis
Leefde 2 miljoen jaar geleden in oost-Afrika. 
Deze soort was 1.35 meter lang.
gebruikte hun handen om stenen te
gebruiken als werktuig.
Ze sliepen in hutten en waren jagers en
verzamelaars.
herseninhoud ongeveer 800 cc.

Slide 19 - Tekstslide

Slide 20 - Video

Weetje 4:
Homo habilis wordt ook wel "handymen" genoemd, aangezien er stenen gereedschappen zijn gevonden naast de fossielen van deze soort. Deze gereedschappen zijn niet gevonden langs de fossielen van het soort waar Lucy onder viel.

Slide 21 - Tekstslide

homo erectus
Leefde 1,6 miljoen jaar geleden in Afrika, Europa en Azië.
Deze soort was 1.60-1.80 meter lang.
Het waren rondzwervende verzamelaars en jagers.
Ze bezaten steeds meer moderne werktuigen
denk aan bijlen en speren.
Ze maakte gebruik van vuur 
herseninhoud ongeveer 950-1200 cc.
Ze bezaten hersendelen die met spraak kunnen worden
geassocieerd.

Slide 22 - Tekstslide

0

Slide 23 - Video

homo erectus is de gemeenschappelijke voorouder van de neanderthaler en cro- magnon mens.

Slide 24 - Tekstslide

Homo sapiens neanderthalensis
Leefde 250.000 jaar geleden
Lengte: 1.60-1.70 meter
herseninhoud ongeveer 950-1400 cc.
jagers en verzamelaars 
30.000 jaar geleden uitgestorven
Ze gebruikte  werktuigen. Ze kenden ook een primitieve godsdienstige cultuur. Zo begroeven ze bijvoorbeeld hun doden



Slide 25 - Tekstslide

Cro-Magnon mens (Homo sapiens)
Dit is de ondersoort van de mens zoals wij die nu kennen.
Leefde  35.000 Jaar geleden.
Lengte: 1.50 tot 1.80 meter.
herseninhoud ongeveer 1400 cc.
hoge culturele ontwikkeling
 maakten zij werktuigen, jaagden ze,
visten ze, verzamelden planten en hielden
mogelijk vee, bouwden hutten en maakten kleren

Slide 26 - Tekstslide

Weetje 5
Onze voorouders hadden allemaal een bruine huidkleur en bruine ogen. Een blanke huid en groene/ blauwe ogen zijn voorbeelden van mutaties.

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Hoe kan het dat de cro-magnon de ondersoort van de moderne mens, niet is uitgestorven en de neanderthalensis wel? ondanks dat zij "sterker" waren dan onze ondersoort?

Slide 29 - Open vraag

De moderne mens homo sapiens
herseninhoud ongeveer 1400 cc.
lengte: 1.50-2.00

Zo'n 40.000 jaar geleden verspreidden de 'moderne mensen' zich snel en bevolkten ze de moderne wereld.
Hoewel er sprake is van grote onderlinge
verschillen in uiterlijk, wordt vrij algemeen
aangenomen dat de mens in deze periode
niet van uiterlijk veranderd is.

Slide 30 - Tekstslide

Weetje 6:
Evolutie vind nog steeds plaats: Het gen voor lactose tolerantie heeft zich snel verspreid over de laatste 100 generaties in de laatste 2000 jaar, dit zorgt ervoor dat steeds meer mensen melk kunnen drinken. Ons lichaam zal blijven ontwikkelingen naar de manier van hoe wij leven. 


Slide 31 - Tekstslide

Weetje 7:
Veel mensen hebben last van rugpijn, aangezien wij nu rechtop lopen en dit voor onze voorouders niet gebruikelijk was.

Slide 32 - Tekstslide

De hersenen van de "mens" zijn erg ontwikkeld door de tijd heen.

Slide 33 - Tekstslide

Hoe ziet de mens er over 1000 jaar uit?

