Stijlfiguren_deel4

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Je krijgt een aantal zinnen/stukken redevoering. Kies de stijlfiguur (of stilistisch middel) die erin is verwerkt en leg (mondeling) uit!

Waarvan zie je hier een voorbeeld?

Mijn hondje is gisteren ingeslapen.

1. eufemisme
2. litotes
3. understatement
4. hyperbool

Eufemisme

van eu-femi ("mooi zeggen")

vb. We hadden vannacht ongewenst bezoek thuis

Je zwakt iets ergs af

Door 250 miljoen dollar te investeren in de verkiezingscampagne van Trump, heeft Elon Musk achteraf gezien een aardig zakcentje bijverdiend.

1. hyperbool
2. understatement
3. antithese
4. metafoor

Understatement

Bij een understatement (Engels uitgesproken) zwak je iets opzettelijk heel erg af. Het is eerder versterkend of ironisch bedoeld, dus anders dan een eufemisme. 

Bijvoorbeeld:

Einstein wist wel het een en ander van natuurkunde. 

Marcus Antonius bij Shakespeare:
‘Friends, Romans, countrymen, lend me your ears;
I come to bury Caesar, not to praise him.
The evil that men do lives after them;
The good is oft interred with their bones;
So let it be with Caesar’

1. drogreden
2. metafoor
3. hyperbool
4. antithese

Van Cicero, in zijn pleidooi tegen Catilina:

‘ Hoe lang nog, Catilina, zal jij ons geduld misbruiken?
Hoe lang nog zal ook die waanzin van jou ons bespotten?
Tot welke grens zal jouw teugelloze arrogantie zich doen gelden?’

1. retorische vraag
2. Anafoor
3. hyperbool
4. antithese

“We cannot always build a future for our youth,
but we can always build our youth for the future.”

(F.D. Roosevelt, president VS)

1. metafoor
2. chiasme
3. trikolon
4. antithese

(Alice Weidel van AfD in een gesprek met Elon Musk):
"[The National Socialists =de nazi's] nationalized the entire industry. ... The biggest success after that terrible era in our history was to label Adolf Hitler as right and conservative. He was exactly the opposite. He wasn't a conservative. ... He was a communist, socialist guy," Weidel told Musk.
In a follow-up interview with the German broadcaster ntv, she repeatedly emphasized: "I don't deviate from this either: Adolf Hitler was a leftist."

1. metafoor
2. chiasme
3. hyperbool
4. drogreden

Drogreden 

Drogredenen zijn dus (denk)fouten in de argumentatie. Sommige sprekers gebruiken deze onbewust, maar ze worden ook vaak bewust toegepast om een discussie te winnen, omdat ze veel indruk kunnen maken en iemand die niet goed op de hoogte is (onterecht) kunnen overtuigen.

Ik sta hier al een eeuwigheid op jou te wachten!

1. metafoor
2. chiasme
3. hyperbool
4. antithese

‘Dit vernietigt niet alleen dit dorp, niet alleen Limburg, maar heel Nederland’

1. climax
2. chiasme
3. trikolon
4. drogreden

Trikolon

"Met bloed, zweet en tranen hebben we gisteren die finale gehaald."

"Ik kwam, ik zag, ik overwon"

"You can take the man out of the ghetto,
but not the ghetto out of the man."

1. climax
2. chiasme
3. trikolon
4. drogreden

Bweeurg, het was een draak van een film.

1. climax
2. chiasme
3. trikolon
4. metafoor

'Voordat ik een fout maak,
maak ik die fout niet'

(Johan Cruijff),

1. climax
2. chiasme
3. paradox
4. drogreden

Paradox (of schijnbare tegenstelling)

Een paradox bestaat uit een tegenstelling die op het eerste zicht niet lijkt te kloppen, maar na enig nadenken toch goed geformuleerd blijkt te zijn.

Bijvoorbeeld: 'We moeten oorlog voeren om vrede te bereiken',

Die toets Grieks dinsdag was niet makkelijk

1. Antithese
2. Metafoor
3. drogreden
4. litotes

Litotes

Bij een litotes (li - to - tès) zeg je iets door het tegenovergestelde ervan te ontkennen.

Bijvoorbeeld:

Dat lijkt me geen gemakkelijke taak...

Zo, die is niet dom!

Waarvan zie je hier een voorbeeld?

Hij huilde een zwembad vol tranen.

1. eufemisme
2. litotes
3. understatement
4. hyperbool

Trump ging het opnemen voor de Amerikanen die nauwelijks rondkomen en nu heeft dat genie afgelopen week een wet getekend die de door de wet opgelegde maximumprijzen voor voorgeschreven geneesmiddelen afschaft!

1. ironie
2. chiasme
3. hyperbool
4. polyptoton

In Gaza en Israel begint nu een nieuwe fase. Hopelijk kunnen de mensen daar ooit vergeven en vergeten.

1. ironie
2. chiasme
3. hyperbool
4. assonantie

1. ironie
2. anafoor
3. hyperbool
4. assonantie

"The pen is mightier than the sword"

1. antithese
2. metonymie
3. anafoor
4. ironie

De situatie in Oekraïne is een tikkende tijdbom

1. metafoor
2. chiasme
3. repetitio
4. pleonasme

Waarvan zie je hier een voorbeeld?

Dat lijkt me geen gek idee.

1. eufemisme
2. litotes
3. understatement
4. hyperbool

Waarvan zie je hier een voorbeeld?

Het duurde tien jaar voordat je me eindelijk eens terugbelde.

1. eufemisme
2. litotes
3. understatement
4. hyperbool

Schrijf zelf een voorbeeldzin met een van onderstaande stijlfiguren:
eufemisme - litotes - understatement - hyperbool

Schrijf zelf een voorbeeldzin met een van onderstaande stijlfiguren:
antithese - chiasme (moeilijk!) - metafoor