3.1 Serieschakeling & 3.2 Parallelschakeling

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Klas 4 

H3 Elektrische stroom

Planning tot SO H3

H3 Elektrische schakeling

• 3.1 Serieschakeling + 3.2 de parallelschakeling 

• 3.3 Weerstanden + 
• 3.4 weerstanden, spanning en stroom

• 3.5 Halfgeleiders + 3.6 Examenvragen 
• SO (H3 & H5 in de toetsweek)

H5 Elektrische energie en veiligheid

Leerdoelen H3.1

• Je kunt herkennen of een stroomkring in serie geschakeld is. 

• Je kunt benoemen op welke plaats in een schakeling een stroommeter geplaatst moet worden.

• Je kunt stroomsterkte meten met een stroommeter.

• Je kunt beschrijven wat een weerstand is. 
  

Serieschakeling

• In een serieschakeling staan alle apparaten in één stroomkring 

• Stroomkring open => geen stroom
• Stroomkring dicht => stroom 

Stroommeter (Amperemeter)

• Altijd in Serie aansluiten
• Meet de sterkte van de stroom door de draad
• aangeven in Ampére (A) 
• Heeft 4 aansluitingen => Bus
• Zwart => aansluiten van de plus
• Rood => aansluiten van de min                5 A        0,5 A       0,05 A

     stroommeter aansluiten - schema

Serieschakeling

Apparaten die ALTIJD in serie worden geschakeld:

• Schakelaar
• Stroommeter
• Smeltveiligheid

Zekering/smeltveiligheid

H8.2 Leerdoelen

• Je kunt een parallelschakeling herkennen

•  Je weet hoe je een spanningsmeter (Voltmeter) moet aansluiten.
  

• Je kunt de spanning meten met een spanningsmeter

Parallelschakeling

• In een parallelschakeling staat elk apparaat in een aparte stroomkring

• Elke lamp heeft zijn eigen stroomkring

Spanningsmeter (Voltmeter)

• De spanningsmeter meet het spanningsverschil van bv lampje       => altijd parallel aansluiten

• Dit geef je aan in Volt (V)

Verschil tussen parallel en serie schakeling

Weerstand

• Weerstand = tegenwerking

• Hoe groter de waarde van de weerstand
•  => hoe moeilijker de stroom er door gaat 
• =>  hoe lager de stroomsterkte

• Weerstanden kunnen erg warm worden als er stroom doorheen loopt (bv soldeerbout, lijmpistool)

Aan de slag!

Lees en maak alle opg H3.1 & H3.2

HUISWERKCONTROLE:

H3.1 opg. 1 t/m 16 (p. 127)

H3.2 opg 17 t/m 31 (p.135)

Onthouden!

• In een gesloten stroomkring loopt stroom. In een open stroomkring loopt geen stroom.

• In een serieschakeling staan alle apparaten in één stroomkring.
  
• Apparaten die altijd in serie worden geschakeld => schakelaar, smeltveiligheid,  stroommeter (ampèremeter)

• In een parallelschakeling heeft ieder apparaat een eigen stroomkring. 

• Een stroommeter meet de sterkte van de stroom door een draad. Wordt aangegeven in ampère (A).
• Een weerstand is een elektrisch apparaatje dat de stroom tegenwerkt.
  
• Als de weerstand groter wordt, wordt de stroom kleiner.
  
• De spanning op een apparaat meet je met een spanningsmeter (voltmeter). Wordt aangegeven in volt (V).
• Een spanningsmeter wordt altijd parallel geschakeld.
  

• NTC: Temperatuur
• LDR: Licht
• Resistief touchscreen: Aanraking

Dit is het symbool van een

1. Batterij
2. Lampje
3. Weerstand
4. Draad

Dit is het symbool van een

1. Gesloten schakelaar
2. Open schakelaar
3. Draadbreuk
4. Batterij

De eenheid van

Elektrische spanning

1. Ampere
2. Ohm
3. Meter
4. Volt

Het apparaat achter een "open schakelaar" is

1. aan
2. uit

Een schakelaar staat altijd
.......
met een apparaat.
Wat moet op de puntjes?

1. In serie
2. Parallel
3. In dezelfde stroomkring
4. In een andere stroomkring

Wat is een

Parallelschakeling

1. Waar alle netjes naast elkaar ligt
2. Waar alles netjes achter elkaar ligt
3. Een schakeling met meerdere stroomkringen
4. Een schakeling met één stroomkring

Weerstand meten

• De weerstand met je met een                                        multimeter of een Ohm-meter

• Wordt aangegeven in Ohm (Ω)
  

• Hoe hoger de waarde, hoe hoger de weerstand

Weerstanden

• NTC: Gevoelig voor verandering in temperatuur (temperatuursensor) 
•    Temp omhoog =>  weerstand lager
•    vb thermostaat
  

• LDR: Gevoelig voor verandering voor licht (lichtsensor),
•    Veel licht => weerstand kleiner 
•    bv straatverlichting

• Resistief touchscreen: Gevoelig voor aanraking van bv beeldscherm
•    Bevat 4 weerstanden (om nauwkeurig te bepalen waar je het scherm raakt)
•    bv touchscreen mobiele telefoon