504

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b, havo
• Leerjaar 4

Pak je

spullen

Wat we deze les doen:

Planning en 

HW bespreken

Uitleg:

- Doordringend en ioniserend vermogen

-----------------Pauze----------------

Opdrachten maken:

29, 32, 33, 36

15 min

20 min

10 min

30 min

Vandaag: 🧢👨‍🦰🐟 en 🧱🦵🗑️

           Planning

week 9	4.1
week 10	4.2
week 11	4.3
week 12	4.4
week 13	5.1/5.2
week 14	5.2
week 15	5.3
week 16	5.4

week 17	meivakantie
week 18	meivakantie
week 19	H4 en H5 samenvatten en oefenen
week 20	Oefententamens
week 21	Tentamenweek

Drie soorten verval

      - straling                             - straling                                   - straling

α

β

γ

0

0

He

γ

4

2

0

-1

e

instabiel

stabiel

alfa

beta-

beta+

α

β

He

e

e

4

2

0

-1

gamma

γ

0

0

moederkern

dochterkern

β

-

+

0

+1

het aantal protonen in de kern

het totaal aantal deeltjes in de kern

(protonen + neutronen)

atomen met gelijk aantal protonen, maar een ander aantal neutronen.

H                         1                  2

N                        7                   7

S                          16                16

Twee belangrijkste kenmerken

Doordringend vermogen

Hoe makkelijk de straling ergens doorheen gaat.

Ioniserend vermogen

Hoe makkelijk het een elektron van een atoom af stoot.

Pauze

Ioniserend vermogen

- Lage snelheid.

- Groot en zwaar deeltje met 

veel energie.

- Sterk ioniserend vermogen.

      - deeltje (   He)

α

4

2

Ioniserend vermogen

De mogelijkheid van straling om 

een elektron van een atoom 

af te stoten.

Verschillende soorten straling

hebben verschillend ioniserend 

vermogen.

Ioniserend vermogen

- Hoge snelheid.

- Klein en licht deeltje met 

veel energie.

- Matig ioniserend vermogen.

      - deeltje (   e)

0

-1

β

Ioniserend vermogen

- Hoge snelheid

- Geen deeltjes maar pakketjes

energie.

- Zwak ioniserend vermogen.

      - straling (      )

γ

00

γ

Doordringend vermogen

- Botst niet echt met atomen 

en elektronen.

- Kan maar lastig tegen worden 

gehouden.

- Sterk doordringend vermogen.

      - straling (      )

γ

00

γ

Kan door meters beton.

Doordringend vermogen

De mogelijkheid om door stoffen heen te

gaan.

Straling die veel botst en dus veel ioniseert,

kan moeilijker door stoffen heen.

Doordringend vermogen

IIoni

- Verliest makkelijk energie 

door botsingen.

- Kan maar moeilijk door 

een stof heen gaan.

- Zwak doordringend vermogen

      - deeltje (   He)

α

4

2

Kan je tegenhouden met een papiertje.

Doordringend vermogen

- Verliest redelijk makkelijk 

energie door botsingen.

- Kan redelijk makkelijk tegen 

worden gehouden.

- Matig doordringend vermogen.

      - deeltje (   e)

0

-1

β

Kan je tegenhouden met aluminiumfolie.

Dracht 

Maximale afstand die een deeltje in een stof kan afleggen heet de dracht. Dit is afhankelijk van:

- De soort straling.

- De soort stof waar het doorheen gaat.

- De energie van de straling.

Voor       - en        - straling is dat een afstand van een paar cm.

α

β

Halveringsdikte

Elektromagnetische straling heeft een hoog doordringend vermogen.

De halveringsdikte is de dikte  waarop de 

helft van de straling is tegengehouden. 

1 d  = 50% doorgelaten, 50% tegengehouden

2 d   = 25% doorgelaten, 75% tegengehouden

3 d   = 12,5% doorgelaten, 87,5% tegengehouden

4 d   = 6,25% doorgelaten, 92,75% tegengehouden

enz.

​2​​1​​

​2​​1​​

​2​​1​​

​2​​1​​

BINAS

28F

FBGCAED

AEGCFBD

FBDGCAE

1eV=1,6⋅10​−19​​J

FBGCAED

AEGCFBD

FBDGCAE

36

Lees 5.3

Maak 30