behavioral finance

• Economie
• Voortgezet speciaal onderwijs

Prospect theory

p

Vandaag

•  Herhaling
  
• Experiment
• Theorie
• Opdracht
• afsluiting (overview)
• Enquête

Wat is een nudge?

Nudge

Een nudge is elk aspect van de keuzearchitectuur dat het gedrag van mensen verandert op een voorspelbare manier, zonder opties te verbieden en/of financiële prikkels significant te veranderen.

Experiment 

Stel je de volgende situatie voor:

Voor de volgende toets economie heb je zeker een 6. De docent legt je nu de volgende keuze voor,

A: Je krijgt voor de toets zeker een 7

B: De docent gooit een muntje op, bij kop krijg je een 6 en bij munt een 8

Welke optie kies je?

optie A

optie B

Experiment

Stel je de volgende situatie voor:

Voor de volgende toets economie heb je zeker een 8. De docent legt je nu de volgende keuze voor

A: De docent maakt er een 7 van

B: De docent gooit een muntje op, bij kop krijg je een 6 en bij munt een 8

Welke optie kies je?

optie A

optie B

Bespreken experiment

• Wat zien we? 

Bespreken experiment 

• De keuze die je maakt is in beide gevallen hetzelfde 
• Optie A: een 7
• Optie B: 50% kans op een 6 en 50% kans op een 8
• Wat is het verschil tussen deze keuzes dan?

Bespreken experiment

• In de eerste situatie ervaar je een winst (6 wordt 7)
• In de tweede situatie ervaar je een verlies (8 wordt 7)
• Je maakt dus gebruik van een referentiepunt (beginsituatie)
• Vanuit dat referentiepunt bepaal je of iets een winst of een verlies is

Prospect theory (1979)

• Kahneman en Tversky (daar zijn ze weer)
• Propsect Theory: Mensen evalueren uitkomsten aan de hand van een referentiepunt en baseren daarop hun beslissingen.  De keuzes worden gemaakt in omstandigheden die onzekerheid en risico met zich meebrengen.

• Je hebt een kitten gekocht in het asiel.
• Je moet nu beslissen of je een huisdierverzekering aanschaft
• Je hebt geen informatie over de kitten (onzekerheid)
• Je weet niet of je kitten ziek wordt (risico)

Prospect theory

• Prospect theory bestaat uit 3 onderdelen
•  1. Reference dependence/ Referentieafhankelijkheid : Mensen baseren hun keuze op basis van een referentiepunt
• 2. Loss aversion/verlies aversie: Verliezen hebben een grotere emotionele impact dan gelijkwaardige winsten
• 3. Deze slaan we over

Loss aversion (verliesaversie)

• Er wordt nu 100 euro op je bankrekening bijgeschreven
• Er wordt nu 100 euro van je bankrekening afgeschreven
• Is de emotionele impact van deze gebeurtenissen hetzelfde?

Gevolgen van loss aversion

• Mensen proberen verliezen te vermijden
• Zelfs een kleine kans op een verlies wordt vermeden
• Verzekeringen spelen hier ook op in 

Loss aversion en endowment effect

• Eigenlijk hebben we dit al gezien
  
• Endowment of bezitseffect
  
• Free trial
• Wat gebeurt er op het moment 
• dat deze periode is afgelopen?

Opdracht

• Ga naar booking.com
• Kies een vakantie bestemming uit
• Noteer alle trucs die gebruikt worden om je over te halen en de biases die hierbij een rol spelen

Overview/Afsluiting

• Homo economicus, rationeel en streeft eigenbelang na
• Belangrijk voor modellen, maar er is meer...
• Heuristieken en systematische fouten
• Systeem 1 en 2 
• Cognitieve biases (presentaties en vandaag)
• Overheid en gedragseconmie

Wat ik hoop dat je geleerd hebt

• Inzicht in hoe mensen beslissingen nemen
• Hoe ons denksysteem ervoor zorgt dat we irrationele beslissingen nemen
• Inzicht dat gedragseconomie een andere kijk geeft op economische vraagstukken
• Misschien wel inzicht over je eigen keuzes

Enquête

• Korte enquête over een introductieles gedragseconomie voor 4 vwo