Maagsonde VTV 20 vp

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Maagsonde

Lesdoelen van deze les:

* Wat is een maagsonde

* Indicaties voor een maagsonde

* Complicaties bij het inbrengen van de maagsonde

* Contra indicaties voor een maagsonde

* Wanneer zit de maagsonde goed

Je moet dus bevoegd (diploma) en bekwaam (voldoende ervaring hebben en het recent hebben uitgevoerd)

Het inbrengen van een maagsonde is een voorbehouden handeling.

Wat is nou precies een maagsonde?

Een maagsonde is een katheter (dun slangetje) dat in de maag uitkomt. Patiënten krijgen een maagsonde geïndiceerd wanneer het hen niet zelfstandig lukt om voeding tot zich te nemen. Via de sonde wordt dan vloeibare voeding, drinken en zo nodig medicatie toegediend.

Indicaties

 Toedienen van sondevoeding

• Spoelen van de maag na verkeerde of te veel inname van medicatie

• Opzuigen van maaginhoud voor onderzoek

• Ledigen van de maag ter ontlasting van het spijsverteringskanaal

 

• Toedienen van sondevoeding
  
• Spoelen van de maag na verkeerde of te veel inname van medicatie
  
• Opzuigen van maaginhoud voor onderzoek
  
• Ledigen van de maag ter ontlasting van het spijsverteringskanaal

Indicaties:

Volgende dia voor SV

Intox medicatie/overdosis

Bij een ileus

Welke patiënten krijgen een maagsonde voor sondevoeding?

• Niet KUNNEN eten (lichamelijke obstructie/bewusteloosheid)
  
• Niet MOGEN eten (post-OK)
  
• Niet WILLEN eten (anorexia)
  
• Slechte lichamelijke conditie (pre-OK)
  
• Neurologische aandoening (slikstoornis)
  

Hoe weet je hoe lang de sonde moet zijn?

Bij het inbrengen van een neus-maagsonde is het belangrijk dat je de sonde diep genoeg inbrengt om de maag te bereiken. De sonde mag ook niet te diep liggen, want dan ligt hij in de twaalfvingerige darm. De juiste lengte is dus van belang. Die bepaal je zo: neem het uiteinde van de sonde en meet de lengte vanaf het puntje van de neus via de oorlel naar het uiteinde van het borstbeen (NEX: nose, earlobe, xyphoid). Tel 10 cm bij de gemeten lengte op (NEX + 10): het totaal is de lengte van de sonde. Noteer deze lengte in het dossier van de cliënt. Voor de meeste cliënten ligt de lengte van de sonde tussen 50 en 70 cm.

Markeer deze met een watervaste stift

• De sonde ligt in de longen en niet in de maag
  
• Weerstand in de neus bij het inbrengen
  
• Braakneigingen, hoestprikkel
  
• Sonde krult op in de mond-of keelholte
  
• Er kan geen maagsap opgezogen worden

Complicaties:

• Verdikkingen/tumoren in de keelholte, slokdarm, maag
• (Ernstige) stollingsstoornissen
• Aangezichtstrauma / schedelbasisfractuur

Contra indicaties:

Aandachtspunten

• Het inbrengen van een neus-maagsonde is voor de cliënt vaak vervelend. Spreek samen duidelijk af hoe de cliënt kan aangeven dat je even moet stoppen met het inbrengen van de sonde.

• Sommige cliënten vinden het prettiger om zelf de sonde in te brengen en kunnen dat ook heel goed. Laat de cliënt zelf doen wat hij zelf kan doen

• De Wet zorg en dwang regelt de rechten bij onvrijwillige zorg of onvrijwillige opname van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie)

• De kern van de Wet zorg en dwang is 'Nee, tenzij'. 
  

Wat doe je als de zorgvrager met dementie de sonde steeds uittrekt? Mag je hem/haar dan vastbinden?

De handeling zelf

• Voorlichting geven 
• Spreek een stopteken af met de zorgvrager. Tijdens het inbrengen is verbale communicatie lastig.

Inbrengen van de maagsonde

• Positie zorgvrager
  : Zorgvrager in een halfzittende houding.  
• Meet de sonde
  met de NEX +10 methode  
• NEX (nose-earlobe-xyphoid)
  + 10 cm bij de uitkomst
• Markeer tot hoever de sonde ingebracht moet worden.  

1e gedeelte

• Vraag welke neusgat de voorkeur heeft. Laat zo nodig de neussnuiten.
  
• Bevochtig de sonde met water.
  
• Laat de zorgvrager een half zittende houding aannemen.
  
• Breng de sonde in via de neus tot je de keelholte bereikt. Inbrengen in de neusholte is gevoelig/pijnlijk.
  
• Als de sonde in de keelholte is aangekomen geef de zorgvrager dan even een rust moment.
  

2e gedeelte

• De zorgvrager moet nu een slikbeweging gaan maken. Hiervoor kan het glas water (met rietje) gebruikt worden.
• Bij het inbrengen van de sonde in de slokdarm kan de zorgvrager een braakneiging krijgen.
  
• Breng de sonde in tot het markering op de sonde.
  
• Fixeer de sonde op de neus.
  

Zit de maagsonde goed?

Trek aspirant op via de sonde.

Spuit dit op de pH strip.

 pH van aspiraat: ≤ 5,5 (5.5 of lager)

Als geen maagsap wordt verkregen: cliënt op zij leggen en opnieuw controleren.

Als nog geen maagsap wordt verkregen: breng sonde iets verder in of trek iets terug en controleer opnieuw.

Bij  pH-waarde groter dan 5.5: GEEN voeding of medicijnen toedienen.

Na 30-60 minuten nog eens maagsap opzuigen en controleren. Indien de sonde niet goed ligt: overleg met de arts. Doe zo nodig de limonade test of verwijder de sonde en breng deze opnieuw in en controleer de ligging.