paragraaf 1.2 Drijvende continenten

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Lesdoelen

o Je weet wat er wordt bedoeld met het actualiteitsbeginsel.

o Je weet welke bewijzen men gebruikt voor de theorie van het bewegen van aardplaten.

Je kunt uitleggen hoe het aardmagnetisch veld iets zegt over de ouderdom van gesteente.

o Je weet op welke manier aardplaten kunnen bewegen.

Deze zwerftocht verklaart het voorkomen van bepaalde gelijke aardlagen/fossiele brandstoffen/delfstoffen in delen van de wereld die ver uiteen liggen.

Tekst opgave 3, W10

Actualiteitsbeginsel

Uitgangspunt= dat processen zich herhalen gedurende de tijd. 

VB. Wanneer landschapsvormen tegenwoordig ontstaan onder bepaalde omstandigheden, dan gaat men er vanuit dat deze landschapsvormen onder gelijke omstandigheden vroeger ook zijn  ontstaan.

0

Continental drift

• 1928, Alfred Wegener
• gelijke fossielen  in delen van de wereld die ver uit elkaar liggen.
• ijskappen in Afrika, India, Australië en Zuid-Amerika. In andere werelddelen een tropisch klimaat. Klimaatfactor: breedteligging
• Afrika en Zuid-Amerika passen precies in elkaar (gesteenten en gebergten afgebroken)

Welke continenten zijn duidelijk te herkennen?

Welke platen en plaatbeweging heeft ervoor gezorgd dat Himalaya is ontstaan?

Uitleg in het boek

Hoe verklaar je dat het patroon aan weerszijden van de breuk overeenkomt?

De platen bewegen met gelijke snelheid in tegengestelde richting van de breuk.

Hierdoor ontstaat aan weerszijde van de breuk een patroon in het gesteente. Op gelijke afstand van de breuk komt aan weerszijden van de breuk gesteente met gelijke (magnetische polariteit) ouderdom voor.

Opgave 4

Mid-oceanische ruggen

Waar heeft de Atlantische oceaan zich het eerst geopend?

Aanwijzing: 

M.b.v. de ouderdom van gesteente kun je dit bepalen.

Waar liggen de oudste gesteenten t.o.v de breuklijn?

fig 1.13

1. Dichtbij de breuklijn.
2. In het midden van de oceanen.
3. Het verst van de breuklijn , tegen de continenten aan.
4. Bovenin en onderaan.

Waar liggen de jongste gesteenten t.o.v de breuklijn?

fig 1.13

1. Dichtbij de breuklijn
2. In het midden van de oceanen
3. Het verst van de breuklijn , tegen de continenten aan.
4. Bovenin en onderaan

Waar ontbreken de oudste gesteenten?

fig 1.13

1. Ter hoogte van Noord-Amerika
2. Ter hoogte van Afrika
3. Ter hoogte van Noord-Europa.

Platentektoniek en gevolgen

Wanneer ontstaat een Mid-oceanische rug?

1. als twee oceanische platen uit elkaar bewegen
2. Als twee continentale platen naar elkaar toe bewegen
3. Als een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt
4. Als twee platen langs elkaar heen bewegen

Wie bedacht voor het eerst de theorie van de platentektoniek?

1. Alfred Wegener
2. Charles Holmes

Wat is een tsunami?

1. Zeer explosieve vulkaan.
2. Puinlawine
3. Vloedgolf als gevolg van aardbeving op de zeebodem.
4. een trog

Hoe heten de stromen in het binnenste van de aarde?

1. Exogene krachten
2. endogene krachten
3. confettistromen
4. Convectiestromen

Welke natuurverschijnselen ontstaan er als een oceanische plaat onder een continentale plaat duikt?

1. vulkaan en een trog
2. vulkaan, aardbeving en trog
3. gebergte , trog en vulkaan
4. Trog, vulkaan, gebergte en aardbeving

De Himalaya is ontstaan doordat...

1. twee oceanische platen botsen
2. doordat twee continentale platen botsen
3. doordat een oceanische plaat en een continentale plaat botsen
4. doordat twee oceanische platen uit elkaar bewegen.

Als twee platen langs elkaar bewegen, dan ontstaat er alleen een....

1. gebergte
2. vulkaan
3. trog
4. aardbeving