Frisdrank en saptechnologie - les 5 (Zwolle)

Les 5 - Productie van vruchtensap en frisdrank
1 / 19
volgende
Slide 1: Tekstslide
Frisdrank en sapMBOStudiejaar 1

In deze les zitten 19 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 60 min

Onderdelen in deze les

Les 5 - Productie van vruchtensap en frisdrank

Slide 1 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Weekplanning
14-01: Grond- en hulpstoffen 
21-01: Grond- en hulpstoffen en hun functie
28-01: Bereiding appelsap
04-02: Bereiding vruchtensap + bereiding sapconcentraat
11-02: Bereiding vruchtensap + productie frisdrank
25-02: Productie frisdrank
03-03: Kwaliteitsaspecten van het eindproduct
10-03: Toets

Slide 2 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Lesplanning
  • Doornemen weekplanning
  • Herhalingsopdracht
  • Bereiding van vruchtensap - afronding
  • Bereiding van frisdrank - start

Slide 3 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Presenteer de vorige les
  • Lezen: Alan, Harmen 
  • Wassen: Iris, Myret
  • Verkleinen: Salome, Sophie
  • Persen:  Thijs, Amber
  • Centrifugeren: Esmee, Jesse
  • Klaren: Liza, Luuk
  • Filteren: Danny, Teddy, Yolita
timer
5:00

Slide 4 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Leerdoelen
Jij:
  • Kunt de processtap pasteuriseren uitleggen
  • Kunt de verschillende pasteurs opnoemen
  • Kunt de processtap verpakken uitleggen
  • Kunt het proces van frisdrank uitleggen
  • Kunt de bestanddelen en het oplossen van de ingrediënten van siroop aangeven
  • Kunt de functies van de smaak- en kleurstoffen in frisdrank uitleggen


Slide 5 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Sapbereiding
  1. Lezen
  2. Wassen
  3. Verkleinen
  4. Persen
  5. Centrifugeren
  6. Klaren
  7. Filtreren
  8. Pasteuriseren
  9. Afvullen

Slide 6 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

8. Pasteuriseren en 9. Afvullen
Pasteuriseren
  • Stromende pasteurisatie
 en vervolgens afvullen
  • Pasteurisatie in fles

Slide 7 - Tekstslide

Bij stromende verhitting 
  •  platenpasteur of buizenpasteur (hebben we op school). 
  • sap wordt snel verhit (dunne laag)
  • Hoe dunner de laag, des te sneller het sap op de gewenste temperatuur is. 
  • In een platenpasteur zijn er dunnere laagjes vloeistof waardoor je de warmte sneller kunt overbrengen. 
  • De buizenpasteur heeft als voordeel dat je hem beter kunt reinigen, omdat er minder rechte hoeken in zitten. Er wordt ongeveer 1 seconde bij 95 C verhit.

Wat is het nadeel van stromende pasteurisatie?

Slide 8 - Open vraag

  • Na het verhitten: geen besmetting optreden
  • Bij het afvullen kan gemakkelijk besmetting optreden. 
  • Extra voorzieningen worden getroffen:
  1. stoom blazen op de plaats waar het sap de vulmachine verlaat en overgaat in de verpakking.
8. Pasteuriseren en 9. Afvullen
Pasteuriseren
  • Stromende pasteurisatie en vervolgens afvullen
  • Pasteurisatie in fles
               - Tunnelpasteur met verschillende fasen
               - Te langzaam en te snel afkoelen
               

Slide 9 - Tekstslide

  • Tunnelpasteur. 
  • Flessen langzaam door een tunnel gevoerd naar verschillende delen van de pasteur
  1. Opwarmen. 
  2. Pastereuisatie
  3. Afkoelen
  • niet te snel koelen: flessen breken door grote temperatuurverschillen 
  • Te langzaam: de kwaliteit van het sap neemt af
  • Door de hitte worden niet alleen micro-organismen afgedood, maar gaat ook de smaak achteruit. 
  • De temperatuur- tijd-combinatie bepaalt hoeveel micro-organismen worden gedood bij verhitting.

