18.4 Regeling van eiwitten in een cel 6V 2122

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

nieuws

knippen en plakken met DNA

newscientist blz 63 okt 2024

Crispr-Cas9

Je leert hoe bacteriën zich wapenen tegen bacteriofagen en hoe wij datzelfde principe kunnen inzetten voor gentechnologie

Je leert debatteren

Wat is Crispr-Cas9?

• Crispr:  Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats. 
• Onderdeel van het bacteriële verdedigingsmechanisme tegen virussen.
• CRISPR's zijn sequenties in het bacteriële DNA, die de bacterie gebruikt om een virusinfectie te herkennen en af te weren.

Wat is Crispr-Cas9?

• Bacteriele virusinfectie worden veroorzaakt door bacteriofagen. 
  
• Crispr's vormen samen met het enzym Cas9 de basis voor de populaire CRISPR/Cas-technologie.
• Hierbij wordt het genoom van een organisme gericht bewerkt.  

Wat is Crispr-Cas9?

• CRISPR's zijn te herkennen aan de korte herhalingen van telkens dezelfde reeks basen. Elke herhaling wordt gevolgd door korte stukjes spacer-DNA, afkomstig van vorige blootstellingen aan virussen. 
• (Door het virus DNA in te bouwen in het bacterie-genoom wordt het 'onschadelijk' -> kan het gereguleerd worden)
• Het CRISPR Associated System, afgekort Cas, gebruikt CRISPR spacers op een vergelijkbare manier als RNA-interferentie bij eukaryoten. 

Faag infecteert bacterie

Lytische cyclus

Faag DNA blijft gescheiden van het bacterie DNA

Faag infecteert bacterie

Lysogene cyclus

Faag DNA wordt geïntegreerd in het bacterie DNA

CRISPR-Cas gentechnologie

Je kunt zelfs een defect gen knippen en een nieuw gen toevoegen als gentherapie.

CRISPR-Cas en ethiek

Chinese wetenschapper claimt

bij een tweeling met HIV besmette 

vader het gen uitgeschakeld te 

hebben waar het HIV virus op bindt.

het crispr-cas debat

Ik heb minimaal 6 vrijwilligers nodig die willen debatteren. Wat word verdeeld in 2 teams.

Straks komt er een stelling op het bord te staan. Een groep krijgt voor en de ander tegen. In 5 min moet je met je team argumenten verzamelen om daarna te presenteren aan de jury. (de klas).

elke spreker krijgt max 2min, daarna geeft jury feedback en stemt op de winnende partij

stelling 1

 CRISPR-Cas mag worden gebruikt voor het corrigeren van genetische aandoeningen bij mensen.

(5 minuten argumenten verzamelen en noteren / mag informatie op internet zoeken)

jury beoordeling: spraak, luisteren, reageren op elkaar, sterkte van argumenten