Ned. Interbellum: Een verzuild land in crisis

PSG - AG Gaudi
klas: 4
vak: gs
onderwerp: interbellum
1 / 29
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 29 slides, met tekstslides en 6 videos.

Onderdelen in deze les

PSG - AG Gaudi
klas: 4
vak: gs
onderwerp: interbellum

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Leervragen
1. Wat is de verzuiling?
2. Wat is de aanpassingspolitiek?
3. Hoe ontwikkelde het nationaal-socialisme zich in Nederland in de jaren '30?

Slide 3 - Tekstslide


Verzuiling

De verdeling van de Nederlandse samenleving in
4 afzonderlijke groepen (zuilen): 
protestanten, katholieken, socialisten en algemenen (liberalen)!
Deze zuilen krijgen in de 19e eeuw allemaal hun eigen organisaties
prot. Chr. mannenkoor
Let op de afkorting Chr.. Dot staat voor Christelijk maar betekent in de praktijk dat het gaat om protestanten.

Slide 4 - Tekstslide

VERZUILING : EIND 19e EEUW
= verticale verdeling!!!


dus alle organisaties van klein naar groot in handen van de eigen levensovertuiging

vb, katholieke gymvereniging/ -school/ -krant/ -politieke partij
zuil = pilaar opgebouwd van onder naar boven

Slide 5 - Tekstslide

Slide 6 - Video

Katholieken
Rooms- Katholiek (RK)
Bijbel als basis

Partij: KVP.
Omroep: KRO.
Krant: Volkskrant.


Slide 7 - Tekstslide

Protestanten. 
Christenen met de bijbel als 
uitgangspunt!
Vaak sober en streng!

Partij: Christen Unie/  SGP.
Omroep: NCRV/ VPRO.
Krant: Trouw.


Slide 8 - Tekstslide

Socialisten. 
Zij nemen het op voor de positie van de arbeiders

Partij: SDAP
Omroep: Vara.
Krant: Het Parool.


Slide 9 - Tekstslide

Liberalen. 
Zij hebben vrijheid hoog in het vaandel staan. De overheid mag niet een hele grote invloed hebben. 

Partij  (nu): Liberale Unie, VVD, PVV
Omroep: AVRO.
Krant: Telegraaf.


Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Video




SAMENLEVING



VERZUILING HEEFT GROTE IN VLOED OP  
HET DAGELIJKS LEVEN:
  • Boodschappen doen bij de eigen zuil
  • Sporten bij club van eigen zuil
  • Geen contact met mensen van andere zuilen
  • Nooit trouwen met iemand van een andere zuil!

Slide 13 - Tekstslide


Beurskrach 1929
Op donderdag 24 oktober stort de Amerikaanse beurs in

oorzaak =  mensen spullen gekochten met geleend geld
& Wanneer de markt verzadigd is, is er minder vraag naar producten en worden er steeds meer mensen ontslagen

Slide 14 - Tekstslide


gevolgen:
wereldwijde economische crisis in de jaren '30

NB Jullie leren gevolgen in Duitsland en Nederland

Slide 15 - Tekstslide

Crisis in Nederland
  • Nederland wordt zwaar door de crisis geraakt: de handel met de VS en Duitsland komt vrijwel stil te liggen.
  • Veel bedrijven en fabrieken moeten de deuren sluiten.
  • Tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000 (dat is ongeveer 30% werkelozen)

Slide 16 - Tekstslide

Slide 17 - Video



Aanpassingspolitiek- 1934


De Nederlandse regering van minister-president Colijn besluit dat er minder uitgaven moeten zijn, omdat er minder inkomsten zijn: Nederland moet zich aanpassen. Lonen van ambtenaren en bij de werkverschaffing gaan omlaag, 
net als de steunuitkering. Het maakt de problemen alleen maar groter...

Slide 18 - Tekstslide

steun
uitkeringen bestaan nog niet. Werkeloos zijn betekende  armoede.

Om mensen te helpen kreeg je steun. Dit is een kleine tegemoedkoming in de vorm van geld, kleding en turf.

Slide 19 - Tekstslide



Vernedering



De
steun is vaak te laag, daarom moeten mensen ook andere hulp krijgen.
Zo krijg je bijvoorbeeld kleding... MAAR daar staat wél een stempel in: iedereen kan dat zien.
Je hoeft geen rijwielbelasting te betalen ... MAAR ook dát kan iedereen zien

Slide 20 - Tekstslide



In Nederland:
Werkverschaffingsprojecten




Net als in andere landen probeert de overheid werklozen aan werk te helpen met werkverschaffingsprojecten. Grote projecten zoals het Amsterdams Bos en de Afsluitdijk helpen mannen aan werk en een beetje inkomen.

Slide 21 - Tekstslide



Zo ziet Colijn zich graag: de leider die Nederland door de storm (crisis) heen stuurt...

Slide 22 - Tekstslide


...en zo zien sommige Nederlanders hem: als iemand die helemaal niet helpt, maar mensen laat verzuipen!

'Colijn is een zwijn!', zeggen sommige mensen.

Slide 23 - Tekstslide

Door de crisis is er grote ontevredenheid. Werkelozen hebben het gevoel dat de politiek te weinig voor ze doet. 
Dan komt er een nieuwe politieke beweging; die zegt dat de armoede stevig aangepakt moet worden. Een democratie is daarvoor niet het goede middel, denken zij. Een sterke leider, dictator, kan doeltreffend werken.

Slide 24 - Tekstslide


NSB - vanaf 1931



Ook in Nederland zijn er anti-democratische groepen die vinden dat 
de oplossing voor de crisis buiten de democratie moet worden gevonden.
De Nationaal-Socialistische Beweging van Anton Mussert is een partij die geïnspireerd is door de NSDAP van Hitler.

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Video

Weet je nog van de vorige paragraaf ...
Het Nationaal- Socialisme kenmerkt zich door:
  1. een sterke leider
  2. het gebruiken van geweld
  3. nationalisme
  4. antisemitisme

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Toen Hitler in 1933 de macht kreeg in Duitsland leek het er al op dat er weer oorlog zou komen.
Nederland deed er alles aan om net als tijdens WO I neutraal te blijven; ze mobiliseerde het leger maar sloten zich niet niet aan bij een bondgenootschap.

Slide 29 - Tekstslide