Ethiek in de zorg: Introductie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

maatschappelijke ontwikkelingen en ethiek

inhoud

voor de pauze maatschappelijke ontwikkelingen in nederland:

demografie en zorg

minister ondersteunt visie Vilans en Movisie

 

Gepubliceerd op: 24-03-2025 Op verzoek van de vaste Kamercommissie Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) schreven Vilans en Movisie in oktober 2024 de paper ‘Leefvormen in een ouder wordende samenleving’. De Tweede Kamer vroeg daarop aan de ministers Agema (VWS) en Keijzer (Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening) om een reactie. Minister Agema omarmt, mede namens haar collega Keijzer, in een brief aan de Kamer de visie ‘van het samen wonen, doen en organiseren’.

 

Lees meer: https://www.vilans.nl/actueel/nieuws/reactie-ministers-visie-samenleving-movisie-vilans?utm_medium=email

prezi.com

www.cbs.nl

www.cbs.nl

www.cbs.nl

Ethiek in de zorg: 

Wat zijn jouw morele waarden?

Waar denk je aan bij het woord ETHIEK?

Definitie ethiek in de zorg

Ethiek in de zorg gaat over morele kwesties die voorkomen in de gezondheidszorg en de manier waarop zorgverleners hiermee omgaan.

Leg kort uit wat ethiek in de zorg is en geef voorbeelden van morele kwesties.

Morele waarden

Morele waarden zijn de principes die bepalen wat goed of fout is, en wat belangrijk of onbelangrijk is in het leven van een individu.

Definieer morele waarden en vraag studenten om hun eigen morele waarden te overwegen.

Morele dilemma's

Een moreel dilemma is een situatie waarin er geen duidelijk juiste of foute keuze is. Het gaat vaak om keuzes die botsen met onze morele waarden.

Leg uit wat een moreel dilemma is en geef voorbeelden.

Casus 1

Een patiënt heeft een terminale ziekte en wil euthanasie. De arts is tegen euthanasie vanuit zijn religieuze overtuiging. Wat zou jij doen?

Gebruik deze casus om studenten te laten nadenken over morele dilemma's en hoe ze deze kunnen oplossen.

Casus 2

Een patiënt heeft een levensbedreigende ziekte en heeft een orgaantransplantatie nodig. Er is echter maar één orgaan beschikbaar en er zijn twee patiënten die het nodig hebben. Hoe zou jij beslissen wie het orgaan krijgt?

Gebruik deze casus om studenten te laten nadenken over morele dilemma's en hoe ze deze kunnen oplossen.

Verantwoordelijkheid

In de zorg hebben zorgverleners de verantwoordelijkheid om de beste zorg te bieden aan hun patiënten, rekening houdend met ethische principes en morele waarden.

Leg uit wat de verantwoordelijkheid van zorgverleners is en hoe ze deze kunnen toepassen in de praktijk.

Reflectie

Reflecteer op wat je vandaag hebt geleerd en hoe je dit in de praktijk kunt toepassen.

Geef studenten tijd om na te denken over wat ze hebben geleerd en hoe ze dit in de praktijk kunnen toepassen.

Inhoud

- Wat is moreel beraad?

- Doel van een moreel beraad?

- Filmpje

- Mogelijke methodes -> De dilemma methode

- Ethisch dilemma

- Vragen?

Wat is Moreel Beraad?

Wat is een moreel beraad?

Een Moreel Beraad is een gesprek waarin de deelnemers gezamenlijk een ethische kwestie uit hun werk bespreken. Zij doen dit gestructureerd, aan de hand van een gespreksmethodiek, en met behulp van een gespreksleider.

Doel: Moreel beraad

• Bewustwording van eigen handelen

• Meer cliëntgericht werken zonder eigen grenzen te overschrijden

• Meer onderling begrip

• De relatie centraal i.p.v. alleen de cliënt

• Het verhoogt de flexibiliteit en de creativiteit in het zoeken naar oplossingen

• Een positief effect op de kwaliteit

• Het helpt de ziel terug te brengen in het werk

Waarover gaat moreel beraad?

