Hoofdstuk 8 paragraaf 1

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 8

Welvaart wereldwijd?

Paragraaf 1

Waaraan herken je een ontwikkelingsland?

Exameneenheid 

Internationale ontwikkelingen

Programma

•  Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Kun je benoemen welke kenmerken ontwikkelingslanden hebben
• Kun je verklaren waarom arme landen weinig exportinkomsten hebben
• Kun je beschrijven wat landen doen tegen schommelende grondstofprijzen

Hoe maakt Tony Chocolonely met hun repen duidelijk dat de inkomsten in de chocoladewereld ongelijk verdeeld zijn

Hoofdstuk 8 - Welvaart wereldwijd?

Wat was ook alweer welvaart?

Welvaart

Welvaart is de mate waarin mensen in hun behoeften kunnen voorzien met behulp van de middelen die hen tot beschikking staan. 

Ontwikkelingsland

In een land is er welvaart als de inwoners in veel van hun behoeften kunnen voorzien. 

Je kunt de welvaart tussen landen eenvoudig vergelijken door naar het inkomen per hoofd van de bevolking te kijken. 

Inkomen per hoofd van de bevolking

Het inkomen per hoofd van de bevolking (of inkomen per hoofd) is het gemiddelde inkomen per inwoner van een land.

Berekening

Inkomen per hoofd van de bevolking =

nationaal inkomen ÷ aantal inwoners

In Nederland

Voorbeeld

Nederland heeft een nationaal inkomen van € 680 miljard en 16,9 miljoen inwoners.

€ 680 miljard = € 680.000.000.000

16,9 miljoen = 16 900 000

€ 680.000.000.000 ÷ 16 900 000 = € 40.247 per hoofd van de bevolking

Bereken voor Malawai het inkomen per hoofd van de bevolking.

https:

Inkomen per hoofd en welvaart

Je moet ook kijken naar: 

• de verdeling van de welvaart over de bevolking
• de hoogte van de prijzen
• de omvang van de informele productie, zoals zelfvoorziening.
• de aanwezigheid en kwaliteit van collectieve voorzieningen, zoals onderwijs en gezondheidszorg.

Kenmerken ontwikkelingsland

• laag inkomen per hoofd van de bevolking
• ongelijke inkomensverdeling
• snelle bevolkingsgroei
• ondervoeding en gebrek aan schoon drinkwater
• slechte gezondheidszorg
• veel analfabetisme door een gebrek aan scholing
• slechte infrastructuur
• veel werkloosheid
• eenzijdige economische structuur: het nationaal inkomen van een ontwikkelingsland is vaak afhankelijk van één sector, meestal de landbouw. 

Monocultuur

Veel ontwikkelingslanden hebben een monocultuur: 

• Ze zijn voor hun exportinkomsten vaak sterk afhankelijk van slechts een of enkele (landbouw) producten.
• De grondstoffen uit de landbouw zoals katoen, rijst, cacao en koffie leveren bij de export ook nog eens veel minder geld op dan industriële producten. 
• Koffie die klaar is voor consumptie, is bijvoorbeeld veel meer waard dan onbewerkte koffie. 
• Veel last van prijsschommelingen op de wereldmarkt

Wat is GEEN kenmerk van een ontwikkelingsland?

1. slechte infrastructuur
2. monocultuur
3. snelle bevolkingsgroei
4. weinig analfabetisme

Wat is een monocultuur

1. Dat er maar 1 geloof is
2. Dat er maar 1 of weinig producten worden gemaakt
3. Dat er maar 1 bedrijf is
4. Dat er veel bedrijven zijn

Ruilvoet

Ruilvoet geeft aan hoeveel een land moet exporteren om een bepaalde hoeveelheid te kunnen importeren.

Voor ontwikkelingslanden is die ruilvoet vaak slecht. Wat zij exporteren is goedkoop, wat zij importeren is duur.

Voorbeeld van ruilvoet:

• Ruilvoetverslechtering
  

Wat is de ruilvoet?

1. Een verslechtering of verbetering van de handel.
2. De verhouding tussen de export- en de importprijs.
3. Een toename of afname van de buffervoorraad.
4. De verhouding tussen landbouw en industrie.

De prijs van grondstoffen wordt bepaald op de wereldmarkt.

Voor ontwikkelingslanden is het lastig als die prijzen veranderen.

Wat wordt er bedoeld met:
"De prijs van grondstoffen wordt bepaald op de wereldmarkt.
Voor ontwikkelingslanden is het lastig als die prijzen veranderen."

Buffervoorraad

Voor ontwikkelingslanden is het lastig als die prijzen veranderen.

Om grote prijsschommelingen tegen te gaan, kan een land buffervoorraden aanleggen. 

Als de productie groter is dan de vraag, dan wordt een deel opgeslagen. 

Als de vraag stijgt, wordt de voorraad verkocht. Zo blijven vraag en aanbod meer in evenwicht en de prijzen stabiel.

Wat gaat er met de buffervoorraden gebeuren als de prijs van bananen te laag wordt

1. Het aanbod moet dalen, dus de buffervoorraad wordt vergroot.
2. Het aanbod moet dalen, dus de buffervoorraad wordt verkleind.
3. Het aanbod moet stijgen, dus de buffervoorraad wordt vergroot.
4. Het aanbod moet stijgen, dus de buffervoorraad wordt verkleind.

Aan de slag

Maken H8.1

1, 2, 4, 6, 8, 9 en 10