4.4 hulp bij voortplanting

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

4.4 Hulp bij voortplanting

Leerdoelen

• Je beschrijft twee technieken om problemen met onvruchtbaarheid op te lossen. 
• Je beschrijft onderzoekstechnieken om aandoeningen bij een baby op te sporen voor en na de geboorte. 

Je beschrijft twee technieken om problemen met onvruchtbaarheid op te lossen. 

ongewenst kinderloos

mogelijke oorzaken:

• te kleine zaadcellen of inactieve zaadcellen
  
• hele onregelmatige cyclus
• verklevingen eileiders (door ontstekingen zoals bij chlamydia)
• etc etc

De oplossing is afhankelijk van de oorzaak.

oplossingen

• met ovulatietest vruchtbare moment beter bepalen
  
• KI/ kunstmatige inseminatie = sperma (meestal eerst 'gewassen' en geconcentreerder) injecteren in de baarmoeder
  
• IVF/ in-vitrofertilisatie = sperma en eicel samenbrengen in schaaltje in het lab
  
• hormoonbehandelingen
  
• ICSI/ intracellulaire inseminatie (sperma injecteren in eicel)

ICSI

draagmoederschap

Als de vrouw niet zwanger kan zijn door bijvoorbeeld een verwijderde baarmoeder (kanker) dan is een draagmoeder een mogelijkheid.

Een andere vrouw 'draagt' de baby. Bevruchting vindt plaats door IVF en het embyro van de ouders wordt in de baarmoeder van de draagmoeder geplaatst. In NL mag hier geen geld voor worden gevraagd/ gegeven. 

Prenatale diagnostiek

Prenataal: betekent: vóór de geboorte. Dus aangeboren of erfelijke afwijkingen opsporen bij het ongeboren kind: 

• NIPT
• vlokkentest
• vruchtwaterpunctie
• echoscopie/nekplooimeting

Postnatale diagnostiek

Postnataal betekent: na de geboorte. 

Met de hielprik kunnen bij het pasgeboren kindje een aantal ernstige aandoeningen opgespoord worden. Zonder tijdige start met dieet of medicijnen kunnen deze leiden tot ernstige gezondheidsproblemen.

Nu en huiswerk

4.4 Hulp bij voortplanting lezen

Maken opdr. 53, 54, 55, 56, 57, 60, 61, 62, 63, 65

teelballen

Hypofyse

FSH

Testosteron

Het feit dat testosteron zijn eigen aanmaak remt noemen we... ?

Sleep het woord op de juiste grafiek 

Negatieve terugkoppeling 

Sleep het woord op de juiste grafiek 

Positieve terugkoppeling 

Wie heeft een verminderde vruchtbaarheid wanneer artsen gebruik maken van ICSI?

1. De man
2. De vrouw
3. Beide
4. Geen van beide

Tijdens een ICSI wordt een eicel doorboort in...

1. de celwand
2. het celmembraan
3. celwand + celmembraan
4. Geen van beide

Waarom krijgt een vrouw eerst FSH toegediend voordat haar eicellen worden afgenomen?

1. Om te zorgen voor een ovulatie
2. Om de follikels te stimuleren
3. Om het gele lichaam te stimuleren
4. Om het baarmoederslijmvlies te stimuleren

Wanneer er kunstmatige FSH wordt toegevoegd verwachten we...

1. Een afname in oestradiol
2. een toename in oestradiol
3. Een afname in progesteron
4. Een toename in progesteron

Wanneer een eicel is bevrucht noemen we deze bevruchte eicel een...

Zodra een zygote ontstaat na de IVF/ICSI is de cel...

1. haploïd, n
2. haploïd, 2n
3. diploïd, n
4. diploïd, 2n