Thema 3 BS1: Gaswisseling deel 2

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Thema 3 BS1: Gaswisseling deel 2

O₂ bindt aan hemoglobine

HbO₂ = oxyhemoglobine

CO₂  wordt H⁺ en HCO₃^-

H⁺ bindt aan hemoglobine

HCO₃^- in bloedplasma

Hb laat O₂ los

Veel CO2 in het bloed zorgt voor lage ph

Transport O₂

Transport CO₂

• Longhaarvaten opgeloste CO₂ vanuit bloedplasma naar alveolaire vocht.
• Hemoglobine gebonden CO₂ en H⁺ komt vrij.
• HCO₃^- vanuit bloedplasma naar rode bloedcellen, vormt H₂CO₃ met H⁺ , wordt door koolzuuranhydrase meteen gesplitst in CO₂ en H₂0.

Partiële druk: pO₂ en pCO2 

0% Hb

100% HbO2

100% Hb

0% HbO2

Een klein beetje zuurstof lost op in bloedplasma, het grootste deel wordt geboden aan hemoglobine (Hb) in de rode bloedcellen.

Bij meer CO₂ wordt makkelijker zuurstof afgegeven bij dezelfde zuurstofdruk.

Bohr-effect = hogere afgifte O₂ door Hb vanwege hogere temperatuur of pCO2

Diffusie van gassen

Doordat zuurstof vooral bindt aan Hb in het bloedplasma rond de longblaasjes, blijft er altijd een concentratieverschil tussen het alveolaire vocht en het bloedplasma.

Dit is voordeling voor de diffusie!

Gaswisseling bij insecten

Sterk vertakte buizen 

(= tracheeën) die O₂ tot aan de individuele cellen transporteren.  De opening van een trachee aan de buitenzijde van het lichaam heet een stigma 

Gaswisseling bij vissen

Geen longen maar kieuwen

kieuw = kieuwboog met kieuwplaatjes. 

Plooien in kieuwplaatjes = kieuwlamellen.

Als water langs deze kieuwlamellen stroomt dan nemen de bloedvaatjes hierin daar zuurstof uit.

Gebruik van het tegenstroomprincipe

Tegenstroomprincipe

VRAGEN

Vragen?

Het diagram geeft bij een gewerveld dier het verband weer tussen de partiële zuurstofspanning (pO2 ) van het plasma en de hoeveelheid zuurstof die in het bloed gebonden is aan hemoglobine.
In een orgaan daalt de pO2 van het bloed van 3 kPa tot 1,5 kPa, terwijl de pH daalt van 7,2 naar 7,1.
Hoeveel ml O2 wordt door 100 ml bloed in dit orgaan afgegeven?

1. 4
2. 5
3. 7
4. 11

Als de pO2 van de longen lager is dan de pO2 van de haarvaten in de longen dan..

1. gaat er zuurstof naar het bloed
2. gaat er geen zuurstof naar het bloed

In een onderzoek wordt bij een proefpersoon in rust
de hoeveelheid ververste longlucht per uur bepaald.
Het onderzoek wordt uitgevoerd op zeeniveau en
daarna bij deze persoon nogmaals op 5800 meter.
-Stelling 1: Bij een lagere pO2 wordt de gevoeligheid
van de chemoreceptoren voor CO2 groter
-Stelling 2: Bij een lagere pO2 blijft de invloed van de
pCO2 op de hoeveelheid ververste longlucht gelijk

1. Stelling 1 is juist, stelling 2 onjuist
2. stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist
3. Stelling 1 en 2 zijn beide juist
4. Stelling 1 en 2 zijn beide onjuist

Er wordt meer O2 afgegeven door het bloed als de volgende situatie in het orgaan geldt:

1. Hoge pO2,, Hoge pCO2, Lage temp
2. Lage pO2, Hoge pCO2, Hoge temp
3. Hoge pO2, Lage pCO2, Hoge osmotische waarde
4. Lage pO2, Lage pCO2, Lage temp

Aan de slag 

6 t/m 13