Vorsten, monniken en boeren

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

H3 Vorsten, monniken en boeren

3.1 Oriëntatie

- tijdvak

- periode

- jaartallen

Tijd van monniken en ridders

(vroege) middeleeuwen

500-1000

Vanaf 395: West- en Oost-Romeinse Rijk

Splitsing in West en Oost-Romeinse Rijk

Einde van het 

West- Romeinse Rijk

* 476 n. Chr.

* Middeleeuwen

* Vroege middeleeuwen - Late middeleeuwen

* Losse koninkrijken 

* Frankische Rijk -> Karel de Grote

Rijk Karel de Grote

2 landen ontstaan uit het rijk van Karel de Grote: Frankrijk en Duitsland

Wat je moet kunnen

Uitleggen of het gaat om een

 

politieke,

economische of

religieuze

verandering.

3.2 De Franken komen

Hoe werden de Franken koningen over een groot en machtig rijk?

Leerdoel

• Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen hoe het leven was op het platteland
  
  
• Aan het einde van deze les kun je uitleggen wat het hofstelsel is

Oorzaken verval Romeinse Rijk

• verzwakking leger
• verhoging belasting 
• strijd keizerschap

Einde Rome -> Begin Middeleeuwen

Europa begin middeleeuwen.

• Rond 500 viel het Romeinse Rijk
• Europa werd toen erg onveilig
• Van Landbouw stedelijke -> Landbouwsamenleving
• Weinig handel/ grote steden

De Franken onder de Merovingen

De Franken:
* Eerst ook verdeeld, tot koning Clovis (481 - 511) van de Merovingen familie.

* Clovis verenigde de stammen

* Hoe: Andere Frankische vorsten uit de wegruimen

Clovis

https://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_I

https://isgeschiedenis.nl/nieuws/geschiedenis-van-de-merovingen

De doop van Clovis

http://geschiedenisonline.weebly.com/het-doopsel-van-clovis.html

https://historiek.net/koning-clovis-koning-franken/69866/

Clovis -> Lovis -> Louis.

Merovech - dynastie van de Merovingen

Samenwerking koning en paus

1) Frankische koningen bekeren zich tot het christendom ( Clovis in 496 ).  

Verbond tussen koning en de kerk voor beide partijen gunstig: 

• Frankische koning kan gebruik maken van  goede organisatie katholieke kerk
• Kerk krijgt militaire bescherming van Frankische machthebbers
• Frankische volk wordt  gekerstend -> grotere aanhang christendom

Clovis

https://nl.wikipedia.org/wiki/Clovis_I

https://isgeschiedenis.nl/nieuws/geschiedenis-van-de-merovingen

De doop van Clovis

http://geschiedenisonline.weebly.com/het-doopsel-van-clovis.html

https://historiek.net/koning-clovis-koning-franken/69866/

Na de val van he Romeinse Rijk is Clovis de eerste sterke barbaar die een groot rijk in Noord-Europa in handen weet e krijgen. In 496 laat hij zich dopen en bekeert zich zo tot het christendom. Hoewel hij het geloof ongetwijfeld zeer serieus neemt, is dit niet de belangrijkste reden waarom Clovis zich bekeert. Hij wil vooral eensgezindheid binnen de grenzen van zijn rijk .

Clovis bekeerde zich niet alleen uit religieuze overwegingen. Voor de Frankische machthebbers was samenwerking met de kerk gunstig, omdat zij bij het bestuur gebruik konden maken van ervaren bestuurders als bisschoppen. Bovendien konden ze via de paus aanspraak maken op de zegen van God. 

Omgekeerd was ook voor de kerk samenwerking met de Franken gunstig, want de Frankische machthebbers gaven militaire bescherming aan de kerk in haar eigen gebied Italië. 

Clovis was...

1. een Germaanse koning
2. de veroveraar van Rome
3. een plunderende Hun
4. een Romeinse keizer

Hoe kwam het Romeinse rijk aan zijn einde?

Waarom kwam er eerder een einde aan het West-Romeinse Rijk dan aan het Oost-Romeinse Rijk?

Het Romeinse rijk verzwakte door militaire problemen. Geef een voorbeeld van zo'n militair probleem.