Slide 34 - Open vraag

uitleg champagne en de mens

Slide 35 - Tekstslide

Slide 36 - Video

Geloof jij dat wij een directe gemeenschappelijke voorouder delen met apen? Leg je antwoord uit

Slide 37 - Open vraag

Wat was er eerst?
De kip of het ei?
A
kip
B
ei

Slide 38 - Quizvraag

Onderbouw je antwoord.

Slide 39 - Open vraag

Extra niet verplichte lesstof!
Voor wanneer je:
- eerder klaar bent.
- de leerstof nog een keer wil herhalen.
- nieuwsgierig bent.

Slide 40 - Tekstslide

Weetje 8:
Wetenschappers denken dat de hik hebben een overblijfsel is van onze voorouder welke in het water leefde. Het is dezelfde spier die er bij vissen voor zorgt dat water verwerkt word in de kieuwen.


Slide 41 - Tekstslide

Evolutie=
Evolutie beschrijft het proces waarbij erfelijke eigenschappen binnen een populatie van organismen veranderen in de loop van de generaties als gevolg van:
1) genetische variatie > door een mutatie
2) voortplanting > mutatie wordt doorgegeven
3) natuurlijke selectie > proces waarbij individuen die bepaalde geerfde eigenschappen hebben overleven en voortplanten in hogere getallen dan andere individuen die die eigenschappen niet hebben.

Slide 42 - Tekstslide

Samenvatting:
ooit is alles begonnen met 1 cel. hier is al het leven op aarde uit voortgekomen, dus in zeker zin zijn we verwant aan al het leven op aarde. Alleen we zijn verwanter aan het ene organisme dan het ander, omdat we hier een veel directere gemeenschappelijke voorouder mee hebben.

Uit deze ene cel zijn de eerste meercellige onder water ontstaan. Hierbij ontstonden er verschillende soorten. Hoe dit is gebeurd is onbekend, ze weten alleen dat de verschillende eencellige samen zijn gaan klonteren tot meercellige.

Slide 43 - Tekstslide

Verschillende diersoorten zijn vanuit het water op het land gaan leven toen dit kon (de omstandigheden op het land lieten dit toe). Zij zijn zich aan gaan passen naar de verschillende milieuomstandigheden die er op het land waren, d.m.v. natuurlijke selectie en zo zijn er verschillende diersoorten ontstaan.

Denk aan het verhaal van Darwin en de vink. Zo kan er uit één diersoort verschillende diersoorten ontstaan. In eerste instantie had je alleen de gemeenschappelijke voorouder die op het vaste land leefde. Deze voorouder is naar de verschillende eilanden gegaan die elk andere voedingsbronnen had. De voorouder heeft zich door middel van natuurlijke selectie aangepast aan de voedingsbronnen op het eiland. Hierdoor zijn nieuwe vinken soorten ontstaan.

Slide 44 - Tekstslide

Slide 45 - Video

Vind evolutie nog plaats
Ja, Natuurlijke selectie vind altijd plaats, want de best aangepaste organisme zullen altijd overleven en voortplanten. maar evolutie kost vele honderden jaren, voordat er een nieuw soort ontstaat. 
De mens leeft in een veilige omgeving, op dit moment en veel huisdieren ook dus natuurlijke selectie speel bij ons veel minder een rol.

Bacteriën ondergaan veel mutaties. Denk aan bacteriën die resistent kunnen worden voor antibiotica. De bacteriën die resistent zijn, zijn het beste aangepast en zullen overleven. De andere bacteriën overleven niet > natuurlijke selectie. 


Slide 46 - Tekstslide

Hoe hebben dieren zich aangepast om op het land te leven.
Hoogst waarschijnlijk is er een organisme geweest, welke door mutaties poten had en longen. Dit maakte het mogelijk om op het land te gaan leven. 
Denk aan de longvis die op dit moment nog leeft. Deze vis kan zowel op het land als in het water leven. 

Slide 47 - Tekstslide

Evolutie bij dinosauriërs:
Zie de video op de volgende dia

Slide 48 - Tekstslide

Slide 49 - Video