H/V3 hoofdstuk 3 les 1

• Scheikunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 3 havo / 4 vwo

Reactiewarmte

Doel

Ontdekken wat met reactiewarmte bedoeld wordt

Opbouw

herhaling molrekenen

uitleg energie

zelfstandig opgaven maken

terugblik

stof A                                                                stof B

massa                                                               massa

mol                                                                     mol

delen door molmassa

reactievergelijking

keer molmassa

Er is 24 gram koolstof. Hoeveel mol koolstof is dit? Noteer alleen het getal in 0 decimalen.

Er is 12 mol koolstof. Hoeveel gram koolstof is dit? Noteer alleen het getal in 0 decimalen.

Er wordt 30 mol koolstof verbrand.
RV:
Hoeveel mol koolstofdioxide zal er ontstaan? Noteer alleen het getal in 0 decimalen)

1C+1O​2​​→1CO​2​​

Energie

Wat is energie eigenlijk voor iets?

Energie

Soorten energie

warmte

licht

beweging (denk hierbij ook aan wind)

elektriciteit 

kernenergie

chemische energie

Als je in het zonnetje staat voelt het warm. Hoe komt dat?

1. Licht is warm
2. Chemische reactie onder invloed van licht
3. Licht wordt omgezet in warmte
4. Licht wordt opgenomen door de huid

Bij elke chemische reactie komt er warmte vrij

1. Klopt, denk maar aan verbranding
2. Klopt, denk maar aan een batterij die warm wordt
3. Klopt niet, denk maar aan een koelkast
4. Klopt niet, bij sommige komt warmte vrij, bij andere niet

Exotherm en endotherm

ex = uit                                 endo = in

                                                   endorfine /

                                                   endomorfine 

Is een verbranding endotherm of exotherm?

Is het bakken van een ei een endotherm of exotherm proces?

01:57

Wat gebeurde er in het filmpje?

Is de reactie in het filmpje endotherm of exotherm?

1. endotherm
2. exotherm

Exotherm

de omgeving wordt warmer

Endotherm

de omgeving wordt kouder

of

je moet het voortdurend verhitten om te zorgen 

dat de reactie verloopt

Tijdens een exotherme reactie kan er ook een ander vorm van energie vrijkomen.

 

Wat voor energie komt er vrij bij een batterij?

Wat voor energie komt er vrij
bij de Glowstick?

Om een stuk papier in de fik te steken heb je warmte nodig. Is dit een endotherm of exotherm proces?

1. endotherm, want er is warmte nodig
2. exotherm, want er is warmte nodig
3. endotherm, want er komt veel meer warmte vrij
4. exotherm, want er komt veel meer warmte vrij

Activeringsenergie

De energie die nodig is om een reactie op gang te brengen

De stoel wordt gekanteld tot hij valt

De dikke lijn volgt de armleuning van de stoel.
Let op: de lijn gaat eerst omhoog!

Net als de lijn van de stoel, geldt het ook voor het energieniveau van chemische reacties 

Deze hoeveelheid energie komt vrij tijdens dit proces

De activeringsenergie is de energie die nodig is om een reactie op gang te brengen

Dit is een energiediagram van een exotherm proces

energie van beginstoffen

energie van beginstoffen

energie van reactie-producten

energie van reactie-producten

endotherm

exotherm

Maak nu de digitale opgaven 

havo 3.1: 3, 4, 5 en 6 

vwo 4.2: 11, 13, 14

Wat heb je geleerd in deze les?