Het Romeinse rijk verzwakte door economische problemen. Geef een voorbeeld van zo'n economisch probleem.

Het Romeinse rijk verzwakte door politieke problemen. Geef een voorbeeld van zo'n politiek probleem.

Leg uit wat de Grote Volksverhuizingen zijn.
Doe het zo:
De grote volksverhuizingen zijn...

Frankische Rijk 

• Rond 500 n.C. Clovis koning van het Frankische Rijk.
  
  
• Haalde veel andere Germaanse stammen over om samen te werken.
  
  
• Om iedereen over te kunnen halen werd hij christen.

het koninkrijk der Franken:

begin 5e eeuw groot deel van Frankrijk, Belgie en Nederland.

Clovis, 481-511

Wat wordt gezien als het einde van het West-Romeinse rijk?

1. De verspreiding van het Christendom
2. De afzetting van de laatste Romeinse keizer.
3. De aanvallen van de Hunnen.
4. De splitsing van het Romeinse rijk.

De Franken worden

1. heidens
2. bijgelovig
3. christelijk
4. moslim

Wat is een oorzaak van de volksverhuizingen

1. Het Romeinse Rijk was zonder een keizer
2. Volken waren boos op de Romeinen
3. Op zoek naar nieuwe plek om te wonen of plunderen
4. De Romeinen zochten een nieuw gebied om in te wonen

Wat is de juiste volgorde?

Kies het juiste antwoord

1. Rome wordt gesticht – Pax Romana - Augustus Keizer van het Romeinse Rijk - Einde Romeinse Rijk
2. Rome wordt gesticht – het Romeinse rijk bereikt zijn grootste omvang – Romeinen veroveren Nederland tot aan de Rijn – Pax Romana
3. Pax Romana - het Romeinse rijk bereikt zijn grootste omvang– Rome wordt gesticht - Einde Romeinse Rijk
4. Rome wordt gesticht – Romeinen veroveren het vaste land van Italië - Pax Romana - Ineenstorten Romeinse Rijk

Wat was aan het einde van het Romeinse Rijk de godsdienst?

1. Islamitisch
2. Protestants
3. Christelijk
4. De Romeinse goden

Wat was aan het einde van het Romeinse Rijk de grootste godsdienst in het Romeinse Rijk?

1. Islamitisch
2. Protestants
3. Christelijk
4. De Romeinse goden

Wie waren de Franken?

1. afstammelingen van Frank de Grote
2. een wrede stam uit Azië
3. een Germaanse stam die Frankrijk innam
4. Romeinse elite soldaten die vochten voor de keizer

Wat zijn de volksverhuizingen?

1. Grote verplaatsing van Germaanse stammen
2. Wanneer een volk verhuist
3. Plunderingen door de Hunnen
4. Zoeken van landbouwgrond

De volksverhuizing werd veroorzaakt door...

1. De Germanen
2. De Hunnen

Een gevolg van het einde van het Romeinse rijk waren de volksverhuizingen

1. Waar
2. Niet waar

Einde van het West-Romeinse Rijk

1. 313
2. 391
3. 476
4. 33

Wat ga je doen?

Maken:
blz. 38: 1 tm7 (Oriëntatie)
Blz 40: 1 /tm 12 (basis 2)

3.3 Leven op het platteland

Hoe was het leven op het platteland?

hofstelsel

Leenman

Domein

Leven op het platteland

Voor meer veiligheid vroegen veel boeren bescherming aan een rijkere boer of heer in de buurt, in ruil voor (een deel van) hun oogst.

Heren konden veel grond verzamelen: een domein.

Uit welke drie delen bestaat een domein?

Het vroonland

Alle boeren ('horigen') moesten werken voor de heer: herendiensten.

Bijvoorbeeld: werken op het vroonland.

Opbrengst van het vroonland gaat naar de heer, hij hoeft zelf niet te werken.

Dit heet hofstelsel.

Wat zijn horigen?

Wat is het verschil tussen horigen en vrije boeren?

werktijd

3.3

- tekst lezen (blz. 58 en 59)

- opdrachten 3 t/m 8 (blz. 42

- je mag muziek luisteren

Tekst