Kan je uitleggen hoe de welvaart in Nederland leidde tot veel kunst en cultuur
Slide 2 - Tekstslide
Sinds is de Nachtwacht 363 bij 438 cm, maar dat was het schilderij niet toen Rembrandt het maakte! Het was toen een stuk groter: 500 bij 387 cm. Maar omdat het schilderij niet paste op de plaats waar het zou gaan hangen in het stadhuis op de Dam (tegenwoordig Paleis op de Dam), werden er in 1715 stukken vanaf gesneden.
Benieuwd hoe de Nachtwacht eruit zag vóór de stukken eraf waren gesneden? Klik op de afbeelding rechtsonder in de hoek.
De Nachtwacht heet tegenwoordig zo, maar de oorspronkelijke titel is: De compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburghmaakt zich gereed om uit te marcheren.
Het is onduidelijk waar de naam Nachtwacht precies vandaan komt. Is het misschien de kleur van het schilderij? Of was dit inderdaad een nachtwacht?
Kapitein Frans Banninck Cocq
Luitenant Willem van Ruytenburgh
Schilderijen van schutterijen (een soort politie) waren erg populair in de tijd. De leden van een schutterij betaalden veel geld om er goed en stoer uit te zien. Rembrandt had voor het maken van dit schilderij ongeveer 3500 gulden verdiend. Dat was in die tijd veel geld, maar niet ongebruikelijk voor een schilderij van Rembrandt.
Is dit Rembrandt zelf? Sommige mensen zeggen van wel.
Het meisje stelt een soort mascotte voor. Aan haar riem hangt een dode vogel. Vooral de twee poten van het beest, de klauwen, zijn duidelijk te zien. Ze zijn het symbool voor de kloveniers (de schutters), die ook wel klauweniers werden genoemd.
Kloveniers waren schutters met een musket (geweer). Rembrandt heeft in zijn schilderij laten zien wat er allemaal bij komt kijken om zo'n musket te gebruiken. Zo vult er één zijn musket met kruit; ééntje schiet zijn musket af en een ander reinigt zijn musket door het kruit weg te blazen.
Het is bijna niet te zien, maar in hun wapen hadden de Kloveniers twee klauwen van een vogel. Die twee klauwen zie je ook weer terug bij de vogel die het meisje bij zich draagt.
Op dit schild staan de namen van de personen die zijn afgebeeld (en waarschijnlijk ook hebben betaald).
Hoeveel is de Nachtwacht waard? Dat is niet te zeggen: het schilderij is nooit verkocht of te koop aangeboden. Er is later weleens geprobeerd om het uit te rekenen. Ze kwamen toen uit op een bedrag van 500 miljoen Euro!
De signatuur (soort handtekening) van Rembrandt: Rembrandt f 1642
Sommige leden van de schutterij weigerden te betalen toen ze het schilderij zagen: ze stonden er maar half op! Of keken de andere kant op! "Daarvoor ga ik niet betalen!", zeiden sommigen
Honden op schilderijen waren vaak een teken van trouw ('trouwe viervoeter'). Of de hond in dit schilderij dezelfde functie heeft, trouw aan de stad Amsterdam, is niet bekend.
De Nachtwacht lijkt misschien een rommeltje, maar als je goed kijkt zitten er duidelijk 'lijnen' in. Dat zie je bijvoorbeeld aan de lansen en geweren.
Slide 3 - Tekstslide
Familie Bicker
Rijkste familie uit de "Gouden eeuw"
Slide 4 - Tekstslide
De gouden bocht
"zicht op de herengracht"
Slide 5 - Tekstslide
Vermeer
Het melkmeisje
Dingen uit het dagelijks leven worden geschilderd
Slide 6 - Tekstslide
Welvaart en cultuur
De rijke burgers gaven veel geld uit aan kunst
Ze wilden dingen uit het dagelijks leven geschilderd hebben met zichzelf daarbij!
Slide 7 - Tekstslide
Welvaart en cultuur
Niet alleen in kunst, maar ook in andere vormen
Literatuur bijvoorbeeld
Al wat in `t bed wordt besproken
dient met de lakens toegeloken.
Al is de leugen wonder snel,
De waarheid achterhaalt ze wel.
De nood die doet een oud wijf draven,
ook over sloot en over graven.
Slide 8 - Tekstslide
Welvaart en cultuur
Of in de bouwkunst
Paleis op de Dam
Gebouwd 1648 - 1665
eerst als stadhuis van Amsterdam
vanaf 1808 als paleis voor de koning
Slide 9 - Tekstslide
Aan de slag
Maak in je werkboek op bladzijde 16
opdrachten 1 t/m 3
Slide 10 - Tekstslide
Afsluiten
Aan het eind van de les
Kan je uitleggen hoe de welvaart in Nederland leidde tot veel kunst en cultuur