Objectief - subjectief taalgebruik - Campus Groen - Les 8 (Deel 2)

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Les 8: Objectief en subjectief taalgebruik

p. 100-106

Denotatie - Connotatie

Woorden hebben een concrete en objectieve betekenis = DENOTATIE

Daarnaast hebben woorden ook een subjectieve gevoelswaarde = CONNOTATIE

Subjectief

Objectief

De leerkracht Nederlands is heel streng.

Angelina Jolie is een mooie vrouw.

Op campus Overpelt zijn er ASO, TSO en BSO richtingen

Koning Filip is de koning van België

1 bol ijs kost 1,20 euro.

Mc Donalds is beter dan Burger King

denotatie - connotatie

Een connotatie kan POSITIEF en NEGATIEF zijn.

                

Positief	Neutraal	Negatief
Proeven	Eten	Vreten

Positief

Negatief

Neutraal

hard rijden

vlammen

adrenalinejunk

buik

durfal

pens

Oefening 2 p. 101

positief	neutraal	negatief
	hard rijden	vlammen
durfal		adrenalinejunk
	buik	pens

hyperbool - understatement = ironie

hyperbool = overdrijving - een boodschap versterken door te overdrijven

understatement = minimaliseren - een boodschap verzwakken t.o.v. de werkelijkheid

de hyperbool en het understatement zijn vormen van IRONIE - je zegt iets anders dan wat je bedoelt

Hyperbool of understatement?
Rachid won de loterij en kocht een mooi stulpje in Monaco.

1. hyperbool
2. understatement

Hyperbool of understatement?
Ik sterf van de dorst.

1. hyperbool
2. understatement

Hyperbool of understatement?
Beveren was een beetje opgelucht na het winnende doelpunt.

1. hyperbool
2. understatement

Hyperbool of understatement?
Elena behaalde de grootste onderscheiding. Vrij goed!

1. hyperbool
2. understatement

Hyperbool of understatement?
Younes heeft mijn hart gebroken.

1. hyperbool
2. understatement

Oefening 4 p. 103

	hyperbool	understatement
a		X
b	X
c		X
d		X
e	X

verruwend

verzachtend

pompaf en geradbraakt

vriendelijk laten gaan

een onbeschofte boer

over onbenulligheden mekkeren

oefening 5 p. 104

	verruwend	verzachtend	Wat bedoelt de zender?
pompaf en geradbraakt	X		moe
vriendelijke laten gaan		X	ontslaan
een onbeschofte boer	X		een ongemanierd persoon
over onbenulligheden mekkeren	X		over details zijn beklag doen

eufemisme - dysfemisme

eufemisme = verzachtende uitdrukking (i.p.v. een hard of negatief woord)

dysfemisme = versterkende uitdrukking in de negatieve zin (met als doel iemand te kwetsen of te beledigen)

dysfemisme

eufemisme

janken

kwakzalver

is heengegaan

zo blind als een mol

oefening 6 p. 105

	dysfemisme	eufemisme	neutrale connotatie
janken	X		wenen, huilen
kwakzalver	X		dokter, arts
is heengegaan		X	is overleden, is gestorven
zo blind als een mol	X		ziet niet goed

Geef een eufemisme voor 'Je weet er de ballen van.'

Geef een eufemisme voor 'onuitstaanbaar wicht.'

Geef een dysfemisme voor 'niet fris ruiken'

Geef een dysfemisme voor 'niet zuiver zingen'

Geef een dysfemisme voor 'gezicht.'

Geef een eufemisme voor 'zweten.'

Geef een dysfemisme voor 'lelijk.'

Geef een eufemisme voor 'dom.'

Je hoeft geen eufemismen te gebruiken. Je kan beter altijd gewoon eerlijk en rechtuit zijn.

1. Mee eens
2. Niet mee eens

Geef een voorbeeld van een situatie waarin jij wel een eufemisme zou gebruiken.

Wanneer/tegen wie zou jij wel een dysfemisme (durven) gebruiken?