H13.4 Nieren havo5

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

13.4 Nieren

Functies van de nieren:

• Uitscheiding van zouten en afvalstoffen (ureum)

• Regulatie van de osmotische waarde van het bloed

• Regulatie van de waterhuishouding van het interne milieu (uitscheiding van water of juist resorptie van water)

Via welke drie organen raakt het lichaam water kwijt?

1. Hart, longen, darmen
2. Longen, huid, nieren
3. Nieren, hart, longen
4. Lever, nieren, longen.

De schors bevat 1 miljoen niereenheden (nefronen), die het bloed filteren.

In het merg zitten de verzamelbuisjes, waarmee de urine naar het nierbekken wordt vervoerd.

Urine wordt verzameld in het nierbekken en gaat via de urineleider naar de urineblaas.

Welk cijfer geeft
de urineleider aan?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

BINAS 85A

Alle nefronen samen filteren per dag 1700L bloed 

( 300x 5-6L bloed)

Functies niereenheid (nefron):

• maken van voorurine (= ultrafiltratie)

• selectief voedingsstoffen en zouten teruggeven aan het bloed via actief transport

• reabsorptie (terugresorptie) van water (het teruggeven van water aan het bloed)

Vorming voorurine

Ultrafiltratie = bloeddruk perst 20% van bloedplasma van glomerulus, het kapsel van Bowman in.

Bloedplasma in kapsel van Bowman = voorurine

Grote eiwitmoleculen en bloedcellen kunnen niet door het "vergiet" van glomerulus en blijven dus achter.

Voorurine bevat: water, zouten, glucose, ureum, aminozuren en (kleine) hormonen.

BINAS 85B

180L

voorurine !!

Als je een hoge bloeddruk hebt, krijg je dan meer of minder voorurine?

1. Meer
2. Minder

Het afvoerend slagadertje van de
glomerulus heeft een kleinere
diameter.
Waarom is dit functioneel?

1. Dit verhoogt de bloeddruk in de glomerulus en daardoor een grotere ultrafiltratie
2. Dit verlaagt de bloeddruk in de glomerulus en daardoor een grotere ultrafiltratie
3. Dit verhoogt de bloeddruk in de glomerulus en daardoor een kleinere ultrafiltratie
4. Dit verlaagt de bloeddruk in de glomerulus en daardoor een kleinere ultrafiltratie

Welke van de vloeistoffen
(P, Q, R en S)
kunnen voorurine van de
mens zijn?

	P	Q	R	S
witte bloedcellen	+	-	-	-
glucose	+	+	-	-
hormonen	+	+	+	-
ureum	+	+	+	+

1. P-Q-R-S
2. Q-R-S
3. R-S
4. alleen S

Functies niereenheid (nefron):

• maken van voorurine (= ultrafiltratie)

• selectief voedingsstoffen en zouten teruggeven aan het bloed via actief transport

• reabsorptie (terugresorptie) van water (het teruggeven van water aan het bloed)

100% terugresorptie

glucose

1e gekronkelde deel nierbuisje

lis van Henle

2e gekronkelde deel nierbuisje

verzamelbuisje

180L

1,5L

BINAS 85C

Kapsel van Bowman

Eerste gekronkelde nierbuisje

Lis van Henle

Verzamel- buis

Ultrafiltratie

Water resorptie

Water resorptie

Resorptie van glucose

Bij een nier zijn schors, merg en nierbekken te onderscheiden.
In welk deel of in welke delen worden actief stoffen
uit de voorurine gehaald? BINAS 85C

1. alleen in de schors
2. alleen in het merg
3. in de schors en het merg
4. in de schors, het merg en het nierbekken

BINAS 85C

Wat meten de osmoreceptoren
in de hypothalamus?

1. De zoutconcentratie
2. De glucoseconcentratie
3. De concentratie van alle opgeloste stoffen samen
4. De eiwitconcentratie

Als je erg zoute drop gegeten hebt, is er dan meer of minder ADH afgifte door de hypofyse?

1. Meer ADH afgifte, want dat stimuleert de uitscheiding van water
2. Meer ADH afgifte, want dat remt de uitscheiding van water
3. Minder ADH afgifte, want dat stimuleert de uitscheiding van water
4. Minder ADH afgifte, want dat remt de uitscheiding van water

HUISWERK

leren 13.4

en maak opdracht 1 t/m 3 en 5 t/m 9