4.4 Een langdurige strijd

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Wie is dit?

1. Willem van oranje
2. Karel V
3. Filips II

Wie is dit?

1. Willem van oranje
2. Karel V
3. Filips II

Wie is dit?

1. Willem van Oranje
2. Karel V
3. Filips II

Leerdoelen

Vorige les: Je kunt uitleggen waarom Willem van Oranje belangrijk was voor het begin van de opstand

Vandaag:

H4.4 Een langdurige strijd

 

Je kunt vier redenen noemen waarom de opstandelingen de opstand zo lang konden volhouden.

Na de beeldenstorm

Hertog van Alva

De eerste jaren van de Opstand

Wat deed de Hertog van Alva? 

Strenge maatregelen:

• De Nederlandse adel (Beeldenstorm) werd gestraft
• Extra belasting

De eerste jaren van de Opstand

Willem van Oranje:

• Was al gevlucht 
• Het is verkeerd om mensen te vervolgen vanwege het geloof
• 1560: Zelf protestant geworden
• Tegen centraal bestuur 
• Verzamelt een leger in Duitsland

De eerste jaren van de Opstand

Kijk goed naar de jaartallen/gebeurtenis!

1568: Eerste aanval op het Spaanse leger mislukt (Nederlandse Opstand)

1572: Het eerste plaatsje Den Briel word ingenomen

Geluk?

1 April 1572 Den Briel 

Brielle nu

De eerste jaren van de Opstand

1568: Eerste aanval op het Spaanse leger mislukt (Nederlandse Opstand)

1572: Den Briel word ingenomen

Daarna: Bijna alle steden in Holland/Zeeland werden veroverd --> Gewesten sloten zich aan

De eerste jaren van de Opstand

Willem van Oranje -->  Leider van de opstand

1584: Vermoord

Langdurige strijd

Kort na 1572 lijkt de opstand te mislukken:

• Opstandige steden heroverd door de Spanjaarden (Holland/Zeeland niet)
• Waarom de "80 jarige oorlog"
• Pas na 1588 gaat het weer beter met de opstand.

Wat valt je op aan de afbeeldingen?

Langdurige strijd

Vanaf 1572 gaat het niet goed met de opstand. Pas na 1588 lukt het om weer gebied te heroveren.

Reden 1:  een kundige leider: Maurits

Langdurige strijd

2) Spanje ook in oorlog met andere landen --> Kost ook geld

Spanje had veel Huursoldaten-->

Langdurige strijd

3) Handelssteden in Holland en Zeeland werden rijker; genoeg om de strijd vol te houden 

Toch onmogelijk om Spanje helemaal te verslaan. 

Langdurige strijd

4) Engeland en Frankrijk waren ook vijanden van  Spanje.

Lezen p 45

Begin Nederlandse opstand?

1. 1568
2. 1548
3. 1572
4. 1560

Den Briel wordt ingenomen?

1. 1568
2. 1548
3. 1572
4. 1560

Wanneer werd Willem van Oranje vermoord?

1. 1568
2. 1548
3. 1572
4. 1560

Waarom duurde de Nederlandse Opstand (80 jarige oorlog) zo lang?
Geef 2 redenen.

1 In het oosten en zuiden veel steden met grachten, wallen en dikke muren

2 Spanje vocht ook tegen andere landen

3 Holland/Zeeland: steeds rijker genoeg om vol te houden

De republiek ontstaat

Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de republiek een gevolg is van de opstand

De Republiek

Het ontstaan van de republiek kwam door 2 langzame veranderingen.

• Er ontstond een scheiding tussen het Noorden en het Westen.

• Noordelijke gewesten gaan samenwerken om de Opstand vol te kunnen houden. 1579 een verbond tegen de Spaanse koning: Unie van Utrecht 

Unie van Utrecht

• Noordelijke gewesten helpen elkaar in de strijd tegen de Spanjaarden.
• Vlaamse steden sloten zich aan
• Andere steden en gewesten bleven trouw aan de Spaanse koning. 

De Republiek

Nederlanders wilden Filips II niet meer als koning --> Protestantisme zou hij nooit toestaan en gewesten willen hun macht behouden. 

1581 --> Plakkaat van Verlatinghe 

Plakkaat van Verlatinghe had geen direct gevolg. Maar toch is het van symbolisch belang --> Voor het eerst verwierp men het gezag van de koning met als argument: Het volk heeft het recht om in opstand te komen wanneer een koning zijn plichten naar het volk niet nakomt en zich als een tiran gedraagt. 

Dit argument werd  ook gebruikt in onafhankelijkheidsverklaringen in andere landen.   

De Republiek

1588 --> Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden

Ondertussen gaan de gevechten door, maar geen echte winnaar.

Leg uit dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de opstand.

Wanneer was de Unie van Utrecht?

1. 1568
2. 1584
3. 1572
4. 1579

Wanneer werd de Republiek der zeven verenigde Nederlanden opgericht?

1. 1588
2. 1688
3. 1572
4. 1584

Wat is een republiek?

Geen koning. Burgers in bestuur.

De Republiek

Uiteindelijk in 1648 --> Vrede van Münster :

• Noordelijk Nederland onafhankelijk
• Zuidelijk Nederland blijft bij Spanje

Lezen p 47

Wanneer was de Vrede van Münster?

1. 1548
2. 1688
3. 1572
4. 1648

Welke gebeurtenis was als eerst?

1. Den Briel wordt veroverd
2. De Unie van Utrecht
3. Willem van Oranje vermoord
4. Vrede van Münster

Welke gebeurtenis was als laatste?

1. Den Briel wordt veroverd
2. De Unie van Utrecht
3. Willem van Oranje vermoord
4. Republiek der zeven verenigde Nederlanden opgericht

Wat is de goede volgorde?

1. Den Briel, Vrede van Münster, Willem van oranje vermoord
2. Den Briel, Unie van Utrecht, Vrede van Münster
3. Vrede van Münster, Republiek, Unie van Utrecht
4. Republiek, Vrede van Münster, Den Briel

H4.4 Een langdurige strijd

Lezen:  Langdurige strijd, De republiek 

Opdrachten: 5 tot en met 12

Noem 4 redenen waarom de opstandelingen de opstand konden volhouden.

Je kunt uitleggen dat het ontstaan van de Republiek een gevolg was van de opstand

1584: Willem van Oranje Vermoord