Wat is poezie?

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Doel van deze les

Je leert over poëzie / creatief schrijven.

Wat gaan we doen?

- Wat weet je van poëzie?
- Wat is poëzie?
- Enkele voorbeelden.
- Zelf aan de slag met een gedicht -> Telgedichten

Wat is poëzie?

Wat is volgens jullie poëzie? 

Poëzie en gedichten

Poëzie is een vorm van fictie, net zoals proza (leesboeken). Poëzie is bijzonder, want: 

• het ziet er anders uit; tekst niet op de hele pagina, veel wit om de regels.
• korte zinnen, veel herhaling.
• vaak "gekke" vormen, lettertypes en woorden.
• creatieve teksten, veel figuurlijk taalgebruik (beeldspraak).
• nieuwe, niet bestaande woorden en afbreken.
• vaak rijm maar dat hoeft niet.                                                 

Poëzie valt onder fictie

Fictie: hieronder verstaan we door de dichter of schrijver verzonnen proza (verhalen) en poëzie (gedichten).

Poëzie is overal!

Doe ook mee! www.straatpoëzie.nl

Wanneer is poëzie poëzie?

We weten het niet ... precies

Poëzie is (meestal) korter dan proza (verhalen).

Poëzie herken je vaak aan de bladspiegel (de vorm). 

Poëzie is spelen met taal.

Poëzie is heel mooi denken en dat verwoorden.

Poëzie brengt je gevoel/emotie onder woorden.

Poëzie kent geen grammaticale en spellingsregels.

De bladspiegel van poëzie verschilt met die van proza

Zo'n afbreking is een 
enjambement. Hierdoor kun je de 

zin op verschillende manieren

lezen en wordt afgebroken op een 

plaats waar geen natuurlijke pauze

in de tekst is.

Doel: rijmverdoezeling, spanning, 

betekenis onderstrepen. 

Poëzie kent een grote mate van vrijheid in gebruik van taal

- Spellingsregels worden niet altijd toegepast.

- Soms geen punten, komma's, hoofdletters etc.

- Neologisme = door de dichter zelf verzonnen woorden.

- Vrij gebruik van witregels.

- Alinea's heten in de poëzie strofen.

Soorten strofen

distichon: een strofe van twee regels

terzine: een strofe van drie regels

kwatrijn: een strofe van vier regels

quintet: een strofe van vijf regels

sextet: een strofe van zes regels

septet: een strofe van zeven regels

octaaf: een strofe van acht regels

Telgedichten

Elfje

Haiku

160'er (sms-gedicht)

Diamant

Diamant

Regel 1: één ZN

Regel 2: twee BN die het woord uit dichtregel 1 beschrijven.

Regel 3: drie werkwoorden die eindigen op -ing

Regel 4: vier ZN die te maken hebben met het onderwerp.

De laatste twee ZN zijn anders of vormen een contrast met hoe je jouw onderwerp in de eerste 4 dichtregels hebt beschreven.

Regel 5: drie werkwoordsvormen die eindigen op -ing en die de verandering of de ontwikkeling die het onderwerp ondergaat beschrijven.

Regel 6: twee BN die nog dieper ingaan op het andere aspect van het onderwerp.

Regel 7: één ZN dat een contrast vormt met het woord in dichtregel 1.

ZN

BN  BN

WW WW WW

ZN ZN / ZN ZN

WW WW WW

BN BN

ZN