Les 03 - Module grammatica woordsoorten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Introductie moduleboekje

grammatica woordsoorten

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van deze les (weer): 

- welke verschillende woordsoorten er zijn; 

- hoe we een zin taalkundig ontleden. 

Nakijken huiswerk 

We kijken naar opdracht 6 tot en met 11 op pagina 64 en 65. 

Opdracht 6 

a Andere namen zijn de actieve en passieve vorm.

b Een zelfstandig werkwoord kun je niet weglaten uit een zin.

c Worden kan gebruikt worden als hulpwerkwoord of koppelwerkwoord.

d Met de aantonende wij slaat je een feit of een handeling zien. 

Met de gebiedende wijs druk je een bevel uit.  

Met de aanvoegende wijs druk je een wens uit.

Opdracht 7

a Draait (zelfstandig werkwoord), heeft (hulpwerkwoord), ontvangen (zelfstandig werkwoord) 

b werd (koppelwerkwoord)

c zullen (hulpwerkwoord), worden (hulpwerkwoord), gemaakt (zelfstandig werkwoord)

d zou (hulpwerkwoord), bijgewoond (zelfstandig werkwoord), hebben (hulpwerkwoord)

e blijft (koppelwerkwoord)

f ben (hulpwerkwoord), geworden (koppelwerkwoord)

Opdracht 8 

a laatste (onbepaald rangtelwoord), vijf (bepaald hoofdtelwoord)

b 1.600 (bepaald hoofdtelwoord)

c beide (bepaald hoofdtelwoord)

d 2018(bepaald hoofdtelwoord), zeventiende (bepaald rangtelwoord)

e alle (onbepaald hoofdtelwoord)

f weinige (onbepaald hoofdtelwoord)

Opdracht 9

a doordat (onderschikkend voegwoord)

b nadat (onderschikkend voegwoord)

c alvorens (onderschikkend voegwoord)

d zowel ... als (nevenschikkend voegwoord)

e Indien (onderschikkend voegwoord), maar (nevenschikkend voegwoord)

f-

Opdracht 10 en 11

a Met ‘derden’ wordt hier bedoeld: buitenstaanders. Het document mag niet verspreid worden aan andere mensen dan aan wie het oorspronkelijk gestuurd is. 

b Nee.(‘Derden’ is in deze zin een zelfstandig naamwoord.)

III betekent letterlijk 3 en is daarmee een hoofdtelwoord. In de context van Willem III lees je het echter als Willem de Derde en is het dus een rangtelwoord.

Onduidelijkheid bij voornaamwoorden

Sommige woorden kunnen tot verschillende woordsoorten behoren. Woorden als me, je, haar, ons of jullie zijn hiervan voorbeelden. 

Twijfel je? Maak het dan mannelijk!

- Als het verandert in hij of hem, is het een persoonlijk voornaamwoord; 

- Verandert het in zijn, dan is het een bezittelijk voornaamwoord; 

- Verandert het in zich, dan is het een wederkerend voornaamwoord. 

Aan de slag

Lees de tekst uit het moduleboekje tot aan opdracht 1. 

Maak daarna opdracht 1 van de module grammatica woordsoorten. 

Kom je er niet uit? Raadpleeg dan pagina 186 tot en met 189 van je boek.