Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

De Nederlandse Opstand

Tijdvak 6: Regenten en vorsten 

Nederlandse opstand

Kenmerkend Aspect - 

Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van de Nederlandse staat. 

Hoofdvraag: waardoor werd de Opstand veroorzaakt?

• beleid Karel V (1515 - 1555):
• belastingen in ruil voor privileges steden >
• sterkere positie steden
• belang Karel V: centralisatie >
• - Brussel centraal bestuur en
• - ambtenaren in dienst (tkv de adel)
• Gevolg: groeiend verzet vanuit steden en adel 
• verzet ook door bestrijden Reformatie:
• 
  

Filips II 

Verzet

Verzet

• 1555 (één jaar na de vrede van Augsburg) Karel V treed af.
• Filips II (zijn zoon) volgt hem op.
• Filips II kende de Nederlanden niet goed.
• Margaretha van Parma landvoogdes.
• In elk gewest stelde Filips II een stadhouder aan als plaatsvervanger.
• Willem van Oranje is een van de stadhouders

De spanningen nemen toe...

• Veel Nederlandse edelen voelden er niets voor om protestanten zo hard aan te pakken: het zou alleen maar voor opstanden zorgen
• In 1566 bood een groep edelen een smeekschrift aan aan Margaretha van Parma om niet zo hard tegen de protestanten op te treden.
• Margaretha gaf toe: er zouden voorlopig geen protestanten meer worden vervolgd.

Beeldenstorm

• Onvrede over de katholieke kerk.
• Protestanten halen beelden uit de katholieke kerken (werden vernield). 

Reactie

Filips II stuurt hertog Alva om de daders van de beeldenstorm te straffen. 

Alva reageert tussen 1567 - 1571 door: 

• Centralisatie via de Raad van Beroerten  = “Ministers” van Alva

• Besluiten van deze Raad: Alle ketters op de brandstapel (71.000 doden)

• Edelen die eigen privileges willen ook dood

Erkenning van de Republiek

• 1596: Engeland en Frankrijk sloten met de Republiek een bondgenootschap tegen Spanje. Daarmee erkenden ze als eerste landen de onafhankelijkheid van de Republiek.
• 1648: Eind van de 80-jarige oorlog. Internationale erkenning van de Republiek.

Willem van Oranje (1533-1584)

• geboren op slot Dillenburg (Dld)
• stadhouder in         Holland,Zeeland,Utrecht
• 1568: Slag bij Heiligerlee (Gr) >
• begin 80-jarige oorlog

Fast forward

Unieke positie van de Republiek resulteert uit de Nederlandse Opstand > geen vorst! 

Economisch opzicht > geografische ligging (moedernegotie), weinig landbouwgrond en val van Antwerpen

Cultuur > bloei tijdens Gouden Eeuw in schilderkunst

 

Examenvragen oefenen

Tijdens het examen gemiddeld 2,5 minuur per punt, dus we gaan op snelheid oefenen!

1e vraag samen

Hoe lees ik een examenvraag?

1. Zoek het vraagwoord: noem /  leg uit / verschil / overeenkomst / oorzaak / gevolg
2. Herhaal de vraag in je antwoord of neem de doe het zo over
3. Leg begrippen uit de vraag uit in je antwoord.
4. Check of je de vraag hebt beantwoord. Is je antwoord antwoord op de vraag?

Succescriteria voor het formuleren van een antwoord op een examenvraag

- Werk overzichtelijk, scheid de verschillende vragen met opsommingstekens.

- Beantwoord in de juiste volgorde

- Begin je antwoord met het herhalen van de opdracht

- Leg de begrippen uit de opdracht uit

- Verwijs naar de bron

- gebruik geen: hij/zij/het/dat/daar, benoem alles bij de naam