MUZIEK Burgercultuur

Burgercultuur - muziek

Les 8 & 9: 26 september 2022
Muziek & dans
1 / 44
volgende
Slide 1: Tekstslide
KunstMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

In deze les zitten 44 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 7 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Burgercultuur - muziek

Les 8 & 9: 26 september 2022
Muziek & dans

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Vandaag
Herhaling architectuur
Paleis op de Dam + Mauritshuis
Muziek

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Herhaling architectuur

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Muziek in de kerk

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gevolg reformatie:
pracht en praal worden afgezworen 
soberheid wordt gepropageerd

Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


Slide 7 - Open vraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 8 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


A
Feest-huis
B
Ontmoetingsplek
C
Concertgebouw
D
Gevangenis

Slide 9 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 10 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Gevolg voor de kerkmuziek:

Gezangen (psalmen) moesten eerbiedig en verstaanbaar worden gezongen. 


Slide 11 - Tekstslide

terug naar de Renaissance
Kerkmuziek VOOR de reformatie

Slide 12 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

POLYFONIE
POLYFOON (Grieks: veel, stem, klank, geluid) 

Meerdere stemmen/instrumenten zingen/spelen gelijk, onafhankelijk van elkaar, allemaal eigen ritme.  

GEVOLG: lastig te verstaan!



Slide 13 - Tekstslide

Je kan als componist laten zien dat je heel goed kan componeren, het is lastig omdat alles door elkaar heen loopt maar wel mooi samen moet klinken.

Slide 14 - Video

nog een voorbeeld

Slide 15 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Gevolg voor de kerkmuziek:
Gezangen moesten eerbiedig en verstaanbaar worden gezongen. 

Dus:
  • homofoon (eenstemmig),
  • zonder orgelbegeleiding,
  • en in de eigen volkstaal.

Slide 16 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

HOMOFOON
HOMOFOON (Grieks (homo) eender, dezelfde)

Meerstemmigheid, waarbij één van de stemmen de melodie voert, de andere hebben een begeleidende, opvullende functie.
Alle stemmen zingen wel hetzelfde in het zelfde ritme.
Daardoor goed te verstaan dus kan je de tekst heel goed volgen.
Meestal heeft de bovenste stem de hoofdmelodie.
In de opera wordt dit heel belangrijk, ook later in de muziek van de reformatie, je moest goed kunnen verstaan waar het over gaat.



GEVOLG: goed verstaanbaar!

Slide 17 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 18 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Van de prima pratica naar seconda pratica

Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Affectenleer (systeem, maar minder vrijheid)
De muziek is meer begeleidend bij seconda pratica, en heeft improviserend karakter. Monteverdi introduceerde daarom de affectenleer. Zo kon de muziek meer gestuurd worden naar bepaalde emoties. Een soort muzikale bibliotheek voor het uitdrukken van gevoelens.
"Verdriet moet worden uitgedrukt met een langzame, lome en slaperige melodie, gebroken met veel zuchten," en "Haat wordt vertegenwoordigd door afstotende, ruwe harmonie en een soortgelijke melodie."
Belangrijk: bij elke compositie mag maar één affect worden uitgedrukt. Dit is om verwarring te voorkomen (bij de luisteraar). 

Slide 20 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Het kerkorgel

Kerkorgels leiden AF van de tekst, horen dus niet thuis in de kerk!

Slide 21 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 22 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Nieuwe rol kerkorgels

 



Stadsbestuur baas over orgels in openbare gebouwen. Kerkgebouw/orgels krijgen daardoor gedeeltelijk andere functie: elke dag (vaste tijden): publieke concerten in de kerk

Breed repertoire: improvisaties/psalmen/dansmuziek/madrigalen. Gebruik van het orgel bleef een lang discussiepunt
Madrigalen = meerstemmige muziek, in moedertaal gezongen (Madre).

“ Omme dezelfde (het volk) duer middel vandien te meer uyt kroegen ende taveernen te houden”

Slide 23 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 24 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Stadsorganisten en stadsbeiaardiers

Verzorgden openbare concerten (nieuwe kansen):

Jan Pieterszoon Sweelinck
Jacob van Eijk

Slide 25 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

J.P. Sweelinck
Stadsorganist (componist en muziekdocent) Amsterdam: oude kerk Amsterdam 
Virtuoos & erg beroemd zelfs inspiratie voor Bach

Slide 26 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Jacob van Eijk
Stadsbeiaardier (klokkendeskundige, blokfluitist en componist) Utrecht:
Blind daardoor feilloos gehoor & ontdekt manier om klankzuivere klokken te gieten.



Slide 27 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 28 - Video

voorbeeld van Eijk
 Muziek in privékring

Slide 29 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

MUZIEKLES
 Muziekles: goede burgerlijke opvoeding, er was geld om muziekinstrumenten te kopen en op muziekles te gaan. 

Professionele musici leren de rijke burgers muziekinstrumenten te bespelen. Muziekles: collegium musicum (soort muziekschool van privé-docent)

Slide 30 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

POPULAIRE INSTRUMENTEN

Klavecimbel
Blokfluit
Gamba
Luit

Slide 31 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

LUIT
GAMBA
KLAVECIMBEL
BLOKFLUIT

Slide 32 - Sleepvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 33 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 34 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies


A
De dood
B
Het lot
C
Het hiernamaals
D
De liefde

Slide 35 - Quizvraag

Deze slide heeft geen instructies

Slide 36 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 37 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 38 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 39 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 40 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 41 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Slide 42 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 43 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 44 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies