UA

Verder studeren

Sterke start

Ik probeer verschillende delen van de leerstof met elkaar in verband te brengen

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik vind het moeilijk om mijn eigen mening te formuleren op basis van de leerstof die wordt gepresenteerd.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Als ik iets niet goed begrijp van de leerstof, dan zoek ik dat op.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik maak gebruik van een bestaande inhoudstafel of maak er zelf één.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik bestudeer de leerstof in de volgorde die is aangegeven.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Als ik aan het leren ben, vind ik het moeilijk om te bepalen of ik de leerstof voldoende beheers.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik probeer leerstof die nieuw voor me is in verband te brengen met wat ik er al over weet.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik voeg zelf titels en tussentitels toe in een tekst.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik probeer leerstof die nieuw voor me is in verband te brengen met wat ik er al over weet.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Ik kan hoofdzaken en bijzaken van elkaar onderscheiden.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

In een tekst duid ik definities en formules aan.

Altijd

Meestal

Soms

Nooit

Resultaat

Indien je op meerdere vragen ook "soms" of "nooit" hebt geantwoord, kan je zeker een aantal tips gebruiken die je kunnen helpen bij het verwerken, memoriseren en herhalen van je leerstof. 

We gaan hier verder mee aan de slag.

Strategisch studeren

De komende periode bespreken we de drie fasen uit het model ‘strategisch studeren’. 

Bij de eerste fase “verwerken” zullen we uitgebreider stilstaan, omdat dit de fase is die de grootste hoeveelheid van je studietijd in beslag neemt.  

FASE 1: Verwerken

Onder verwerken verstaan we alle activiteiten die ervoor zorgen dat een cursus overzichtelijk en duidelijk wordt, zodat hij gemakkelijk kan worden opgeslagen in je geheugen. 

Het verwerken bestaat uit drie stappen:

1. Oriënterend lezen
   
2. Globaal lezen 
3. Intensief verwerken

Voordat we uitleggen wat deze drie stappen precies inhouden, geven we je alvast de voordelen van het efficiënt verwerken van je cursus:

•    Tijdens het verwerken ben je verplicht je aandacht op een actieve manier bij je cursus te houden 
• Je vraagt jezelf automatisch af wat hoofd- en bijzaken zijn
• Je gaat tijdens het verwerken na hoe de tekst is opgebouwd, welke structuur de tekst heeft, wat de rode draad is, hoe redeneringen of bewijzen worden opgebouwd, enz. 

Stap 1: oriënterend lezen

Een belangrijke eerste stap die veel studenten vaak vergeten, is oriënteren. Oriënteren houdt enerzijds in dat je een eerste overzicht krijgt van de leerstof en anderzijds dat eventuele voorkennis over dit onderwerp wordt geactiveerd. 

Eens georiënteerd, zal je tijdens het verwerken ook gemakkelijker verbanden kunnen leggen. Oriënteren start bij het verzamelen van al je materiaal. Zorg dat je op het moment dat je begint te studeren al je materiaal binnen handbereik hebt, dat wil zeggen: je hebt je handboeken,

je slides zijn afgeprint, je notities bij de hand, etc. 

Een eerste oriënterende vraag die je jezelf moet stellen, is: hoe ga ik al dat materiaal combineren of integreren tot één geheel? Je kan er bijvoorbeeld voor kiezen om:

• te werken vanuit je handboek en daar notities in te zetten
  
• je vooral te baseren op de slides en notities uit de les die je hierop aanvult.
  

Stap 2: Jezelf vragen stellen

De tweede stap in het oriënterend proces is dat je jezelf een aantal vragen stelt waardoor je actieve voorkennis en je eigen kritisch denkvermogen wordt geactiveerd:  

• Waarover gaat de cursus/hoofdstuk? Heb ik informatie over de docent/auteur?
  
• Wat is de hoeveelheid van deze cursus? Hoeveel hoofdstukken? Hoeveel bijkomende artikels? Hoeveel bladzijden telt mijn handboek?
  
• Hoe is deze cursus opgebouwd? Welke structuur zit erin? Hoe zijn de hoofstukken aan elkaar gelinkt?
  
• Is er een inhoudstafel? Zo ja, waar vind ik die en hoe is die opgebouwd?Waar vind ik tabellen, grafieken, bijlagen, artikels, extra oefeningen?

  Een inhoudstafel is het middel bij uitstek om zicht te krijgen op de structuur en opbouw van je 

TIP!

Een inhoudstafel is het middel bij uitstek om zicht te krijgen op de structuur en opbouw van je cursus. 

Deze kan je voor elk hoofdstuk weer even raadplegen om wat je reeds gelezen hebt te koppelen aan wat nog zal volgen.

STAP 2: globaal lezen

Nu je een eerste oriënterende blik op je cursusmateriaal geworpen hebt, kan je echt aan de slag. Je gaat de tekst voor de eerste keer lezen waarin je zelf bepaalt hoeveel pagina's je wilt doornemen. Globaal lezen betekent rustig lezen zonder reeds zaken aan te duiden of te onderlijnen, maar jezelf wel reeds vragen stellen, zoals: 

• Wat is het belangrijkste in deze paragraaf, tekst of hoofdstuk?
• Wat zal ik straks gaan onderlijnen? Wat moet ik aanduiden om dit stuk later te kunnen onthouden of begrijpen?
• Begrijp ik alle woorden en begrippen, of moet ik bepaalde woorden zo dadelijk opzoeken?
• Begrijp ik de redenering die hier wordt gevolgd?  

Belangrijk!

Het is niet de bedoeling dat je eerst heel je handboek globaal gaat lezen, wel dat globaal lezen en intensief verwerken afwisselt. Na een bepaald gedeelte globaal gelezen te hebben, ga je dit stuk opnieuw lezen, maar nu intensiever. 

Stap 3: intensief verwerken

Tijdens het herlezen van de tekst, ga je de cursus "blokklaar" maken en er een structuur in aanbrengen door:

• actief belangrijke definities en centrale thema's te onderlijnen,
• hoofd- en bijzaken te onderscheiden,
• extra aandacht te besteden aan de inleiding en het besluit, en op te letten voor verwijs- of verbindingswoorden. 

Daarnaast kan je in de kantlijn ook notities maken of vraagtekens plaatsen indien je dit stuk nog niet helemaal begrijpt of er later iets wilt over opzoeken. 

Mogelijke kantnotities zijn:

• cijfernummers bij opsommingen
• met afkortingen aangeven dat het om een definitie, voorbeeld of formule gaat
• pijltjes, symbolen, uitroeptekens
• verwijzingen naar voorbeelden uit de les of naar andere hoofdstukken

korte samenvatting

Naast onderlijnen en kantnotities maken, kan je er ook voor kiezen om je tekst te verwerken tot een schema, mindmap of samenvatting.

Let op!

Onderlijn en markeer bedachtzaam, maak er geen kleurboek van waarin alles wordt aangeduid! 

Je kan eens je cursus openslaan op een willekeurige pagina en nagaan of je onmiddelijk weet waarover dat deel gaat. 

FASE 2: Memoriseren

Na de fase van het lezen, verwerken, structureren en integreren van al je leerstof, komt de volgende noodzakelijke stap van het studieproces: memoriseren.                             

                           

Dit is de fase van “het van buiten leren” of het opslaan van de belangrijkste leerstof in je geheugen. Hoe beter je leerstof verwerkt en “blokklaar” is, hoe gemakkelijker het wordt om de kennis over langere tijd in het geheugen op te slaan.

Hoewel de fase van het memoriseren grotendeels plaats vindt na het intensief verwerken, tijdens of in de aanloop van de examenperiode, is het niet slecht om af en toe tussentijds in het academiejaar reeds leerstof te memoriseren. Dit kan bijvoorbeeld goed zijn bij talen, formules, …

Ieder van ons heeft ook een persoonlijke voorkeur om een bepaald geheugen te gebruiken. Sommigen hebben een sterk visueel geheugen, anderen een auditief, motorisch of verbeeldend geheugen. 

FASE 3: Herhalen

Alles weer vergeten na het memoriseren? Uit onderzoek blijkt dat na 24u studenten reeds 80% van wat ze geleerd hebben weer vergeten zijn. Heb je dan voor niets geleerd? Nee, gelukkig maar! Er blijkt ook een leerwinst te zijn, zolang je maar voldoende herhaalt.

Door je leerstof twee of meer keer te herhalen worden de geheugensporen in je geheugen versterkt en zal je de leerstof tijdens het examen gemakkelijker en sneller kunnen ophalen. De laatste stap van het herhalen van je leerstof is dus noodzakelijk!