6.2 De Nederlandse opstand

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1,2

De Opstand der Nederlanden

Lesdoelen

Aan het einde van de les weten jullie:

• Hoe de Nederlanden er voor de opstand uitzagen en hoe het bestuurd werd
• Wat de oorzaken van de opstand waren
• Wat de aanleiding van de opstand was
• Welke historische figuren bij de Tachtigjarige oorlog betrokken waren

Karel V

• Habsburger
• Soeverein vorst van Spanje, Portugal, Nederland en Belgie, Luxemburg, Zuid-Amerika, Delen van Noord-Amerika en Keizer van het Duitse Rijk

Je kunt niet overal zijn

• Karel regeerde vanuit Brussel
• Stadhouders 
• Landvoogden

Centralisatie

• Karel V en zijn zoon Filips II wilde van al hun gebieden één groot rijk maken met dezelfde regels en hetzelfde geloof
  
• Ontevredenheid onder de burgers

Kettervervolgingen

• Vooral Calvinisten en andere protestanten werden vervolgd
• De manier waarop ging veel Nederlandse bestuurders te ver

Willem van Oranje

• Samen opgegroeid met Filips
• Stadhouder van Holland, Zeeland en Utrecht
• Voor Godsdienstvrijheid
• Overtuigde de Landvoogd Margaretha van Parma de kettervervolgingen tijdelijk te stoppen

De Beeldenstorm

• Aangemoedigd door einde vervolgingen
• Hagenpreken
• Uit de hand gelopen hagenpreek
• Protestanten vernielden Katholieke kerken

Oorzaak v.s. Aanleiding

De druppel die de emmer doet overlopen

Margaretha van Parma

Hertog Fernando Álvarez de Toledo (AKA Alva)

De IJzeren Hertog

• De Bloedraad
• Het Schrikbewind

De Geuzen

• Calvinistische opstandelingen
• Van het Franse Gueux
• Vooral uit Holland en Zeeland
• Watergeuzen en Bosgeuzen

Verdeeldheid

• Geuzen waren Calvinistisch en geneigd tot plunderingen
• Stond Zuidelijke Katholieke opstandelingen niet aan
• ''Tussen Schip en Wal''
  

Unie van Atrecht

• Afscheiding van Noordelijke Nederlanden
• Verzoening met Spanje en Filips II
• Katholicisme verplicht

Unie van Utrecht

• Afspraak over verdediging Noordelijke gewesten
• Eerste versie van de Grondwet

Plakkaat van Verlatinghe

• Reactie op vogelvrijverklaring van Willem van Oranje
• Onafhankelijkheids- verklaring

Republiek

Land zonder koning

Maurits van Oranje was ''Stadhouder''

Stadhouder was voortaan militaire leider

Pas in 1648 kwam de Vrede van Münster

Zelf aan de slag

Check je boekenlijst!!!

Werkboek 1.4

Pagina 16 t/m 18

opdracht 1 t/m 4