Mogelijke methode

- Dilemma methode

 

De dilemma methode

Doel = Zelfonderzoek naar eigen normen en waarden aan de hand van een concreet voorbeeld. 

Aanpak = Stappenplan van het formuleren van het dilemma t/m maken van afwegingen en uiteindelijke werkafspraken met betrekking tot het dilemma. 

Stappen Moreel beraad

1. Wat is de morele vraag?

2. Wie zijn erbij betrokken?

3. Wie moet de beslissing nemen?

4. Vragen stellen om duidelijkheid te krijgen wat het antwoord moet zijn op de morele vraag

5. In kaart brengen van de verschillende argumenten en welke handelingsmethoden er zijn

6.Iedereen afzonderlijk trekt een eigen conclusie 

7. Delen van de conclusies?

8. Wat heb je ervan geleerd?

Effecten:

Morele dilemma’s worden concreet gemaakt (pragmatisch) en onderliggende waarden en normen worden geëxpliciteerd.

 

- Er komt reflectie op gang over verschillende perspectieven, waarden en normen

- Deelnemers creëren inzicht in handelingsalternatieven

- Er wordt een onderbouwde ‘moreel juiste handeling’ geformuleerd

Randvoorwaarden:

- Bij deze werkvorm is een ervaren gespreksleider aanwezig

- Tijd: minimaal 1 uur voor het bespreken van een casus

- Voorbereiding: Casus op voorhand beschrijven in toesturen aan gespreksleider/voorzitter (soms ook aan deelnemers)

- Ruimte: veilige setting, rustige ruimte waarin deelnemers gezamenlijk uitwisselen

- Houding: Een onderzoekende en open houding, eigen oordelen omzetten in vragen aan de ander

Ethisch dilemma

Piet is 68 jaar. Piet heeft een vergevorderd stadium van Parkinson. Piet ligt alle dagen op bed, Piet kan niet meer praten en kan ook geen voeding en vocht tot zich nemen. Piet heeft een PEG-sonde met twee lumen. Aan een zit de duodopapomp, via de andere lume kun je vocht en voeding toedienen maar dat wordt eigenlijk niet gedaan. De vrouw en kinderen van Piet zijn verstandelijk beperkt. Piet heeft voor de zoveelste keer een apsiratiepneumonie. De vrouw en kinderen van Piet blijven hem maar voeding toedienen. Piet krijgt een AB voor de pneumonie. Wanneer Piet te weinig drinkt, vult familie dit via de PEG sonde aan. De zorg is het hier niet mee eens, familie doet er alles aan om Piet in leven te houden. De familie van Piet wil zelfs sondevoeding. Ook bemoeit de familie zich teveel met de zorg. Meerdere medewerkers hebben aangegeven het niet prettig te vinden om dhr te helpen met de ADL omdat familie er ook steeds bij heeft en veel commentaar geeft. 

Schrijf 3 dingen op die je deze les hebt geleerd.

De leerlingen voeren hier drie dingen in die ze in deze les hebben geleerd. Hiermee geven ze aan wat hun eigen leerrendement van deze les is.

Schrijf 2 dingen op waarover je meer wilt weten.

De leerlingen voeren hier twee dingen in waarover ze meer zouden willen weten. Hiermee vergroot je niet alleen betrokkenheid, maar geef je hen ook meer eigenaarschap.

Stel 1 vraag over iets dat je nog niet zo goed hebt begrepen.

De leerlingen geven hier (in vraagvorm) aan met welk onderdeel van de stof ze nog moeite. Voor de docent biedt dit niet alleen inzicht in de mate waarin de stof de leerlingen begrijpen/beheersen, maar ook een goed startpunt voor een volgende les.