3.2 Een verzuild land in crisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Een verzuild land in crisis!

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je herkennen en uitleggen over:

• de verzuiling
  
• werkverschaffing
• crisistijd
• opkomst NSB
  

Verzuiling

De verdeling van de Nederlandse samenleving in 4 groepen (zuilen): protestanten, katholieken, liberalen, socialisten!

Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen politieke partij

VERZUILING : EIND 19e EEUW

= VERDELING VAN DE SAMENLEVING IN GROEPEN MET EEN EIGEN POLITIEKE EN GODSDIENSTIGE OVERTUIGING
"ZUILEN"
IEDERE ZUIL HAD ZIJN EIGEN POLITIEKE PARTIJ, KRANT EN VERENIGINGEN

Katholieken

Christenen met de bijbel als 

uitgangspunt! De paus is belangrijk!

Partij: KVP.

Omroep: KRO.

Krant: Volkskrant.

Protestanten. 

Christenen met de bijbel als 

uitgangspunt!

Vaak sober en streng!

Partij: Christen Unie/  SGP.

Omroep: NCRV/ VPRO.

Krant: Trouw.

Socialisten. 

Zij nemen het op voor de positie van de arbeiders

Partij: SDAP

Omroep: Vara.

Krant: Het Parool.

Liberalen. 

Zij hebben vrijheid hoog in het vaandel staan. De overheid mag niet een hele grote invloed hebben. 

Partij  (nu): Liberale Unie, VVD, PVV

Omroep: AVRO.

Krant: Telegraaf.

SAMENLEVING

VERZUILING HEEFT GROTE IN VLOED OP  HET DAGELIJKS LEVEN:

• Boodschappen doen bij de eigen zuil
• Sporten bij club van eigen zuil
• Geen contact met mensen van andere zuilen
• Nooit trouwen met iemand van een andere zuil!
  

Werkverschaffingsprojecten

Net als in andere landen probeert de overheid werklozen 

aan werk te helpen met werkverschaffingsprojecten.

Grote projecten zoals het Amsterdams Bos en de Afsluitdijk 

helpen mannen aan werk en een beetje inkomen.

Vernedering

• De steun is vaak te laag, daarom moeten mensen ook andere hulp krijgen.

• Zo krijg je bijvoorbeeld kleding, maar daar staat wél een stempel in: iedereen kan dat zien.

• Je hoeft geen rijwielbelasting te betalen: maar ook dát kan iedereen zien

Aanpassingspolitiek

1934

De Nederlandse regering van minister-president Colijn besluit dat er minder uitgaven moeten zijn, omdat er minder inkomsten zijn: Nederland moet zich aanpassen. Lonen van ambtenaren en bij de werkverschaffing gaan omlaag, 

net als de steunuitkering. Het maakt de problemen alleen maar groter...

Zo ziet Colijn zich graag: de leider die Nederland door de storm (crisis) heen stuurt...

...en zo zien sommige Nederlanders hem: als iemand die helemaal niet helpt, maar mensen laat verzuipen!

'Colijn is een zwijn!', zeggen sommige mensen.

NSB

vanaf 1931

Ook in Nederland zijn er anti-democratische groepen die vinden dat 

de oplossing voor de crisis buiten de democratie moet worden gevonden.

De Nationaal-Socialistische Beweging van Anton Mussert is een partij die geïnspireerd is door de NSDAP van Hitler.

www.anderetijden.nl

Mag de muur van Mussert gesloopt worden?

1. Ja
2. Nee

Aan de slag

Maak de opdrachten van par 3.2

Volgende les formatieve toets
Vrijdag SO over par 3.1 en 3.2