Wat is belangrijk bij de verpakking van het sap?

Slide 10 - Open vraag

Bij verpakking in een fles moet het uiterlijk van het sap goed zijn.
  • vezels naar het oppervlak gaan drijven. 
  • consument homogeen product, geen bezinklaag 
  • gedeeltelijk voorkomen: voor afvullen, centrifugeren  
  • kartonnen pak geen probleem: Schudden voor gebruik --> bezinklaag niet zichtbaar 

Slide 11 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 12 - Video

Deze slide heeft geen instructies

Opdracht: 
Geef kort weer hoe het productieproces van frisdrank verloopt.
timer
5:00

Slide 13 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Slide 14 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Siroopbereiding
  • Water, suiker, smaak- en kleurstoffen en zuren
  • Verschillende manieren voor het oplossen van suiker 
  • Refractometer, densiteitmeter en Baumé-weger
  • Suiker gehalte meten bij light frisdranken

Slide 15 - Tekstslide

Siroop bestaat uit 
  • water, suiker, smaak- en kleurstoffen en zuren. 
  • Eerst los je suiker op in water. 
  • Je krijgt dan een dikke stroop die een suikergehalte heeft van 65 Brix.
Je kunt suiker op twee manieren oplossen:
(keuze afhankelijk van apparatuur)
  • warm: water en suiker worden gemengd en verwarmd tot 70 à 80 C, waarna wordt gefiltreerd en afgekoeld tot 15 C;
  • koud: door intensief roeren in koud water kun je suiker toevoegen tot een oplossing van ongeveer 65 Brix. Daarna filtreer je de suikersiroop en pasteuriseer je hem met een platenpasteur.
Suikergehalte wordt gemeten met de refractometer, densiteitmeter of Baumé-weger
  • pectine en zuren beïnvloeden de meting refractometer
Voor light frisdranken is meting van de densiteit niet nauwkeurig genoeg, omdat in light frisdranken heel weinig suiker zit. Met een refractometer zou je ongeveer
0,1 Brix meten. De densiteit zou ook erg laag zijn. Je meet daarom de elektrische geleidbaarheid van de oplossing, omdat die meting nauwkeuriger is.



Slide 16 - Tekstslide

Het verband tussen Brix, densiteit en Baumé.

Smaak- en kleurstoffen en zuren
  • Na het oplossen van suiker toevoegen
  • Bepalen soort drank
  • Receptuur
  • Volgorde van toevoegen komt nauwkeurig
  • Wijze van toevoegen
  • Rusten
  • Monstername

Slide 17 - Tekstslide

  • Als de suiker is opgelost, kun je de smaak- en kleurstoffen en de zuren toevoegen.
  • Deze stoffen bepalen of de drank cola, sinas of cassis wordt. 
  • Eigen recept of het recept van de licentiehouder. 
  • De licentiehouder heeft een soort patent op. 
  • Ander dat recept gebruiken: moet hij de licentiehouder betalen. 
De volgorde van toevoeging van stoffen aan de frisdrankensiroop gebeurt heel nauwkeurig. 
  • Als er iets te veel zuur in zit, kan dat grote gevolgen hebben voor de smaak. 
  • De stoffen worden met de hand of met doseerpompen toegevoegd. 
  • Na het mengen moet de siroop een tijdje rusten om de ingeslagen lucht te laten ontsnappen. 
  • Daarna kun je een monster nemen om te controleren op kleur, pH en Brix.

Volgende les....
Verder met productie frisdrank

Slide 18 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies

Behaalde leerdoelen
Jij:
  • Kunt de processtap pasteuriseren uitleggen
  • Kunt de verschillende pasteurs opnoemen
  • Kunt de processtap verpakken uitleggen
  • Kunt het proces van frisdrank uitleggen
  • Kunt de bestanddelen en het oplossen van de ingrediënten van siroop aangeven
  • Kunt de functies van de smaak- en kleurstoffen in frisdrank uitleggen


Slide 19 - Tekstslide

Deze slide heeft geen instructies